Afbeelding
Foto: Hans Peijs

Dit kunnen we leren
van andere landen

Nederland scoort nog steeds goed op het gebied van verkeersveiligheid, maar we zakken wel steeds verder weg. Maar wat kunnen we leren van de landen die het beter doen? Daar deed de SWOV onderzoek naar.

In vergelijking tot andere landen binnen de EU en de OESO doet Nederland het nog steeds redelijk goed als het gaat om het aantal verkeersdoden ten opzichte van het aantal inwoners en afgelegde voertuigkilometers. Kijken we echter naar de ontwikkelingen in de afgelopen jaren, dan is het beeld minder gunstig en eindigt Nederland in de onderste regionen.

Oudere verkeersdeelnemers

In vergelijking met de vijf meest verkeersveilige landen doet Nederland het met name slecht voor oudere verkeersdeelnemers, (oudere) fietsers en brom- en snorfietsers. Op onderliggende indicatoren voor verkeersveiligheid (zoals ‘kwaliteit infrastructuur’ en ‘geen telefoongebruik’) presteert Nederland volgens internationaal vragenlijstonderzoek relatief goed.

Een aantal conclusies

Een aantal conclusies op een rij:

Opvallend is dat het wagenpark in Nederland ten opzichte van veel andere landen oud is en dit is de laatste tien jaar zelfs ouder dan daarvoor.

- Hoewel Nederland een relatief lage mortaliteit en overlijdensrisico in het verkeer heeft in vergelijking met andere landen (Nederland scoort in de top 10), heeft Nederland in de afgelopen jaren weinig progressie geboekt. Met name fietsers, bromfietsers en ouderen overlijden naar verhouding vaak in het Nederlandse verkeer.

- In Nederland is – per afgelegde afstand op autosnelwegen – het overlijdensrisico laag ten opzichte van dat in andere landen. Wel valt in Nederland een groot aandeel van het totaal aantal verkeersdoden op autosnelwegen.

- Op het terrein van goede wegen scoort Zwitserland het beste en behoort Nederland tot de top 5.

- Op het terrein van jong wagenpark scoort Luxemburg het beste en bevindt Nederland zich op plaats 12.

- Wat het gebruik van beveiligingsmiddelen betreft, scoort Australië het beste voor zowel gordelgebruik als het veilig vervoer van kleine kinderen. Nederland staat daarbij respectievelijk op plaats 8 en 6.

- Op handheld gebruik van apparatuur tijdens het rijden scoort het Verenigd Koninkrijk het veiligste. Nederland staat op plaats 3 (lezen van berichten op de telefoon) en plaats 2 (handheld bellen).

- De verkeersveiligheidsaanpak in Nederland over het algemeen overeen te komen met die in de best presterende landen: een meerjarenprogramma verkeersveiligheid, gebaseerd op een visie zoals Vision Zero of Duurzaam Veilig. Voor groepen waarvan de verkeersveiligheid zich in Nederland niet goed heeft ontwikkeld, lijkt het beleid zich in beter presterende landen te onderscheiden voor fietsers (stimuleren vrijwillig dragen van de fietshelm), snorfietsers (helmplicht, deze komt eraan, zie hiervoor de nieuwsberichten voorin dit magazine), autosnelwegen (strenge en intensieve handhaving en veilige auto’s) en gebruik van beveiligingsmiddelen (handhaving in combinatie met voorlichting en educatie).

- Opvallend is dat het wagenpark in Nederland ten opzichte van veel andere landen oud is en dit is de laatste tien jaar zelfs ouder dan daarvoor. Belastingmaatregelen die de aanschaf van een auto aangaan, zijn grotendeels ingegeven door bestaande luchtkwaliteit- en klimaatdoelen. Het Centraal Planbureau (CPB) concludeert echter dat er binnen het Nederlands belastingstelsel ook nog mogelijkheden zijn om het beleidsdoel van meer veilige en veiligere voertuigen te realiseren. Het CPB beveelt daarbij aan om de autobelastingen (belasting van personenauto's en motorrijwielen [bpm] en motorrijtuigenbelasting [mrb]) niet alleen te differentiëren naar CO2-uitstoot, maar ook op basis van de maatschappelijke veiligheidskosten van een voertuig.

Bron: SWOV