Een monument voor Sjanie

Tekst: Irma van den Berg
Foto’s: Irma van den Berg, Marianne Nasveld

Onlangs overleed tijdens de vakantie in haar geliefde Spaanse Tossa rijschoolwereldicoon Sjanie Oostdijck, projectmanager en bevlogen RIS-ambassadeur bij het CBR. Onverwachts en voor velen kwam het als een enorme klap met veel impact. Door de ogen van enkelen die haar al langer kennen of intensief met haar hebben samengewerkt, een bloemlezing over wat zij voor hen betekende. Sjanies vingerafdruk: ze gaf je het vertrouwen en een goed gevoel over jezelf. Deze geweldige vrouw, fysiek niet meer onder ons, is van de buitenwereld verhuisd naar een plekje in vele harten.

Sjanie en ik leerden elkaar beter kennen nadat ze eens op mij afstapte en vroeg wat ik precies deed met autisme. Ze had gelezen over Spectrum Brabant en rijles en autisme en was geïnteresseerd. Ik nodigde haar uit bij een training. Met haar humor pakte ze iedereen gelijk in. Voornamelijk gericht op mijn specialisme hielden we contact. We bezochten autismecongressen en -bijeenkomsten en ze kwam soms naar mijn training. Altijd stelde zij zich positief-kritisch op, wat de onderwijskwaliteit zeer ten goede kwam. Ook nam ze eens een praktijkbegeleiding af met mijn fors autistische leerling. Sindsdien deelden we onze interesse in autisme en ADHD. Gaandeweg vertelde ze meer over zichzelf. Aan de buitenkant zag je soms die ruwe bolster, maar van binnen zat een zachte, gevoelige pit. Haar ogen zagen ‘alles’, keken dwars door je heen.

Nieuwe intervisie

Ons geplande uitje naar een lezing over ‘het voorspellende brein’ werd vanwege COVID een webinar. Daarna verzocht Spectrum mij een nieuwe intervisie te ontwikkelen, die vanwege COVID om een andere opzet vroeg. Ik besloot de laatste inzichten uit dat webinar over autisme te koppelen aan de technische module van de Rijopleiding in Stappen. Als bevlogen RIS-ambassadeur kwam Sjanie uiteraard ‘checken’ of het ermee door kon. Enthousiast over mijn uitwerking stelde ze voor dat ik meer met RIS ging doen. 'Ik ga jou ergens tussenfietsen', zei ze eind januari geheimzinnig. Later deelde ze mede dat haar collega Jan Willem had bedacht dat ik de RIS 2.0-opleiding, waar ik toen nog nooit van had gehoord, zou volgen. De criteria bestuderend zag ik het gelijk: te veel leerwerk. Lukt nooit, zei ik. 'Jawel', zei ze. 'Gewoon beginnen en examen doen ,want we hebben je nodig!' Ondanks mijn onzekerheid moest ik beloven mijn schouders eronder te zetten. Zo nodig zou ze me na haar vakantie nog helpen. 'Maar eerst naar Tossa! Daar ben ik zó aan toe!' Hulp bleef uit, want dit waren haar laatste woorden. Het is vanwege mijn belofte aan Sjanie dat ik de RIS 2.0-opleiding heb doorgezet. Voor haar heb ik het volbracht. Ondanks ons overwegend professionele contact voelt het alsof ik een lieve vriendin heb verloren. Veel collega’s voelen hetzelfde. We hielden van haar! Ik mis haar en zal haar nooit vergeten.

Sjaak de Coninck, verkeersgedragstherapeut | psychosociaal (EMDR) therapeut | NLP-trainer | coach

Sjanie heeft jaren geleden een les van de R+-opleiding meegekeken. Ze was daar zó enthousiast over dat ze mij bij het CBR wilde binnenhalen als docent. Ze had sterke overtuigingen als het ging om wat zij als 'kwaliteit' aanmerkte. Daarin ontmoetten wij elkaar. Sjanie heeft door de jaren heen een aantal keren een RIS-examen afgenomen.

Een maal met mij alleen (om RIS-docent te worden) en viermaal een RIS-praktijkbegeleiding. De eerste met mijn oudste dochter als leerling. Daarna mijn jongste dochter, toen mijn broer en de laatste met mijn echtgenote Brenda.

Opvallend was dat Sjanie ervoor en erna heel gezellig kon zijn, maar dat dit tijdens de rit veranderde. Je kreeg van Sjanie niets cadeau en zo hoort het ook! Ze adviseerde mij in het najaar nogmaals een RIS-praktijkbegeleiding te doen zodat mijn WRM-pas ook na mijn 65ste nog geldig bleef. 'Dat kan ik dan nog mooi voor mijn pensioen doen!', zei ze.

We wisten van haar medische problemen door een zwaar verkeersongeval. Vooral haar mond en kaken waren een bron van zorg. Een aantal medische missers verergerde de klachten. Dat ze het aan haar hart had, was ons niet bekend. Wel dat ze ‘oren en ogen’ had voor wat er rondom haar gebeurde. 'Ik zie alles', zei ze eens over het CBR.

Als het contact met het CBR stroef verliep was er nog altijd Sjanie. Met haar nononsenseaanpak was het dan ineens geregeld. We zullen haar missen op meerdere vlakken.

Patrick Schmitz | RoadSense

Sinds augustus 2021 ben ik werkzaam voor het Kenniscentrum OTCRij (Opleidings- en Trainingscentrum Rijden en Bergen van het ministerie van Defensie) en kreeg ik contact met IBKI en CBR. Bij de invoering van ADAS benaderde Sjanie mij vanwege mijn verdieping in innovatie en zero-emissievoertuigen.

Met Sjanie en Chris Verstappen onderhield ik daarover in de afgelopen maanden contact. Toen de VerkeersAcademie destijds RIS-opleidingen ging verzorgen, wees het CBR RIS-secretariaat een aantal docenten aan voor de opleiding en het examen. Toen leerde ik de vlotte Sjanie kennen met van top tot teen, inclusief make-up, zwart als motto. Sjanie sprak net zo vloeiend en snel RIS-taal als de Fransen Frans spreken, waardoor je iets vaker OUI zegt, terwijl je NON bedoelt, haha. Indrukwekkend zoals zij terminologie als ‘doel-middel, ‘zone van de naaste ontwikkeling’ en ‘toetsoefeningengebruik’ op topsnelheid toediende. Bij de RIS-instructievorderingenkaart bleef het lange tijd een raadsel of je nu een 3 of M (van middel) moest invullen.

Uiteindelijk heb ik aan haar te danken dat ik me tot RIS-docent heb kunnen ontwikkelen. Nadien richtte ik als zzp'er RoadSense op. Maar wat nu met mijn RIS-docentschap? Na Sjanies intensieve bemoeienis stond ik bij mijn eigen bedrijf ingeschreven als RIS-docent. We hielden contact over trainingen bij bedrijven die te maken kregen met rijhulpsystemen. Dit leidde tot de integratie van ADAS binnen de RIS. Mede dankzij Sjanie heeft met name Chris Verstappen van Verjo dit goed opgepakt.

Sinds 2018 verzorgt Dutch Automotive Events WRM-bijscholingen in Zweeds Lapland. Voor 2020 zou ik docent zijn en alléén RIS-onderwerpen behandelen. Ondanks de nodige hobbels kreeg Sjanie alles onder de vlag van Dutch Automotive Events bij het IBKI. Voor wie serieus met het vak bezig was regelde zij werkelijk alles! Alle lof voor Almhof, zeggen ze in Zwitserland, maar in Nederland hebben we daar Sjanie Oostdijck voor.

Aangezien de RIS zijn historie ontleent aan de MI-opleiding (Methodische Instructie) en de RIS 2.0-update binnen de rijschoolwereld een revolutionaire onderwijsvernieuwing in gang zal zetten, kwam Sjanie wederom in beeld. Samen onderzochten we de haalbaarheid van een militaire RIS 2.0. De eerste stappen met het CBR naar een samenwerkingsovereenkomst op examinatorniveau en vervolgens op instructeursniveau zijn gezet. Helaas zijn die stappen abrupt onderbroken. Onze Sjanie is er niet meer.

Dewi van den Bossche I Praktijk voor Verkeerseducatie

In 2002 toen het CBR de RIS-opleiding nog gaf, ontmoette ik Sjanie, als docente voor de klas, voor het eerst. Vooral haar enthousiasme werkte aanstekelijk. Toen ik ruim twintig jaar later besloot om de masteropleiding Educational Needs (EN) te gaan volgen, kwam er een nieuwe ontmoeting. Sjanie luisterde altijd geboeid naar de manier waarop vanuit de nieuwste onderwijstechnieken de relatie werd gelegd tussen theorie en onze gezamenlijke beroepspraktijk: het rijonderwijs. Van meet af aan stelde zij zich kritisch op, waardoor een gezamenlijke visie op de onderwijskwaliteit zichtbaar werd. Dat maakte het voor mij een stuk eenvoudiger om relevante verklaringstheorieën vanuit het juiste perspectief aan rijvaardigheid te koppelen. Mede door haar betrokkenheid en daadkracht slaagde ik erin om drie beroepsproducten succesvol op mastergraad naar het rijonderwijs te vertalen. Als onderwijsmethodiek bleek RIS een uitstekend onderwerp om met het thema Educational Needs aan de slag te blijven. Na haar vakantie in Spanje zouden we samen nagaan welke inbreng zij nog kon bieden in mijn Praktijkgericht Onderzoek (PGO) als afstudeerthesis. Het mocht er helaas niet meer van komen. Aan de vooravond van mijn afstuderen rest het mij om, mede in de geest van Sjanie, de RIS in mijn eindproduct te verwerken. Ik doe dit op een manier waarop de afkorting RIS op basis van Sjanies hulp voor mij persoonlijk berustte: Respect, Integriteit en Samenwerking.

John Nieuwenhuijzen I trotse RIS-docent Nieuw Traffic Opleidingen

In 1997 gaf ik mij in Eindhoven op voor de opleiding voor een nieuwe manier van rijles, de RIS. Daar ontmoette ik Sjanie voor het eerst. Aparte vrouw, dacht ik toen. De meest extravagante vrouw die bij het CBR werkte. Een jaar later meldde ik me aan om RIS-docent te worden. De training werd in eerste instantie gegeven door Martin van Blitterswijk maar op enig moment kwam Sjanie erbij en ze bleef. Tussen ons klikte het direct: je mocht haar of je mocht haar niet. Beter gezegd: Sjanie mocht je of niet, haha. Al die tijd begeleidde ze mij bij zowel mijn docentschap als de praktijk RIS. Meestal in Amersfoort, zodat Sjanie niet zover hoefde te reizen. Bij alle RIS-vergaderingen was Sjanie eveneens de aandrijvende kracht. Om actief deel te kunnen nemen aan RIS-opleidingen vereiste mijn inschrijving als docent dat ik altijd een opleidingsinstituut achter mij had. Toen dit opleidingsinstituut wegviel trainde ik ook geen RIS-instructeurs meer. Het was een vreemde tijd waarin Sjanie en ik geen contact meer hadden en zij met haar gezondheid kwakkelde. Begin dit jaar belde ze over een nieuw project. Ik zei dat ik het ondertussen druk had met andere werkzaamheden, maar daar wilde Sjanie niks van horen. 'We willen jou als RIS 2.0-docent opleiden.' Eerst was ik een beetje sceptisch, maar Sjanie pakte dit op geheel eigen wijze aan en zei: 'Zo gaan we het doen!' Vervolgens hebben Sjanie en Jan-Willem mij opgeleid tot docent RIS 2.0. Het allerlaatste wat Sjanie voor mij heeft betekend is dat ze mijn organisatie heeft aangemeld als opleidingsinstituut.
Tot laat in de avond belde ze met: 'Doe nog even dit en dat.' Ze had zo veel passie en doorzettingsvermogen dat ze zelfs tijdens haar vakantie nog belde. Dat was vrijdagmiddag. Datzelfde weekend is ze overleden. Voor mij heeft Sjanie een speciaal plekje in m’n hart. Ik zal ook alles in de RIS 2.0 doen met Sjanie in m’n achterhoofd. NEE bestaat niet.

Theo Vuijk I eigenaar rijschool Fly-over in Den Haag en fanatiek RIS-aanhanger

Ik loop al heel wat jaren rond in deze branche en ik kan me eigenlijk niet heugen dat Sjanie Oostdijck er niet was. Ik maakte kennis met haar toen zij secretaris was bij de BOVAG afdeling Rijscholen en van meet af aan hadden wij een klik. Zij als nuchtere Zeeuwse en ik als jongen uit Den Haag; het werkte perfect. Wat meteen opviel was de gedrevenheid waarmee ze haar werk deed én haar passie voor verkeersveiligheid.

Nadat zij de BOVAG had verlaten, kwam ik haar tegen bij het CBR waar zij al even gepassioneerd als zij haar werk voor de BOVAG invulde aan de slag ging op de afdeling RIS. En ook hier was verkeersveiligheid de brandstof waarop ze ging.

Toen ik hoorde van haar plotselinge overlijden op haar vakantieadres, was ik totaal uit het lood geslagen. Mijn eerste reflex was dat ik haar moest eren in mijn column - het minste dat ik kon doen, maar het CBR vroeg mij uit piëteit met de familie nog even niets te doen. Dat vond ik jammer, want zo'n instituut als Sjanie verdient een eerbeton. Gelukkig komt het er nu toch nog van.  

Los van haar gedrevenheid, kennis en kunde was Sjanie ook gewoon een hartstikke leuk mens waar je ook gezellige uurtjes mee kon hebben. Zeeuwse meisjes heten ‘zuunig’ te zijn, maar zuunig met gezelligheid bieden was Sjanie in elk geval niet. Met haar verscheiden verliest het CBR een van de beste medewerkers ooit, zeker op het RIS-dossier. Voor haar opvolger zijn het zeer grote schoenen om te vullen, zoveel is wel zeker.