Nog steeds drinken mannen meer dan vrouwen
Aantal automobilisten dat rijdt met een slok op stijgt
Het aandeel automobilisten dat met een 'slok op' achter het stuur zit stijgt. Het aantal overtreders is in 2019 gestegen naar 2,3 procent. De jaren daarvoor was dit 1,7 procent. Door de jaren heen verschuift het aandeel overtreders van de landelijke gebieden naar meer stedelijke gebieden. Mannen zijn vaker in overtreding dan vrouwen, maar de verschillen worden kleiner. Mannen van middelbare leeftijd zijn het vaakst in overtreding, onder de vrouwen is dit de leeftijdscategorie tussen de 25 en 34 jaar.
Dit blijkt uit het rapport Rijden onder invloed in Nederland in 2006-2019. Over de hele linie gaat het de verkeerde kant op, waarbij er een aantal opmerkelijke feiten is.
Regionale ontwikkelingen
In 2019 zijn in Rotterdam de meeste bestuurders in overtreding. Dit aandeel stijgt sterk van 1,6 naar 5,5 procent. Ook in Midden-Nederland (van 1,0 naar 2,5 procent) en Oost-Brabant (van 1,1 naar 2,5 procent) stijgt het aandeel overtreders in 2019 flink. In de overige regio’s blijft het percentage overtreders onder de 2,5 procent.
Ontwikkeling naar geslacht en leeftijd
Door de jaren heen zijn mannen vaker in overtreding dan vrouwen. In 2019 is 2,5 procent van de mannelijke bestuurders in overtreding, dit is sterk toegenomen in vergelijking met 2017 (1,8 procent). Het aandeel vrouwen stijgt ook: 1,4 procent is in overtreding in 2019. In 2017 was dit nog 0,9 procent. Mannen tussen 35 en 49 jaar zijn in 2019 het vaakst in overtreding (3,7 procent). Dit betekent een stijging van 1,6 procentpunt ten opzichte van 2017. Alleen bij mannen van 18 tot 24 jaar is het aandeel overtreders gelijk gebleven (1,7 procent). Vrouwelijke bestuurders tussen de 25 en 34 jaar dronken – net als in 2017 – het vaakst te veel (2,9 procent). Deze groep kent ook de sterkste stijging. Onder de vrouwen tussen 50 jaar en ouder daalde het aandeel overtreders sterk (van 0,9 naar 0,2 procent).
Ontwikkeling naar dag en tijdstip
Sinds 2015 zijn bestuurders op zaterdag vaker in overtreding dan op vrijdag. In 2019 zet deze trend door. Op zaterdag is 2,7 procent in overtreding (was 1,7 procent) en op vrijdag 1,9 procent (in 2017 was dit nog 1,2 procent). Naarmate het tijdstip vordert, zijn er meer bestuurders in overtreding. In 2019 zijn tussen 2.00 en 4.00 uur de meeste bestuurders in overtreding (3,9 procent). In 2017 gaat het om 2,5 procent (tussen 2.00 en 4.00 uur).
Ontwikkeling naar herkomst
De helft van de overtreders (50 procent) heeft in een horecagelegenheid gedronken. Dat is 5 procentpunten meer dan in 2017. Ook het aandeel overtreders dat bij vrienden, kennissen of familie of elders drinkt is toegenomen. Relatief minder overtreders drinken op werk, in een sportkantine/clubhuis of thuis.
Ontwikkeling naar gemeentegrootte
In 2019 worden de meeste overtredingen in gemeenten van meer dan 100.000 inwoners geconstateerd (2,4 procent). In gemeenten van minder dan 50.000 inwoners en gemeenten tussen de 50.000 en 100.000 is dit respectievelijk 2,1 en 2,0 procent. In alle drie categorieën is het aantal overtreders gestegen ten opzichte van 2017.
Ontwikkeling naar afstand
Naarmate de afstand die men moet afleggen naar de eindbestemming dichterbij ligt, wordt er meer gedronken. Onder bestuurders die maximaal 5 kilometer moeten rijden is het aandeel overtreders 4,4 procent, gevolgd door 3,2 procent onder bestuurders die tussen de 5 en 10 kilometer afleggen. Onder bestuurders die meer dan 50 kilometer rijden is het aandeel overtreders 1,1 procent. Ten opzichte van 2017 is het aandeel overtreders op korte afstanden (tot 10 kilometer) hoger. Tussen 10 en 20 kilometer en bij meer dan 50 kilometer is er sprake van een afname (respectievelijk 0,9 en 0,2 procentpunt).
Ontwikkeling beginnende en ervaren bestuurders
Ervaren bestuurders zijn vaker in overtreding dan beginnende bestuurders. In 2019 heeft 2,3 procent van de beginnende bestuurders meer dan 0,2 promille geblazen. In 2017 was dit nog 2,6 procent. In 2019 blies 1,3 procent van de beginnende bestuurders meer dan 0,5 promille. Dat was in 2017 1,2 procent. Onder ervaren bestuurders blies 5,1 procent in 2019 meer dan 0,2 promille. Dat is 0,8 procentpunt hoger dan in 2017.
Pilot Rijden onder invloed van drugs
In 2019 is de pilot Rijden onder invloed van drugs uitgevoerd, met als doel te leren en te testen of het mogelijk is (in samenwerking met de politie) een functionerende combinatiemeting te kunnen organiseren. Het gaat hierbij om het opdoen van praktische ervaring: welke voor- en nadelen heeft het uitvoeren van combinatiecontroles? Tegen welke zaken lopen we aan? Wat kan/moet anders? Vanuit de eerste metingen kan worden geconcludeerd dat het qua praktische uitvoering goed mogelijk is combinatiemetingen met zowel alcohol als drugs uit te voeren en aansluiting te zoeken bij controles in het kader van het onderzoek Rijden onder invloed. Het is niet mogelijk betrouwbare uitspraken te kunnen doen over de prevalentie van drugs in het verkeer vanwege het beperkte aantal metingen en omdat de speekseltesten niet aselect zijn afgenomen bij bestuurders. Het vaststellen van de prevalentie en valide prevalentieonderzoek door het uitvoeren van speekseltesten bij bestuurders was dan ook niet het doel van deze pilot.
