'Mensen die een zwaar ongeval veroorzaken, zouden eens in een revalidatiecentrum moeten kijken'

"Ik geloof met name in het effect van meer educatie. Mensen die een zwaar ongeval veroorzaken, zouden misschien meer inzicht krijgen door eens in een revalidatiecentrum te kijken."

Dit zegt Rinus Otte in een special over verkeersveiligheid van het vakblad Verkeerskunde. Otte (lid van het College procureurs-generaal van het Openbaar Ministerie in Den Haag, daarvoor was hij 21 jaar rechter en ook hoogleraar verkeersrecht en verkeerskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen) breekt hierin een lans voor meer voorlichting over wangedrag in het verkeer.
In zwaardere straffen gelooft hij minder.  "Een rechter kan wel hogere straffen opleggen, maar het gaat erom wat er bij mensen tussen de oren zit. De meeste mensen die 's ochtends van huis gaan, gaan ervan uit dat ze 's avonds ook weer thuiskomen. Mensen kunnen zich hun eigen dood nauwelijks voorstellen. Dat je je zo veilig waant, ook in het verkeer, is misschien wel de grootste oorzaak van ongevallen. Ik hoop dat mensen gaan beseffen hoe onveilig verkeer is, dat verkeer geen kinderspel is."

Vekeersmisdrijf
In het, wat het 'spel van verkeersregels, handhaven en straffen' wordt genoemd, noemt Otte twee psychologische 'problemen': "Ten eerste gaat het in het verkeer vaker om geboden dan om verboden. Geboden uiten zich in gedragsregels. Als je je er niet aan houdt dan overtreed je een regel en dan noemen we dat een verkeersovertreding. Zo'n overtreding krijgt natuurlijk een andere lading wanneer je zou kunnen spreken van een verkeersmisdrijf."

Veilig
"Het tweede probleem is dat deze gedragsregels door de wetgever in het leven worden geroepen omdat de mens zich van nature vaak anders wil gedragen dan op sommige plekken in het verkeer als veilig wordt beschouwd. Voor die situaties stelt de wetgever dus regels op, die tegen het eigen gevoel van veiligheid kunnen ingaan. Als je bijvoorbeeld harder rijdt dan toegestaan, stel je dus de eigen inschatting van je verkeersveilig gedrag boven dat van de wetgever. Soms klinkt deze stelling scherper dan hij is, maar soms zijn verkeerssituaties zo complex dat de overheid het weggedrag niet uitsluitend kan beïnvloeden door aanpassing van de weginrichting, bijvoorbeeld door een rotonde aan te leggen, maar moet hij ook gedragsregels instellen en handhaven om te voorkomen dat er onnodig ernstige ongevallen gebeuren."