Checklist op vrijwillige basis bij collega: is een leerling examengereed?
Laaghangend fruit in het kader van het rapport 'Van rijles naar rijonderwijs' is dat de rijschoolbranche overweegt een checklist in te voeren waarbij op vrijwillige basis collegiaal wordt getoetst of een leerling examengereed is.
Dit schrijft minister Van Nieuwenhuizen van I&W in haar aanbiedingsbrief bij het het rapport ‘Van rijles naar rijonderwijs’ van de commissie Roemer. Uit de toelichting blijkt grote waardering voor het werk dat Roemer in relatief korte tijd heeft verzet. Na een uitgebreide uitleg over de inhoud van het rapport (u leest daar alles over in deze editie-red.). Gezien de demissionaire status van het kabinet past het de minister niet om ‘vergaande of onomkeerbare politieke besluiten te nemen’, maar dat laat onverlet dat het rapport niet onderop in de la verdwijnt. En daarom kondigt ze een aantal acties aan.
Korte termijn acties in overleg met de rijschoolbranche, IBKI en het CBR
“In het advies wordt een aantal korte termijn acties benoemd die binnen de bestaande wettelijke kaders passen. Ik zal stimuleren dat deze acties door de rijschoolbranche, IBKI en het CBR worden opgepakt. Enkele voorbeelden hiervan zijn de werkwijze om op vrijwillige basis collegiaal te toetsen tijdens de opleiding van de leerling, het invoeren van een checklist als instrument voor de rijinstructeur om na te gaan of een leerling examengereed is en het stimuleren van het gebruik van de tussentijdse toets.”
Verder verkent het CBR de mogelijkheden om te experimenteren met het vastleggen van het rijexamen met behulp van rijdata en IBKI zal verkennen of het bestaande register dat IBKI bijhoudt toegankelijker kan worden gemaakt voor de burger en welke relevante informatie hieraan nu al kan worden toegevoegd zonder wijziging van wet- en regelgeving.
Voorbereiding mogelijke besluitvorming volgend kabinet
Veel van de maatregelen vergen aanpassing van wet- en regelgeving en de komende maanden zal Van Nieuwenhuizen, zo laat ze weten, toetsen wat op redelijk korte termijn al uitvoerbaar is. “De komende maanden toets ik deze maatregelen op uitvoerbaarheid, juridische gevolgen en administratieve lasten en het tijdpad en de kosten verbonden aan het uitrollen van deze maatregelen. Dit stelt het volgende kabinet in staat zo snel als mogelijk met een integrale kabinetsreactie op dit advies te komen.”
Wat betreft de Curriculum Commissie Autorijonderwijs (CCA), stelt de minister: “Het instellen van een dergelijke commissie met vergaande bevoegdheden vraagt de nodige inspanningen. De wijze waarop dit het beste ter hand kan worden genomen zal nader moeten worden onderzocht, zodat het nieuwe kabinet hierover kan besluiten.”
Permanente verkeerseducatie
Verder gaat de minister bij haar collega van OCW aandacht vragen voor het belang van permanente verkeerseducatie in het basis- en voortgezet onderwijs.
Eén koepelorganisatie
Last but not least: Roemer benoemt in het advies het belang dat de rijschoolbranche als één koepelorganisatie gaan acteren en dit spreekt haar zeer aan: “Ik ondersteun dit omdat hierdoor in gezamenlijkheid opvolging kan worden gegeven aan het advies.”
Emile Roemer beantwoordt uitgebreid vragen van leden LBKR
42 euro voor een rijles is niet reëel. Dat moet zeker tussen de 50 en 50 euro zijn.
Dit zeiden Emile Roemer en zijn secondant Jaap Uijlenbroek (hij was de afgelopen maanden namens het ministerie van I&W nauw betrokken bij de commissie Roemer) onlangs bij een online bijenkomst die was georganiseerd door brancheorganisatie LBKR. Roemer en Uijlenbroek deden hier uitvoerig uit de doeken hoe zij tot het rapport zijn gekomen en ze namen de tijd om vragen te beantwoorden van leden van de LBKR. En daaruit blijkt onder andere dat Roemer een 'andere balans' in de sector nastreeft met zijn aanbevelingen in het rapport 'Van rijles naar rijonderwijs.' Een balans waarbij een rijschoolondernemer of een instructeur in loondienst zonder idioot veel over te werken een prima boterham kan verdienen.
Nog lager
Nu is 42 euro misschien laag, maar er zijn er die nog veel lager zitten. Er zijn nog steeds rijschoolhouders die 28 euro per rijles vragen en voor iedereen met een beetje gezond verstand is helder: dat kan niet. "Bij die rijscholen zie je dat er al na 10 of 15 rijlessen examen wordt aangevraagd. Dat examen kost dan 400 euro, terwijl het CBR 110 euro rekent. Als je dan een leerling hebt die vijf of zes keer op het examen komt, dan is dat dus ene verdienmodel. En daar moeten we vanaf", aldus Roemer.
Klachtenbureau
Op een vraag van een van de rijschoolhouders antwoordden Roemer en Uijlenbroek ook uitgebreid wat de nieuwe Curriculum Commissie Autorijonderwijs (CCA) moet gaan doen. Uit het antwoord blijkt: veel, heel veel. Waarbij Uijlenbroek aangaf dat de CCA ook kan dienen als klachtenbureau voor rijinstructeurs die bijvoorbeeld een probleem hebben met het CBR.
Laag BTW-tarief
Ook kwam de vraag voorbij of het niet mogelijk is om rijlessen onder het lage btw-tarief te laten vallen. Uijlenbroek is goed thuis in deze materie en stelde helder vast dat dit er niet inzit. Het kan niet vanwege wetgeving, maar het zet volgens hem ook geen zoden aan de dijk. "Als het lage BTW-tarief wordt gehanteerd, gaan uiteindelijk alleen maar de lesprijzen omlaag en daar schiet niemand iets mee op."
Theorieopleiders
Uijlenbroek beantwoordde tevens de vraag wat het rapport nu kan bereiken in relatie tot de eendaagse theorieopleiders. Het antwoord: "Ook de theorie kan, net als de prakrijkopleiding, een modulair systeem worden waarbij je niet één maar meerdere toetsmomenten hebt. Dat zet je allemaal in een leerlingvolgsysteem en die wordt een onderdeel van de complete rijopleiding."
Alles bij elkaar namen Roemer en Uijlenbroek bij veel leden de nodige scepsis weg en dat was precies de bedoeling.
Afgelopen drie jaar 67 meldingen van seksueel ontoelaatbaar gedrag door rijinstructeur
In 2018, 2019 en 220 zijn er in totaal 67 meldingen geweest bij de politie van seksueel grensoverschrijdend gedrag door ene rijinstructeur. De slachtoffers waren vrijwel altijd vrouw en in de meeste gevallen waren deze licht verstandelijk gehandicapt.
Dit blijkt uit een verslag van de politie die als bijlage in het rapport 'Van rijles naar rijonderwijs' van de commissie Roemer zit.
In 25 gevallen ging het om aanranding, in 15 gevallen om verbale seksuele intimidatie, in 10 gevallen om ander grensoverschrijdend gedrag en in 5 gevallen betreft het verkrachting.
22 keer aangifte
In deze jaren is er 22 keer aangifte gedaan, waarna 12 instructeurs als verdachte zijn aangehouden. Naast deze aanhoudingen is er ook 9 keer en zogenoemd stopgesprek gevoerd: dat wil zeggen dat de instructeurs zijn aangesproken op hun gedrag met als gevolg dat ze hun fout inzagen en er geen juridische consequenties aan hun gedrag zaten. In een onbekend aantal gevallen is de rijinstructeur op non-actief gesteld.
VOG niet waterdicht
Meest schrijnende geval is dat een instructeur bij twee rijscholen was ontslagen wegens het voeren van seksueel getinte gesprekken met meerdere vrouwelijke leerlingen, waarna hij een derde kans kreeg en ook die verprutste met nieuwe meldingen. Omdat er geen sprake was van een duidelijk strafrechtelijk verwijtbaar gedrag is er gen opsporingsonderzoek gestart, En dan de meest trieste conclusie: "De kans is dus aanwezig dat deze instructeur bij een vierde rijschool kan gaan werken, aangezien hij nog steeds een VOG kan overleggen." Waarmee helder is dat het systeem met de verplichte Verklaring Omrent het Gedrag ook verre van waterdicht is.
