'Begin op tijd met praktijkbegeleiding'
IBKI waarschuwt voor te laat starten
Tussen 1 juli vorig jaar en 30 juni dit jaar slaagde 18,6 procent van de WRM-instructeurs niet voor de eerste praktische begeleiding. In aantallen gaat het om 250 van de 1341 instructeurs. De reden dat men zakt, is vaak dat men te laat is gestart met de voorbereiding. Vandaar het advies van IBKI: ‘Begin op tijd.’
De wetswijzing die op 1 april 2020 van kracht is geworden, bepaalt dat één PB die met een voldoende is gekwalificeerd, genoeg is om weer voor 5 jaar bevoegd te zijn, mits uiteraard voldaan is aan de theoretische bijscholingen en een op tijd ingediende VOG. Helaas zien IBKI en CBR een toename van het aantal instructeurs die hun eerste praktijkbegeleiding niet met een positief resultaat afleggen.”
Nieuwsbrief
Met deze inleidende woorden startte brancheorganisatie VRB onlangs een nieuwsbrief aan de leden waarin de praktijkbegeleiding een van de onderwerpen is. De VRB vermeldt de eerder door IBKI gemelde aantallen en voegt eraan toe dat de toename bij de RIS PB’s iets minder spectaculair is, maar ook daar ziet men deze trend. En ook, aldus de VRB, laten de aantallen die na 3 pogingen geen voldoende scoorden een stijgende lijn zien, zo melden de opleidingsinstituten.
Let dus goed op
'O, als dat zo is dan komt de datum dat mijn bevoegdheid afloopt ineens wel heel dichtbij'
“Voor de goede orde: als je geen tweede of derde PB aflegt, voldoe je niet aan het bijscholingscriterium en kun je ook geen aanspraak maken op het traject waarbij de bevoegdheid automatisch met 6 maanden verlengd wordt wanneer je 3x een onvoldoende gescoord hebt, om vervolgens de tijd te hebben om het verplichte scholingstraject incl. PB te doen. Dan is het wat lesgeven betreft dus einde oefening. Let dus goed op”, aldus de VRB.
Wachttijd
De reguliere wachttijd tussen het moment van aanvragen en het afleggen van een praktische begeleiding ligt gemiddeld tussen de vier en acht weken. En ook IBKI knoopt daar een waarschuwing aan op de website: “De instructeur die dus denkt dat gewacht kan worden met de aanvraag van een praktische begeleiding tot een paar weken voor de verloopdatum van de bevoegdheidspas, kan dus weleens bedrogen uitkomen, zeker als een tweede of een derde begeleiding noodzakelijk is. Mogelijk kan IBKI geen praktische begeleiding meer plannen. Hierdoor verliest de instructeur zijn lesbevoegdheid en mag er geen rijles meer worden gegeven”, luidt de waarschuwing.
Waarschuwing
Marcel Disselköter is bij IBKI Beleidsmedewerker WRM en hij legt uit waarom IBKI het onlangs nodig vond om hierover een waarschuwing uit te zenden naar de branche. “In de wandelgangen horen wij dat instructeurs menen dat je nog maar één PB hoeft te doen en dat is niet helemaal waar. Ja, als je slaagt, maar niet als je niet slaagt voor je eerste PB. Hoe dan ook leidt die gedachte ertoe dat rijinstructeurs de neiging hebben om de eerste PB uit te stellen, vaak tot vlak voor de deadline van de bevoegdheid. Slaag je, dan is er niets aan de hand. Maar bijna 1 op de 5 slaagt niet voor de eerste PB en als je dan tegen de datum aanzit dat je lesbevoegdheid afloopt, dan kan het weleens zo zijn dat er tijdsdruk komt, simpelweg omdat er nog veel te weinig tijd zit tussen de eerste PB en de tweede en misschien zelfs derde, want ook dat komt voor. Het afgelopen ongeveer anderhalf jaar gaat het om rond de 20 instructeurs die de derde PB niet hebben gehaald.”
Denkfout
Waardoor de denkfout komt, weet hij ook. “In de vorige wetgeving had je altijd een tweede PB en daar hield je rekening mee, maar de wetgeving is zo gewijzigd dat de eerste PB, anders dan in de vorige wetgeving, nu wel meetelt. En in de vorige situatie hield men er altijd rekening mee dat die tweede PB eventueel verkeerd zou kunnen aflopen. Maar het verhaal dat je ‘nog maar één PB hoeft te doen’ is helaas een eigen leven gaan leiden. Wij hebben altijd gemeld dat je niet automatisch klaar bent na één PB, maar niet iedereen is daarvan doordrongen.”
Heel dichtbij
In eerste aanleg vindt Disselköter de bijna 20 procent die niet voor de eerste PB slaagt ook niet het probleem, hoewel je daar best iets van mag vinden. Hij zegt ook dat dit aantal sinds 1 april vorig jaar niet is gestegen, noch gedaald. De reden dat IBKI dit bericht publiceerde is dat na het niet slagen voor de eerste PB het probleem daarna ontstaat. “Hoe instructeurs reageren op ons bericht? Met de reactie die wij hoopten: ‘O, als dat zo is, dan komt de datum dat mijn bevoegdheid afloopt ineens wel heel dichtbij’”, aldus Disselköter.
Enkeling
Volgens Disselköter moeten we het overigens niet groter maken dan het is, want het is niet zo dat er nu grote aantallen instructeurs opeens in de problemen komen. “Het gaat om een enkeling”, zegt hij.
Simpel verhaal
Voor IBKI is het eigenlijk een simpel verhaal. Iedere instructeur moet eigenlijk rekening houden met twee of zelfs drie PB's en daar op plannen. Valt het dan mee dan is er niets aan de hand, want de verlenging van de bevoegdheid verschuift dan niet in tijd. "De verlenging van het certificaat is altijd aansluitend aan de datum die op het certificaat staat, zo simpel is het. Als je voor de eerste PB slaagt, je hebt op tijd je VOG ingeleverd en je hebt voldaan aan je theoretische bijscholing, dan verlengen wij de bevoegdheid op de datum die daarvoor staat. Je hoeft je dan geen zorgen meer te maken, want de volgende vijf jaar ben je ervan verzekerd dat je je bevoegdheid houdt. Ingewikkelder wordt het niet. Maar nogmaals: slaag je niet en ben je niet op tijd begonnen dan kan het zomaar zijn dat je met de huidige wachttijden in de problemen komt.”
De les
Dus? Wat is nu de les? Disselköter: “Heel simpel: begin op tijd. Je kunt bij wijze van spreken direct nadat je bevoegdheid is verlengd al beginnen met de volgende PB, maar in de praktijk adviseren wij om ruim op tijd te beginnen. Ik hoor weleens het advies om een jaar voordat je certificaat verloopt te beginnen en dat lijkt mij een prima advies.”
Educatief traject
Sinds de wetswijziging van de WRM per 1 april 2020 bestaat er voor iedere instructeur die wel aan de andere eisen voldoet, maar die drie keer niet is geslaagd voor de PB een zogenoemd ‘Educatief traject’. Dit traject is verplicht voor rijinstructeurs die 6 maanden verlenging van hun WRM-bevoegdheid hebben gekregen. Haal je dan de volgende PB ook niet en voldoe je wederom aan alle andere eisen dan kan dit ‘Educatieve traject’ telkens weer met een half jaar worden verlengd. In de praktijk kun je dus gewoon blijven lesgeven en dat is precies wat de Tweede Kamer destijds heeft gewild.
Coachen
En wat de aantallen betreft: veel zijn het er niet, maar er zijn inderdaad instructeurs die zelfs drie PB’s te machtig vinden. Valt er iets over te zeggen waar zij over het algemeen over struikelen en valt er ook iets te melden over de aard van de instructeurs?
Disselköter: “Om met het laatste te beginnen: nee. Het is oud en jong en ervaren en onervaren door elkaar. Wat het eerste betreft: een van de grootste pijnpunten zijn de coachvaardigheden. Dus je ziet als instructeur dat een leerling een fout maakt, maar hoe zorg je er dan voor dat je dat omzet in een advies waar de leerling iets aan heeft. Bijvoorbeeld: ‘Je moet beter kijken’ maar wat is dat dan, beter kijken? Daar gaat het door de bank genomen bij de meeste PB’s fout.”