Rapport Roemer gaat rijschoolbranche definitief veranderen
De rijschoolbranche is toe aan een fundamentele verandering en die gaat er zeker komen
'Van rijles naar rijonderwijs'. Dat is de titel van het bijna 100 pagina's dikke rapport dat de commissie Roemer heeft uitgebracht. Als de schijn niet bedriegt gaat dit rapport de rijschoolbranche definitief veranderen. Op de volgende pagina's nemen we de belangrijkste onderdelen door, waarna Alexander Pechtold, algemeen directeur van het IBKI, Ruud Rutten, aanjager van de Alliantie Samen Sterk dat wordt beschouwd als basis onder het rapport, en Herme Bruin, directeur van IBKI, hun licht laten schijnen over het rapport. Het is veel kost, maar als u echt wilt weten wat er de komende jaren staat te gebeuren in deze branche, dan is het verplichte kost.
De rijschoolbranche is er al jarenlang slecht aan toe en daarom is een fundamentele verandering nodig. Zo moet het examengestuurde systeem dat er nu is, worden uitgebreid met sturing op de kwaliteit van de rijopleiding en in het verlengde daarvan ook sturing op de kwaliteit van de examens, de rijinstructeursopleiding en de -examinering. Dit moet de taak worden van de nog op te richten Curriculumcommissie Autorijonderwijs (CCA) die de leerinhoud en leermethoden van het rijonderwijs vaststelt en toezicht houdt op de rijscholen alsook op de CBR-exameneisen voor de theorie en praktijk.
19 aanbevelingen
Dit adviseert Emile Roemer in zijn eindrapport ‘Van rijles naar rijonderwijs’ dat hij onlangs overhandigde aan demissionair minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat. Roemer komt met 19 aanbevelingen die tot doel hebben puin te ruimen. Want puin is er. Wie als leek het rapport doorleest kan niet anders concluderen dan dat in de rijscholenbranche al jarenlang van alles mis is. Wie zelf werkzaam is in de branche weet niet beter dat dit zo is. Maar tot op heden is er nooit adequaat ingegrepen en dat is best bizar want het eindproduct gaat ergens over: de verkeersveiligheid van jonge bestuurders. En het is al jarenlang bekend dat onder jonge bestuurders relatief de meeste verkeersslachtoffers vallen.
Kwaliteit
'De kwaliteit van het rijonderwijs in Nederland schiet flink tekort, omdat er geen standaard is waaraan rijscholen moeten voldoen'
Vandaar dit klemmende advies van Roemer: “De kwaliteit van het rijonderwijs in Nederland schiet flink tekort, omdat er geen standaard is waaraan rijscholen moeten voldoen. Daar zijn leerlingen, rijscholen en weggebruikers de dupe van. Door de CCA de norm te laten stellen, bereiden we leerlingen beter voor op veilige deelname aan het verkeer, beschermen we ze tegen malafide rijschoolhouders en dringen we oneerlijke concurrentie onder rijscholen terug. Wat mij betreft gaan de rijscholen, het CBR en het nieuwe kabinet hier zo snel mogelijk mee aan de slag.”
Het moet anders
Voor Roemer staat als een paal boven water dat het anders moet. De rijschoolbranche moet flink op de schop, adviseert hij de minister. Boven de branche komt daarom bijvoorbeeld de CCA, die toezicht moet houden op alles wat er in de branche gebeurt. Dat wil zeggen dat de CCA onder andere moet kijken naar het huidige examen-gestuurde systeem waarbij de inhoud van de rijopleiding bijna uitsluitend wordt bepaald door de inhoud van het rijexamen.
Geen eisen
Roemer, die in een vorig leven docent was, verbaast zich erover dat er geen eisen worden gesteld aan de inhoud, de duur of de vorm van de rijopleiding en het examen wordt daarmee een momentopname waarbij de vorm van de dag en toevallige omstandigheden onderweg te veel invloed hebben op het resultaat.
Leerplan
Daarvoor in de plaats moet een systeem komen met een leerplan en een volwaardige afsluiting van een onderwijstraject waarin alle facetten van autorijden aan bod zijn gekomen. De CCA moet ook gaan toezien op de exameneisen van het CBR om ervoor te zorgen dat onderwijs en examen logisch op elkaar aansluiten.
Rijscholenregister
Onder de CCA komt ook een rijscholenregister en bij misstanden krijgt de CCA als het aan Roemer ligt de bevoegdheid slecht presterende rijscholen uit het rijscholenregister en daarmee uit de sector te verwijderen. Om leerlingen beter te beschermen tegen malafide rijschoolhouders worden onder de CCA een klachtenregeling en een garantiefonds opgezet. “Met het garantiefonds is de leerling verzekerd van teruggave van betaald lesgeld wanneer de rijschool ophoudt te bestaan. Verder zal de verplichte basiskwaliteit die de CCA aan rijscholen stelt, oneerlijke concurrentie terugdringen waarmee het inkomen voor de veelal zelfstandige rijinstructeurs omhoog gaat.”
CCA
De CCA wordt bepaald geen niemendalletje. Sterker, als het allemaal doorgaat, wordt de CCA het belangrijkste gremium in de branche. Over de samenstelling van de CCA staat in het rapport: "De CCA dient een breed spectrum aan disciplines in huis te hebben om het hele takenpakket goed te kunnen uitvoeren: onder meer onderwijskundig, toetsdeskundig, verkeersdeskundig, rijtechnisch, gedragsmatig en ervaringsdeskundig uit de sector. Het is belangrijk dat de CCA werkt vanuit een stevige verankering in de sector en daartoe een blijvende overlegstructuur met vertegenwoordigers uit de sector (brancheorganisaties, Alliantie Samen Sterk, uitgeverijen, softwarebedrijven, etc.) en uit andere kennisgebieden (bijvoorbeeld wetenschap) in het leven roept. Van belang is dat de sector zich daartoe ook organiseert, zo mogelijk met een samengestelde koepelorganisatie die als gesprekspartner voor de CCA kan optreden."
Bij met het advies
De minister is blij met het advies. Er vallen haar drie aspecten in het oog. Allereerst is dat de wijze waarop het examengestuurde model nu is vormgegeven en het spreekt haar aan om dat te veranderen. En ook, zoals zij dat noemt, grip krijgen op de sector zelf, spreekt haar aan. Verder gaf ze aan dat, hoewel ze demissionair is, er met een aantal aangedragen aanbevelingen niet heel lang gewacht hoeft te worden. Waar mogelijk gat ze ermee aan de slag. “Waar zitten de quick wins en daarmee kunnen we aan de slag gaan en met een aantal andere zaken kunnen we starten met de voorbereidingen”, liet ze weten bij de overhandiging. Ze heeft het rapport inmiddels overhandigd aan de Tweede Kamer met een brief die aan duidelijkheid niets te wensen overlaat (zie pagina 4/5).