Gelukzoekers zullen zich nu wel bedenken
Het was natuurlijk geen verrassing meer, maar wel een hele opluchting: de minister heeft ingestemd met het grootste deel van de 19 aanbevelingen die Emile Roemer in zijn rapport 'Van rijles naar rijonderwijs' heeft gedaan. Aan liefst vijftien gaat worden gewerkt: het is een prestatie van formaat.
Natuurlijk stonden alle seinen al op groen. Emile Roemer heeft met zijn verslag een puik stukje werk geleverd en nadat eerst de branche zelf en daarna de Kamerleden er helemaal achter gingen staan, was al wel duidelijk dat het de goede kant op ging.
In een van de eerste alinea's maakt minister Harbers van IenW duidelijk waar de schoen wringt: 'Misstanden komen onder meer voor doordat er een (te) grote afhankelijkheid is van een leerling van één rijinstructeur, er prikkels en bedrijfsmodellen zijn die niet gericht zijn op goed onderwijs maar op een zo groot mogelijke opbrengst en er weinig tot geen toezicht op rijscholen is.' Ook is hij helder wat hij met de maatregelen beoogt: 'Regulering van de sector draagt bij aan bescherming van de consument.'
Hiermee geeft de bewindsman er blijk van dat er wat hem betreft meer aan schort dan de aanwezigheid van ruim duizend cowboys alleen. Dat is namelijk wel wat je hoort in de sector: dat het schieten is met een mug op een olifant, bedoeld om iets te doen tegen de cowboys. Natuurlijk zijn de maatregelen ook daar op gericht, maar dat is het niet alleen. Wie tussen de regels door leest, kan weinig anders concluderen dan dat de minister erkent dat de branche behoorlijk verrot is. Het feit dat er zo veel maatregelen worden getroffen zegt ook eigenlijk alles. Niet heel vaak wordt een bepaalde sector zo de oren gewassen en wordt er zo hard ingegrepen als nu.
We moeten nu niet verwachten dat het lek meteen wordt gedicht. De maatregelen worden stapsgewijs ingevoerd en in het jargon van Den Haag betekent dat dat het over vele jaren wordt uitgesmeerd. Dat betekent dat ondernemers die er willens en wetens met de pet naar gooien en ook zij die een verkeerd verdienmodel hanteren niet opeens van de markt verdwijnen. Neem bijvoorbeeld de aanpak van rijscholen met een slagingspercentage onder 30 procent. Zij krijgen uitgesmeerd over twee jaar volop kansen hun leven te beteren en pas over twee jaar zal blijken of er rijscholen uit het register worden geschrapt.
Wat de aangekondigde maatregelen wél meteen teweegbrengen, is dat personen die bij voorbaat met een verkeerd verwachtingspatroon de branche in stappen zich wel twee en mogelijk meer keer zullen bedenken. Het feit dat de minister laat blijken dat de branche onder een vergrootglas ligt, zal het aantal gelukzoekers bij voorbaat doen dalen. Dat is wat in managementjargon wordt genoemd een quick win.