Minder verkeersslachtoffers, onder meer als gevolg van corona
In 2020 vielen er 610 doden in het Nederlandse verkeer en raakten 19.700 mensen ernstig gewond. Dit zijn 51 verkeersdoden en 1700 ernstig gewonden minder dan in 2019. De coronamaatregelen hebben waarschijnlijk invloed gehad op met name de lagere aantallen verkeersgewonden. Toch is de algehele trend nog steeds zorgelijk: het aantal verkeersdoden blijft al jaren min of meer op hetzelfde niveau en de aantallen ernstig verkeersgewonden stegen de afgelopen jaren vrijwel continu. Om de negatieve trend te keren zijn extra investeringen en maatregelen nodig.
Dit stelt de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) vast in De Staat van de verkeersveiligheid in Nederland 2021. In de cijfers valt een aantal zaken op. Dit zijn ze:
Fietsers: Het aantal verkeersdoden onder fietsers stijgt al jaren, vooral in enkelvoudige ongevallen en onder ouderen. Er was bij de totstandkoming van deze Staat van de verkeersveiligheid helaas geen goede blootstellingsinformatie beschikbaar. Wel zien we een nog steeds groeiend aandeel elektrische fietsen en speedpedelecs in de verkoopcijfers. Er zijn vooralsnog echter geen eenduidige aanwijzingen dat het risico op ernstig letsel bij deze fietstypen hoger is.
Erftoegangswegen: De afgelopen jaren neemt het aantal verkeersdoden met 5% toe op deze wegen, zowel binnen als buiten de bebouwde kom (resp. limiet ≤30 km/uur en 60 km/uur). Voor deze 30 km/uur-wegen binnen de bebouwde kom werd al eerder een groei in het aantal verkeersdoden geconstateerd.
Opmerkelijke ontwikkelingen zien we verder bij de volgende groepen:
Scootmobielberijders: De stijgende trend die in voorgaande perioden in deze groep werd gevonden, is over de periode 2011-2020 niet meer significant doordat de eerder geconstateerde stijging in 2020 niet doorzet. Het is aannemelijk dat de contactbeperkende maatregelen vanwege de COVID-19-pandemie hiervoor een mogelijke verklaring vormen. Wel stijgt het aantal verkeersdoden nog steeds onder scootmobielberijders van 80-plus (+6% per jaar in de periode 2011-2020). De belangrijkste verklarende factor hiervoor ligt waarschijnlijk in de vergrijzing. Er worden maatregelen getroffen om het risico voor alle scootmobielberijders te reduceren, maar die zijn grotendeels nog in voorbereiding.
Auto(snel)wegen: Werd voor dit wegtype vorig jaar nog een stijging in het aantal verkeersdoden van 3% per jaar gevonden over de periode 2010-2019, deze stijging is verdwenen bij analyse van de periode 2011-2020. Sterker, er is in 2020 een significante daling in het aantal verkeersdoden op deze wegen (-27%) ten opzichte van de drie jaar daarvoor. Verklaringen hiervoor liggen vooral in verlaging van de snelheidslimiet overdag en de daling van de verkeersprestatie van personenauto’s onder invloed van de contactbeperkende maatregelen om de COVID-19-pandemie te beteugelen.
Maatschappelijke kosten
Het totaal aan maatschappelijke kosten van verkeersongevallen wordt geschat op 17 miljard euro in 2018 (€ 16 tot € 19 miljard). Dit is ruim 2% van het bruto binnenlands product. De kosten per verkeersdode bedragen circa € 2,8 miljoen en per ernstig verkeersgewonde circa € 300.000.
Ruim een derde van de totale kosten van verkeersongevallen (ongeveer 37%) is toe te rekenen aan ernstig verkeersgewonden, terwijl het aandeel kosten van doden relatief gering is (naar schatting 11%). Lichtgewonden (behandeld op spoedeisendehulpafdeling van een ziekenhuis) hebben een aandeel van circa 22% en de overige gewonden van circa 6% in de kosten. Ongeveer een kwart (24%) van de kosten is toe te rekenen aan ongevallen met uitsluitend materiële schade (UMS).
Enquête rijles in elektrische auto
In het kader van Les Elektrisch, waar BOVAG deel van uitmaakt, onderzoekt de Hogeschool Arnhem en Nijmegen de mening over elektrisch lessen van aspirant-bestuurders, hun ouders én rijschoolhouders.
Daarmee probeert Les Elektrisch te schetsen wat de maatschappelijke impact is van (volledig) elektrisch lessen. De uitkomsten van het onderzoek kunnen u helpen bepalen op welke termijn en hoe u aan de slag gaat met elektrische rijlessen. Neemt u even de tijd om de vragenlijst in te vullen? Het kost ongeveer 5 minuten, de enquête is te vinden via www.leselektrisch.nl. Het project Les Elektrisch is een initiatief van het Gelders Energieakkoord en mede mogelijk gemaakt door de provincie Gelderland, met medewerking van de BOVAG, VRB en de Vereniging Elektrische Rijders.
Vraag naar automobiliteit groeit
De vraag naar automobiliteit blijft en groeit momenteel zelfs. “Van alle reiskilometers die we in Nederland maken wordt 70% met de auto afgelegd. En de verwachting is dat dit zo blijft. De Nederlandse bevolking zal de komende jaren nog flink groeien. Daardoor neemt ook de vraag naar automobiliteit de komende jaren toe.”
Dit schrijft de ANWB in een visie over personenmobiliteit over de weg. Het is voor de consumentenorganisatie namelijk helder: de auto is niet meer weg te denken.
“Mobiliteit geeft ons vrijheid. Als we mobiel zijn, kunnen we meedoen in de samenleving. We kunnen vrienden en familie bezoeken, naar werk, school en sport gaan, en genieten van natuur en cultuur. Kortom: mobiliteit draagt sterk bij aan ons levensgeluk. Mobiliteit is ook van groot belang voor onze welvaart. Een goede doorstroming en bereikbaarheid zijn essentieel voor een gezonde economie.”
In de visie van de ANWB staan zes onderwerpen centraal: elektrisch rijden, verkeersmanagement, vraagbeïnvloeding, deelmobiliteit, coöperatief en autonoom rijden en wegontwerp en wegcapaciteit.
Met name het laatste laatste onderdeel heeft een raakvlak met de rijscholenbranche. In dit verband vraagt de ANWB onder andere aandacht voor vervanging, onderhoud en renovatie van wegen, aanpassen infrastructuur voor meer veiligheid, bewustwording veiliger rijgedrag en handhaving veilig rijgedrag.
Gemiddelde lesprijs ligt 3 euro lager dan gezonde lesprijs
Voor het halen van het autorijbewijs betaal je momenteel gemiddeld 47,17 euro voor een uur rijles. Dit blijkt uit onderzoek van het CBR, waaraan ruim 2.300 geslaagde kandidaten hebben meegedaan in oktober. Dit bedrag zal ook op de website van het CBR worden gecommuniceerd en zal onherroepelijk leiden tot heftige discussies. Rij-instructie presenteert in de eerste editie van volgend jaar een economisch gezond lestarief. Vorig jaar lag dat al boven de 50 euro en met de huidige inflatie en ontwikkeling van bijvoorbeeld de brandstofprijzen zal dat ongetwijfeld een paar euro hoger liggen.
De genoemde prijs ligt, zo laat het CBR weten, dicht bij de gemiddelde prijs die de organisatie momenteel noemt voor een uur rijles: € 47,30. De beide gemiddeldes liggen onder het bedrag van 50 euro, dat opleiders ten minste zouden moeten vragen volgens de berekening van Rij-instructie eind 2020. Dat wil dus zeggen dat er nog steeds veel aanbieders zijn die (ver) onder de 50 euro zitten.
Uit het CBR-onderzoek blijkt verder dat kandidaten gemiddeld 43 uur rijles volgen voor het autorijbewijs. Dat is 5 uur meer dan tijdens het vorige onderzoek in 2019. “Mogelijk heeft dat te maken met een onderbreking van de opleiding door coronalockdowns, waardoor extra lessen nodig zijn. Het zou ook kunnen dat kandidaten reageren op de oproep van het CBR om zich beter voor te bereiden op het praktijkexamen”, suggereert het CBR. Het slagingspercentage eerste examens stijgt inmiddels wel naar gemiddeld 51,6 %, 2,5 procentpunt hoger dan in 2019.
Volgens het onderzoek kost het halen van een rijbewijs gemiddeld rond € 2.750, ruim € 300 meer dan in 2019. Naast de rijlessen zijn daarbij de benodigde examens, gezondheidsverklaring, pasfoto’s en rijbewijspasje inbegrepen.
