Wat hebben we geleerd van de tweede lockdown?
Branche is nog net zo ongeorganiseerd als dat die was
De rijschoolbranche heeft het, net als veel andere sectoren, zwaar voor de kiezen gekregen tijdens de lockdown, die bijna drie maanden heeft aangehouden. Het water steeg veel rijschoolondernemers tot de lippen en velen er zelfs al over. Maar hebben we ook iets meer geleerd hoe de branche ervoor staat? Aan de hand van een aantal stellingen trekken we een paar conclusies.
De rijscholensector is weerbaarder dan we dachten.
In de maanden die vooraf gingen aan de tweede lockdown liet onder anderen Ruud Rutten, de grote roerganger van de Aliantie Samen Sterk, weten dat de sector een tweede lockdown slecht zou verteren. Hij wist zeker dat er koppen zouden gaan rollen en hij stond daar zeker niet alleen in.
Maar vooralsnog valt het mee met het aantal faillissementen, want dat is een graadmeter. Niet alleen in deze sector, maar over de hele linie is er nog niet heel veel leed. Nu zijn faillissementen niet de enige graadmeter. Ondernemers, zzp' ers vooral, die er gewoon mee gestopt zijn, komen in geen enkele statistiek voor, maar die zijn er natuurlijk wel. Er zullen er zijn die een goed heenkomen hebben gezocht naar een andere sector, ook al gaat dat ook niet meer zo makkelijk, en er zullen er ook zijn die vanwege bijvoorbeeld een hoge leeftijd het wel gezegend vinden. Inmiddels ligt het aantal rijscholen in elk geval net onder de zevenduizend (zie artikel op [pagina 8/9/10) en dat zijn er minder dan de ruim achtduizend die het er ooit waren.
Wat we niet weten is, in hoeverre ondernemers echt in de problemen verkeren. Je vuile was hang je immers niet buiten. Grote ondernemers hebben het over tonnen inkomen die ze zijn misgelopen en bij veel kleine ondernemers gaat het ook om serieuze bedragen, maar hoeveel het er echt zijn, niemand die het weet.
Wat ook niemand weet, is hoeveel ondernemers betalingsverplichtingen hebben uitgesteld in de hoop op betere tijden. Want dat is wel aantrekkelijk, betalingen uitstellen als de nood hoog is, maar van uitstel komt geen afstel: ooit zal je moeten betalen.
Er vallen alles bij elkaar op dit gebied dus nog geen echte conclusies te trekken. Maar vooralsnog lijkt het erop dat de branche inderdaad wat weerbaarder is dan is aangenomen.
Een derde lockdown is wel dodelijk voor veel rijschoolhouders.
Als die er komt, dan start de ellende weer opnieuw. Maar alles valt of staat dan met de maatregelen die de overheid neemt om ondernemers te helpen. Vooralsnog mogen Nederlandse ondernemers in het algemeen blij zijn met de financiële steun vanuit Den Haag, maar of er met een onverhoopte derde lockdwon weer zo ruimhartig steun wordt verleend, is niet te zeggen.
Wat niemand weet, is hoeveel ondernemers betalingsverplichtingen hebben uitgesteld
Tijdens de lockdown toonde de branche zich weer van haar ongeorganiseerde kant.
Dat is waar. De vier brancheorganisaties BOVAG, FAM, VRB en LBKR probeerden elkaar soms vliegen af te vangen en voor het gezicht van de branche is dat geen goed signaal. Bovendien roerde ook het Facebookcollectief het Rijschool Samenwerkings Team (RST) zich, zij het dat hier bestuurlijke onrust is, en dan is er tussen neus en lippen door ook nog de Vereniging voor Rijscholen en Instructeurs (VVRI) met als standplaats Amsterdam opgericht. Wat we hier nou weer van moeten verwachten is nog niet helder, maar feit is dat we nu al zes organisaties hebben die de branche vertegenwoordigen. En dan hebben we de ondernemers die twee demonstraties organiseerden in Den Haag plus de zwijgende meerderheid nog niet eens genoemd. Dus ongeorganiseerd is de branche zeker.
Nadat bekend werd dat de lockdown werd opgeheven, waren er meteen weer de Facebookzeurders.
Ja, die waren er. Twee dagen nadat bekend was gemaakt dat de lockdown zou worden opgeheven, berichtten wij dat je volgens de regels niet met meer dan twee personen in een lesauto mag zitten. En het ging meten weer los: waar we dat vandaan haalden, waar dat stond en meer van dit soort reacties. Het zijn onbegrijpelijke reacties. Heb je net een lockdown te verteren gehad, mag je eindelijk weer lesgeven en dan ga je zeuren of een maatregel wel of niet klopt. Waar het om moet gaan, is dat de branche alle maatregelen neemt om te voorkomen dat er een derde lockdown komt, niets meer, niets minder.
Het CBR is vastbesloten iets te doen aan het lage slagingspercentage.
Daar kunnen we volmondig 'ja' op antwoorden. Alexander Pechtold heeft meerdere malen laten weten dat het lage slagingspercentage hem helemaal niet zint en ook dat, als de branche niet verbetert, er andere maatregelen in het verschiet liggen (zie ook het coverartikel in deze editie). Dus ja, het CBR pakt op dit punt door, maar of dat nou met de lockdown te maken heeft, is de vraag.
De Commissie Roemer is intussen gewoon doorgegaan.
Half februari zou de Commissie Roemer met haar rapport komen, maar er kwam zo veel op de commissie af dat is besloten om dit twee maanden uit te stellen. Nu is D-day begin april. Feit is dat de rijscholensector de gevolgen van de lockdown voorlopig nog niet achter zich heeft gelaten - dat gaat maanden duren - en je kunt je afvragen of het verstandig is om nu aan te kondigen dat er ingrijpende wijzigingen moeten plaatsvinden. Want dat de veranderingen ingrijpend zullen zijn, wordt wel steeds duidelijker. Maar Emile Roemer trekt zich waarschijnlijk weinig aan van een lockdown en dat is maar goed ook. Want hoe dan ook zijn de gevolgen, hoelang ze ook gevoeld worden, tijdelijk, terwijl de Commissie Roemer werkt aan een blauwdruk voor een nieuwe, toekomstbestendige branche.