Iedere rijschoolhouder kan
aankloppen bij het UWV
BOVAG Rijscholen is met het UWV in gesprek over de werving van ‘kwalitatief hoogwaardige nieuwe rijinstructeurs’ en op hetzelfde moment werd bekend dat ANWB Rijopleidingen en De VerkeersAcademie nieuwe instructeurs werft. Wij vroegen ons af of ook individuele rijscholen gebruik kunnen maken van de diensten van het UWV. Ja dus, luidt het antwoord van Mesut Aydemir, die voor UWV onder andere de landelijke contacten met de rijscholenbranche onderhoudt. We legden hem een aantal vragen voor.
Het nieuws over het UWV was het heetste zomernieuws, want zodra je in deze branche een artikel schrijft waarin de letters UWV in deze volgorde staan, heb je de poppen aan het dansen. Er zit nog heel veel oud zeer nadat in 2010 het UWV voor een groot aantal mensen de rijopleiding betaalde, hetgeen tot gevolg had dat er in de jaren nadien een overschot was aan instructeurs. Probleem was toen dat er veel instructeurs werden opgeleid zonder dat ze een baangarantie hadden.
Garantie
Dat is nu niet aan de orde. Bij de actie van de ARO in samenwerking met De VerkeersAcadamie hebben de personen die via het UWV instromen om de WRM-opleiding te volgen de garantie van de ARO dat ze een baan krijgen. Woordvoerder van het UWV Max Schouten liet weten dat de organisatie in actie komt op het moment dat vanuit een branche vragen komen om mee te werken aan werving van nieuwe instromers. “Wij werken bij UWV vraaggestuurd. Dat wil zeggen dat als wij een vraag uit de branche krijgen, wij aan de slag gaan. Vanuit de branche kregen wij het signaal dat de werving van nieuwe instructeurs moeizaam ging en wij kregen de vraag of wij konden helpen. Het is de taak van het UWV om mensen die geen werk hebben aan werk te helpen, dus daar zijn we mee bezig gegaan.”
Voorkomen
Inmiddels heeft ook BOVAG Rijscholen contact opgenomen met het UWV, waarbij de branchevereniging er alles aan gelegen is om toestanden als ruim elf jaar terug te voorkomen. Voorzitter Arno Smits zegt daarover onder meer: “Zoals ook de Commissie Roemer constateerde, hebben we behoefte aan intrinsiek gemotiveerde mensen die hun maatschappelijke opdracht op het vlak van verkeersveiligheid serieus nemen. We zitten uiteraard niet te wachten op personen en organisaties die een werkloze zo snel mogelijk willen opleiden en zelfstandig willen (laten) worden, hoewel er destijds uiteraard ook heel veel echte professionals uit het UWV-traject zijn voortgekomen. Laten we dat laatste vooral ook niet vergeten.”
'Als rijschool X zegt: ‘Wij hebben plek voor vijf mensen' dan gaan wij op zoek naar vijf mensen, niet meer'
Vinger aan de pols
Smits geeft aan dat BOVAG bij dit traject nauwgezet de vinger aan de pols houdt: “We kampen niet alleen door covid met een personeelsprobleem, maar ook structureel is er gewoon behoefte aan meer mensen en vooral aan meer kwaliteit. Met het UWV zijn we dan ook in gesprek op welke manier zij daarin kunnen voorzien en nadrukkelijk op basis van de wensen en eisen van de branche.” En ook zegt hij: “BOVAG benadrukt daarin in elk geval dat dit beroep verre van een afvoerputje is en dat ons wensenlijstje lang en van hoog niveau is. Komend najaar zitten we sowieso ook met UWV om tafel om alvast hun plannen en onze verwachtingen voor 2022 te bespreken om zodoende eventuele negatieve effecten te voorkomen.”
En dan nu de vragen aan en antwoorden van het UWV.
Hoever is de samenwerking met het UWV inmiddels?
“Er is nog niets concreets, maar de intentie is er van beide kanten om te gaan samenwerken. In oktober gaan de gesprekken weer verder. Dus vooralsnog werken we alleen samen met de ANWB en De VerkeersAcadamie.”
Kan het UWV duiden hoeveel vraag er is naar nieuwe instructeurs?
“Zowel van BOVAG als vanuit de ANWB en andere geluiden uit de branche maken wij op dat er een grote vraag is naar instroom van nieuwe gekwalificeerde rijinstructeurs. Die wordt enerzijds veroorzaakt door de huidige vraag naar rijlessen en anderzijds door de vergrijzing in de branche, waardoor veel instructeurs tussen nu en een paar jaar zullen uitstromen. De vraag hoe groot het probleem is, heb ik ook gesteld en daar is geen eenduidig antwoord op, maar het aantal dat wij nu aanhouden is tussen de 400 en 650. In elk geval zijn er veel nieuwe mensen nodig.”
Welke concrete vraag stelde de BOVAG aan het UWV?
“De vraag hoe wij samen de uitdaging van de branche voor nieuwe instructeurs invulling kunnen geven zonder de problemen uit het verleden te herhalen. Het gaat de BOVAG erom dat de mensen die via ons, en ook via andere kanalen, perspectief hebben op een goede toekomst in een mooie branche.”
“Bij de gesprekken die we met BOVAG voeren is het rapport ‘Van rijles naar rijonderwijs’ van Emile Roemer de rode draad. Daarin staat helder omschreven dat de branche behoefte heeft aan goed gekwalificeerd personeel.”
In de branche werkt ruim 80 procent als zzp’er maar dat is een categorie waarvoor het UWV in dit geval niet werft?
“Klopt, het gaat om mensen die in overleg met de rijschool een baan als instructeur krijgen aangeboden. Wij zoeken mensen voor vacatures en banen die er echt zijn, dus we gaan niet schieten met hagel. Als rijschool X zegt: ‘Wij hebben plek voor vijf mensen', dan gaan wij op zoek naar vijf mensen, niet meer. En bij het UWV gaat het om personen die als zijinstromer instromen. Wij zoeken binnen onze bestanden derhalve naar personen die aangeven rijinstructeur te willen worden.”
Valt er iets te zeggen over de eisen? Bijvoorbeeld: wordt er gekeken naar een minimaal opleidingsniveau?
“Als ik kijk naar de afspraken die we hebben met de ANWB, want dat is tot nu toe de enige concrete partij waarmee we samenwerken, kijken we niet zozeer naar een minimale opleiding, maar naar competenties. Wat wil de branche zelf, dat is de vraag waar wij invulling aan moeten geven. En de branche wil een visitekaartje en wil mensen die in staat zijn het vak te leren. Je komt in de praktijk al snel uit op mbo-2 of mbo-r niveau, dat verschilt een beetje. En we kijken uiteraard naar de motivatie. Iemand moet er echt voor willen gaan.”
Wat is de rol van het UWV?
“Wij wijzen de personen in onze bestanden op de mogelijkheden die er zijn in de branche én we doen de eerste selectie. Mensen van wie we menen dat ze voldoen aan de criteria stellen we voor aan de rijschool die bij ons een vraag heeft neergelegd en die bepaalt uiteindelijk of de persoon in kwestie geschikt is en het opleidingstraject tot WRM-instructeur ingaat.”
In de branche gaat de mare dat je voor iedere persoon die je op deze manier van het UWV ‘afneemt’ 7500 euro opleidingsvergoeding krijgt. Dat zou een mooi verdienmodel zijn, want een opleiding kost dat bedrag bij lange na niet. Hoe zit dat?
“Dat is een misvatting. Het UWV beschikt op dit moment nog over een tijdelijk scholingsbudget voor mensen die in de ww zitten. Dat is maximaal 5.000 euro en er wordt per individuele casus bekeken of dit budget nodig is en hoe het ingezet kan worden. Het kan dus ook zijn dat het budget niet ingezet wordt. Dus waar die 7500 euro vandaan komt weet ik niet en het budget kan ook alleen meer ingezet worden wanneer er dan moet het gaat om een concrete baan is. De afspraken die wij maken met rijschoolondernemers staat ook los van de financiering van de opleiding. Het staat niet vast dat UWV de opleiding vergoedt.”
Binnen de branche zijn er ongeveer 15 WRM-opleiders en dat is rijp en groen door elkaar. Stellen jullie eisen aan de opleider?
“Jazeker. Wij doen alleen zaken met opleiders die bij ons contractpartner zijn en we stellen strenge voorwaarden aan contractpartners. We hebben met de meeste opleiders een samenwerking.”
Er zijn binnen de branche veel vragen en onduidelijkheden over het UWV-traject. Is het geen taak van het UWV om daarover eens helder informatie te verschaffen?
“We hebben het daar met de BOVAG over gehad, want dat is inderdaad een rol die we samen hebben. We moeten meer en beter gaan vertellen hoe dit in elkaar steekt, absoluut waar.”
Nu is ARO begonnen en gaat de BOVAG waarschijnlijk binnenkort aan de slag. Maar er zijn veel meer rijscholen die geen ARO-opleider zijn of lid zijn van de BOVAG. Kunnen andere rijscholen ook bij het UWV aankloppen voor soortgelijke support?
“Iedere werkgever die gevestigd is in Nederland kan hiervan gebruikmaken. Wij hebben 35 regionale kantoren en elk kantoor heeft een werkgeversservicepunt, een aanspreekpunt voor ondernemers. Daar begint de route. Vervolgens wordt bekeken welke vraag er is en in hoeverre het UVW daarin een rol kan spelen. Daarnaast hebben we een digitaal platform waarop werkzoekenden hun profiel hebben staan en waarop werkgevers kunnen zoeken naar personen die aan hun criteria voldoen. Dus het concrete antwoord op de vraag is: ja, elke rijschoolhouder kan gebruikmaken van dezelfde service als we ARO nu al bieden en de BOVAG waarschijnlijk gaan bieden. Let wel: soms lukt het niet. Dan komen we er gewoon niet uit. Maar in de meeste gevallen wel.”
Is het een lang traject tussen het moment dat een ondernemer een functie bekendmaakt en het moment dat iemand in dienst is?
“Het hoeft niet heel lang te duren, maar over het algemeen is dit een traject dat enkele maanden in beslag neemt.”
Is er een voordeel om met meerdere ondernemers dit traject in te gaan?
“Dat heeft altijd voordelen, omdat je dan gezamenlijke afspraken kunt maken in plaats van dat je voor elke individuele rijschool in kaart moet brengen wat de vraag is. En met de BOVAG kijken we ook verder naar de toekomst en dergelijke, er zijn strategische afwegingen en dat doe je niet met één rijschool.”
Stel: je komt met meerdere rijscholen bij het UWV met één vraag. Loop je dan niet het risico dat de beste kandidaat toevallig net bij de andere rijschool terechtkomt?
“Daar gaan wij niet over. Wij stellen op basis van de criteria mensen voor en verder hebben wij geen rol in de verdere selectie. Ten tweede, of misschien zelfs wel ten eerste, is het voor het UWV van groot belang dat we de branche niet overladen met mensen. We zijn er niet op uit om een overspannen markt te creëren, want daar zit niemand op te wachten.”
Zijn er aanvragen van andere brancheorganisaties of andere groepen?
“Lokaal zijn er volgens mij wat samenwerkingsverbanden, maar dat weet ik niet zeker en landelijk zijn er op dit moment geen aanvragen binnengekomen van andere organisaties."
