'Laten we eerlijk zijn: dit is echt een mijlpaal in onze branche'
Een succes heeft vaak meerdere vaders, maar wat je ook van hem mag vinden: niemand kan ontkennen dat Ruud Rutten diegene is die met de Alliantie Samen Sterk de branche in beweging heeft gezet en de basis heeft gelegd voor het rapport ‘Van rijles naar rijonderwijs'. We hebben hem gevraagd terug te blikken op het begin en vooruit te kijken naar de toekomst. Of hij met zijn 62 jaar nog binnenboord blijft? Hij wil best, maar hangt er aan de andere kant ook niet zeer aan. “Voor nu is mijn missie voltooid. Maar ik zou best nog wat willen betekenen voor de branche die mij zo aan het hart gaat”, zegt hij onder meer.
Allereerst: welk gevoel heb je nu het rapport Roemer er ligt?
“Een tevreden, maar vooral trots gevoel. Ik ben vooral blij voor iedereen die hieraan heeft bijgedragen. Want laten we eerlijk zijn: dit is een mijlpaal. Een mijlpaal in de rijschoolbranche waar we heel lang op hebben moeten wachten.”
Wanneer kreeg jij het gevoel dat het de goede kant op ging?
“Eigenlijk heb ik dat gevoel steeds gehad. Ik was enorm onder de indruk van de samenwerking binnen de Alliantie Samen Sterk. Iedereen was ervan overtuigd dat dit onze kans was en iedereen stapte over zijn eigen schaduw heen en ging aan de slag. Ik zag bij iedere meeting of bijeenkomst van een werkgroep dat iedereen water bij de wijn deed en zijn/haar eigen belang onderdanig maakte aan het totaalbelang. Dan zie je iets moois ontstaan. En geloof mij maar dat dit soms niet makkelijk was. Dit heeft soms echt pijn gedaan, bij mij maar ook bij anderen. want uiteindelijk heeft toch iedere organisatie haar eigen belang.”
Er gebeurt altijd veel in de branche. Wat was volgens jou de directe aanleiding dat de commissie is samengesteld?
'Kom tot één organisatie die straks de belangen van zowel de grote als kleine rijscholen vertegenwoordigt en opkomt voor de belangen van iedereen'
“Samen Sterk en niks anders. Bouwen aan een branche waar iedereen zich in kan vinden, dat is waar Samen Sterk voor staat. Bij teleurstellingen of tegenslagen uithuilen en doorgaan. Accepteren dat je elkaar de waarheid moet kunnen zeggen. En vooral leren van deze soms harde waarheid.”
Kun je ons een kijkje achter de schermen geven hoe de commissie te werk is gegaan?
“Een kijkje achter de schermen is wat bij iedereen bekend is van Samen Sterk, tot en met de overhandiging van het tussenrapport van Samen Sterk afgelopen zomer. Vervolgens is de commissie Roemer in oktober aan de slag gegaan. Bij de eerste meeting met de begeleidingsgroep had ik al meteen het gevoel dat hij de juiste man op de juiste plek was. Samen met Jaap Uijlenbroek (een ambtenaar die aan de commissie is toegevoegd en die veel werk heeft verzet-red.) en hun team is hij aan de slag gegaan.”
“Ik ben alleen bij de gesprekken met de begeleidingsgroep aanwezig geweest. Voor de rest is de werkgroep volledig onafhankelijk te werk gegaan. De werkgroep heeft enorm veel gesprekken gevoerd met organisaties uit de branche en met organisatie die gelieerd zijn aan de branche. Ook zijn de diverse Facebookgroepen, actiegroepen, losse opleiders en noem verder iedereen en alles maar op aan de beurt geweest om zo een totaalbeeld te krijgen, voor zover dat er is. De werkgroep heeft zich door niks of niemand laten beïnvloeden en heeft echt alles bespreekbaar gemaakt en in het rapport meegenomen.”
Op een gegeven moment was er een spannend moment en dreigde de boel te klappen. Heb jij toen in de piepzak gezeten of dacht je: dit waait wel weer over?
“Er waren wel meer spannende momenten. Maar dat had ik vooraf wel ingeschat. Ik heb niet voor niets Roland van Roermund erbij betrokken. Hij was een soort scheidsrechter, maar ook mijn adviseur. Op momenten dat ik naar huis reed en er even helemaal doorheen zat, was hij degene die belde of naar Venlo reed voor een goed gesprek en advies. Maar ook aan de leden van de Alliantie heb ik veel steun gehad.”
Welke momenten dat het kon breken staan je het meest bij?
“De eerste keer was bij een meeting bij De VerkeersAcademie waar Alexander Pechtold ons allemaal weer met beide beentjes op de grond zette. Wij dachten namelijk dat we er bijna waren na het aanbieden van het rapport van Samen Sterk. Het betoog van Pechtold was niet mals, maar vooral recht door zee. Dat deed even veel pijn. Maar het heeft uiteindelijk gezorgd voor nieuwe energie en vanaf dat moment heeft het bijgedragen aan de te volgen route. Deze route is bekend en waren dan ook de hoofdpunten en kleuren uit Samen Sterk.”
“Het tweede moment was toen de commissie Roemer aan de slag ging. Deze werkgroep bepaalde zelf wie er in de commissie mocht plaatsnemen en dat leidde tot teleurstellingen en kritiek. En begrijpelijk. Je zult maar van meet af aan betrokken zijn, al je energie en bijdrage hebben geleverd aan de Alliantie en dan niet mogen deelnemen in de begeleidingscommissie. Gedeeltelijk was deze visie begrijpelijk omdat je dan weer een ongelijk speelveld kon krijgen, omdat de een alleen vertegenwoordigd is en de andere organisatie met twee of meer. Uiteindelijk heeft ook dit zich opgelost. Dit geeft ook weer aan dat de aangewezen werkgroep volledig de eigen route bepaalde en zich door niemand liet sturen. Uiteindelijk heeft branchebreed iedereen zijn of haar input kunnen geven.”
Nu zal niet iedereen het ermee eens zijn, maar er zijn branche-ingewijden die menen dat jij de grondlegger bent van wat de commissie Roemer heeft opgeleverd. Vind je dat zelf ook of zeg je dat niet over jezelf?
“Ik vind dit niet zo belangrijk. Ik heb het initiatief genomen omdat ik vind dat er verandering moet komen binnen de branche. Als we het hebben over verkeersveiligheid en opleiden van jonge bestuurders is er geen plek voor personen en bedrijven die het niet zo nauw nemen en het puur doen om in een snelle auto te rijden. En verder wil ik dat alle collega-rijschoolhouders en rijinstructeurs weer trots worden op hun vak en gewaardeerd en beloond worden naar wat ze presteren. Dat was en is al jaren mijn drijfveer. En ja, ik voel me happy in de rol van verbinder en dit ligt mij ook gezien mijn ervaring in de branche en in het bedrijfs- en verenigingsleven. Maar de inhoud hebben we toch echt samen bepaald. Iedereen die deelnam aan de Alliantie Samen Sterk en het rapport Roemer heeft input geleverd op zijn eigen specialisatie en kennis. Dit heeft dan ook geresulteerd in dit krachtig en breedgedragen document."
De afgelopen maanden ben je vooral op social media voor van alles en nog wat uitgemaakt. Hoe kijk je daar nu op terug?
“Dat valt wat mij betreft wel mee. Als ik het rijtje critici, wat overigens altijd dezelfde personen zijn, wegstreep tegenover alle positieve berichten via de app, mail en Messenger, dan stelt het niet veel voor en winnen de positieve reacties ruimschoots. Dit is meteen ook een compliment aan alle betrokkenen. Ik vind ook dat teksten van sommige branchegenoten vooral iets zeggen over henzelf, met al die schuttingtaal soms. Maar ik ben in de aard iemand die overal voor open staat, als het maar met open vizier gaat.”
Toch nog even naar die reacties: er zijn branchegenoten die menen dat er wordt geschoten met een kanon op een mug en dat er veel te veel overhoop wordt gehaald. Alle slechtpresterende cowboys eruit en je bent er. Zit daar niet wat in?
“Nee, keihard nee. Want hoe wil je dit dan bereiken? Wanneer ben je een rotte appel? Dit moet wel ergens zijn omschreven, want je bent geen rotte appel als je door omstandigheden waar je zelf geen invloed op hebt een jaartje minder presteert. Dan heb je recht op hulp, credits en ondersteuning. Ik zie lijstjes waar geroepen wordt ‘Haal de BTW, BPM, wegenbelasting, VOG, bijscholing incl. sanctie weg en de problemen zijn opgelost.’ Vergeet het maar. Ik ben ervan overtuigd dat onze branche dan nog verder zal afglijden en overspoeld wordt door mensen op wie we niet zitten te wachten.”
“Bouwen doe je op een degelijke fundering. Aan deze fundering zitten eisen, eisen die je nodig hebt om stevige muren en een dak te bouwen. Daarna ga je het huis inrichten zodat iedereen zich er thuisvoelt. En we willen ook dat al die goede en goedwillende opleiders beter gewaardeerd en beloond worden voor het werk dat ze verrichten. Het doet me pijn als ik hoor dat opleiders bij een broodfonds zijn aangesloten en niet voor een pensioen kunnen sparen. Ook dit staat bij de Alliantie en de werkgroep Roemer hoog op de agenda en daar ben ik blij om.”
Welk aspect, of welke twee aspecten, vind jij het belangrijkst in het rapport?
"Dat er een zuivere en werkbare branche komt en dat er waardering komt voor duizenden instructeurs.”
Blijft Samen Sterk bestaan en zo ja, wat wordt het dan?
“Voorlopig wel. In de uitvoering zullen de kennis en kunde van de Alliantie-leden namelijk nog hard nodig zijn. Welke rol de Alliantie gaat spelen, weet ik nog niet. Maar ik hoop dat na het rapport Roemer de minister weer terugvalt op Samen Sterk zodat we verder kunnen met de uitwerking.”
Er ligt nu veel op het bordje van velen en minister Van Nieuwenhuizen heeft gezegd dat ze waar ze nog kan wil doorpakken. Vind je dan niet ook dat de branche dat zelf ook minimaal moet doen, doorpakken?
“Absoluut. Als de branche nu terughoudend blijft en zelf geen stappen gaat zetten, wordt het alsnog een lange route.”
Welke aspecten vind jij dat de branche zelf, dus zonder inmenging van het ministerie, nu als eerste moet en kan oppakken?
“Eenheid creëren! Trek de stoute schoenen aan en praat met elkaar en niet over elkaar. Ga in gesprek met elkaar en zoek de samenwerking. Inmiddels krijgen we er zo ongeveer iedere maand een nieuwe organisatie bij die zich wil profileren. Dat gaat het niet worden. Kijk nog eens goed naar een mogelijke koepel en maak dit bespreekbaar. Kom tot één organisatie die straks de belangen van zowel de grote als kleine rijscholen vertegenwoordigt en opkomt voor de belangen van iedereen.”
Jij wordt straks 62. Zie jij voor jezelf nog een rol in bijvoorbeeld de CCA of vind je het nu tijd worden dat ook binnen Samen Sterk anderen het moeten oppakken. Oftewel: is jouw missie voltooid, nu op naar andere dingen?
“Eerlijk? Voor nu is mijn missie voltooid. Maar ik zou best nog wat willen betekenen voor de branche die mij zo aan het hart gaat. Let wel, de missie ‘Professionalisering rijschoolbranche’ is nog niet uitgevoerd hè? Het is nu aan de minister hoe verder. Maar als ik nog wat kan betekenen in bovenstaand verhaal, graag, maar dan voor de totale branche. Zowel grote als kleine opleiders verdienen dit en voor beide is voldoende werk om aan een mooie toekomst te bouwen.”
