Soms is het dan gewoon beter om afscheid te nemen. Ook dat hoort erbij. Neem je verlies en los het netjes op

“Ik ben met de bus vandaag. Je moet me thuisbrengen." Met deze woorden stapt mijn leerling, Frank, die ik ophaal bij zijn middelbare school, in. Frank is type Adidas trainingsbroek met haar voor de ogen. Hij woont in een dorp. Een kilometer of 10 van de oproepplaats af. Bij mij begint het na zijn opmerking een beetje te kriebelen. Voorzichtig probeer ik hem te corrigeren. “Komt het uit dat je mij na deze les thuis afzet?" Verdwaasd kijkt Frank mij aan. Hoezo zou het niet kunnen dan? Ik stel nog een tegenvraag. Stel dat na jou een leerling komt die ook in de stad opstapt, hoe moet ik dat dan oplossen? Zijn antwoord is vervolgens dat deze leerling hem dan maar thuis moet brengen. Zucht. Ik geef het op. Frank sociaal gedrag bijbrengen is net zoiets als Bokito met mes en vork leren eten. 

Wat is redelijk en wat is niet redelijk? Op Facebook lees ik een verhaal van een collega waarbij een leerling is overgestapt naar een andere rijschool. De rijopleiding verliep volgens de leerling niet vlot genoeg. Nu weet ik uit ervaring dat bij iedere leerling die, om wat voor reden ook, besluit om met de opleiding te stoppen, het zeer doet. Zeker als je een leerling hebt waar je al heel veel tijd en energie in gestoken hebt. Het gaat niet eens zozeer om werk of geld, maar het voelt een beetje als falen. Het is je niet gelukt om je klant dusdanig tevreden te houden dat hij of zij bij jou de opleiding afmaakt. En ja. Ik moet eerlijk bekennen dat het mij ook weleens overkomt. De laatste jaren wat minder regelmatig dan in de beginfase, maar af en toe gebeurt het wel. Van mijzelf weet ik dat ik vooral moeite heb met prinsessengedrag en de bijbehorende ouders. Een rijbewijs kun je volgens mij niet kopen. Daar moet je voor werken. Maar goed. Ik leer nog steeds bij. 

Wat kunnen we er, behalve ons stinkende best doen, verder aan doen? Uiteraard moet het van twee kanten komen. Een verschil met vroeger is dat de huidige consument, als het gras bij de buurman groener lijkt, veel makkelijker overstapt. Klantenbinding en trouw zijn niet vanzelfsprekend meer. De markt is dus lastiger. Waar het eigenlijk om gaat is dat wij als instructeurs de opleiding goed moeten monitoren. Het is belangrijk om er met een open houding in te staan. Geef aan bij je leerling dat als er wat is, of als hij of zij vindt dat iets niet goed verloopt, er ruimte bestaat om het te bespreken. Sta open voor oplossingen. Uiteraard binnen redelijke grenzen. Vraag tussendoor eens aan je leerling hoe de rijopleiding wordt ervaren en of er dingen zijn waar verbetering in valt aan te brengen. 

En soms gaat het echt niet meer. De klik is er niet. Er is te veel gebeurd. De kandidaat is onredelijk. De kandidaat wil examen doen en jij vindt dat die er nog niet klaar voor is. Of je kandidaat is ondertussen gezakt voor zijn derde BNOR examen. Soms is het dan gewoon beter om afscheid te nemen. Ook dat hoort erbij. Neem je verlies en los het netjes op. Ook op financieel gebied. Dan heb je van jouw kant er alles aan gedaan om het netjes af te wikkelen. 

En Frank? Die heb ik na zijn rijles netjes bij de bushalte laten afzetten. Ik heb hem een goed weekend gewenst. Hij bromde wat terug. In mijn hoofd sla ik het op. Een goede instructeur herkent ook signalen. De volgende les moet ik even socializen. Een praatje over Ajax doet het altijd goed bij hem…