Overschatting grootste probleem onder gebruikers bromfiets
Onderzoek van Team Alert
Nederland telt 1,24 miljoen bromfietsen en scooters. Dat zijn er 71 op elke 1.000 inwoners. Uit een analyse van Team Alert blijkt dat overschatting het grootste probleem is onder jonge rijders van bromfietsen en scooters en dat leidt tot gemiddeld rond 50 verkeersdoden elk jaar.
Er zijn bijna 750.000 geregistreerde snorfietsen en 457.000 geregistreerde brommers. Tot 2012 waren er meer bromfietsen dan snorfietsen, maar sindsdien is het aantal brommers elk jaar gedaald, terwijl het aantal snorfietsen jaarlijks toenam en nog steeds toeneemt. Vergeleken met 2009 is het aantal snorfietsen bijna verdubbeld en daalde het aantal brommers met bijna 2 procent. Van alle geregistreerde snorfietsen was begin dit jaar iets meer dan 5 procent elektrisch. Voor bromfietsen is dit 1,4 procent, aldus het CBS.
50- en 60-jarigen
In tegenstelling tot wat je misschien zou verwachten, zijn de meeste brom- en snorfietsen eigendom van 50- tot 60-jarigen. Het beeld bestaat dat alleen jongeren op bromfietsen rijden - scheuren? - maar blijkbaar is dat perceptie. Hoe dan ook veroorzaken veel jongeren op bromfietsen veel overlast en het ongevalsrisico is van geen enkel ander voertuig zo hoog. En dat is niet vreemd, want op een bromfiets of scooter ben je uiterst kwetsbaar en we hebben het bij de jeugd over beginnende bestuurders en van hen is bekend dat beginnende bestuurders relatief gezien de meeste brokken maken. Dat is dubbel risico. In het onderzoek 'Jongeren als beginnende scooterrijders' dat TeamAlert onlangs uitbracht, staat dat een belangrijke verklaring voor het hoge aantal verkeersongevallen onder deze doelgroep een combinatie is van een jonge leeftijd en het gebrek aan ervaring. "Hoe meer ervaring iemand heeft in het verkeer, hoe beter deze persoon weet om te gaan met verschillende verkeerssituaties, waardoor de kans op een ongeluk vermindert."
Snelheid
Jongeren kiezen voor een snorvoertuig omdat ze geen helm op willen en de bewuste keus voor juist een bromfiets is dat je daar sneller mee kunt rijden
Voordat we verder gaan, willen we toch even de terminologie aanhalen, want de boel wordt vaak door elkaar gehaald. Een snorscooter of snorbrommer mag maximaal 25 kilometer per uur rijden, beschikt over een blauwe kentekenplaat en een helm dragen is niet verplicht. Voor het besturen van een snorscooter of snorbrommer moet je minimaal 16 jaar oud zijn en in het bezit zijn van een rijbewijs AM of een autorijbewijs. Een brommer, bromfiets of bromscooter mag maximaal 45 kilometer per uur rijden. Je herkent hem aan de gele kentekenplaat, het dragen van een helm is verplicht en in tegenstelling tot de snorfiets rij je met een brommer meestal binnen de bebouwde kom op de rijbaan tussen de auto’s, tenzij dit anders is aangegeven.
Helmplicht
Volgens het onderzoek van Team Alert kiezen jongeren voor een snorvoertuig omdat ze geen helm op willen en de bewuste keus voor juist een bromfiets is dat je daar sneller mee kunt rijden. De helmplicht is dus essentieel voor de keus voor een bepaald voertuig, maar lang niet iedereen op een bromfiets houdt zich aan de helmplicht. Aan de jongeren die soms geen helm dragen is gevraagd waarom zij dat (soms) niet doen. De twee belangrijkste redenen zijn dat jongeren het vervelend vinden en ze vinden het in sommige situaties niet nodig om een helm te dragen, bijvoorbeeld wanneer zij maar een klein stukje hoeven te rijden.
85,2 procent rijdt weleens te hard
Te hard rijden op de brommer is iets van alle tijden, ook van deze tijd. Of in elk geval van de tijden dat de bromfiets bestaat. Uit het onderzoek blijkt dat 85,2 procent van de jongeren op een bromfiets weleens te hard rijdt. Een kwart doet dat alleen op wegen met een snelheidslimiet van 30 km per uur. Eén derde rijdt weleens harder dan 45 km per uur en iets minder dan een kwart rijdt te hard in beide situaties. 77,5% van de snorfietsers rijdt weleens sneller dan 25 km per uur. Ook opmerkelijk: 36,9% van de bromfietsers heeft hun bromfiets laten opvoeren, gemiddeld kan een opgevoerde bromfiets 74 km per uur en 50,5% van de snorfietsers heeft hetzelfde gedaan met hun snorfiets, want gemiddeld kan een opgevoerde snorfiets 50,6 km per uur.
Niet gevaarlijk
Aan alle scooterrijders is gevraagd wat zij van te hard rijden vinden en het blijkt dat bijna een derde van de scooterrijders te hard rijden niet gevaarlijk vindt. De meerderheid van de jongeren vindt te hard rijden op de scooter leuk (71,3 procent) en niet eng (71,5 procent), één op de tien jongeren vindt te hard rijden op de scooter stoer en twee op de vijf jongeren vindt dat te hard rijden op de scooter een kick geeft.
Smartphone
Het gebruik van de smartphone is een ander 'dingetje' in het verkeer en dat geldt ook voor deze categorie weggebruikers. Scooterrijders die hun telefoon op de scooter gebruiken, doen dit het vaakst om muziek te luisteren (65 procent) of om te navigeren (52,3 procent). 13 procent van de scooterrijders stuurt weleens berichtjes (op bijvoorbeeld WhatsApp) terwijl zij op hun scooter rijden, 21,3 procent doet dit bijna nooit en 65,7 procent doet dit nooit. De grote meerderheid van de scooterrijders kijkt nooit op social media terwijl zij op de scooter zitten (86,6 procent). Meer dan een kwart (29,6 procent) van de scooterrijders gebruikt hun telefoon weleens om te bellen op de scooter. De grote meerderheid van de scooterrijders vindt het gebruikmaken van een telefoon op de scooter gevaarlijk (92,8 procent) en de meerderheid vindt telefoongebruik op de scooter ook niet leuk (77,2 procent) en onhandig (87,1 procent). Uit deze resultaten blijkt dat te hard rijden eigenlijk een veel groter probleem is dan het gebruik van de smartphone, wat in de praktijk ook niet altijd even makkelijk is als je een brommer bestuurt.
Zelfoverschatting
Team Alert schrijft: "Voor alle risicogedragingen die getoetst zijn in dit onderzoek is te zien dat jongeren die dit risicogedrag vertonen zichzelf overschatten. Jongeren die geen helm dragen doen dit omdat zij het niet nodig vinden. Jongeren die te hard rijden, vinden dat zij dit veilig kunnen doen of doen dit alleen op plaatsen die zij als veilig inschatten. Jongeren die hun telefoon gebruiken, doen dit alleen in situaties waarin zij vinden dat dit kan."