'CBR toont geen enkele vorm van samenwerking met de branche'
Karel Dingemanse, rijschoolhouder in Middelburg, is gepokt en gemazeld in de rijscholenbranche en is, waar hij dat nodig vindt, een kritisch volger van ontwikkelingen. Zo ook bij een aantal ontwikkelingen die de Alliantie Samen Sterk voorstaat. Voorop: hij vindt het dik in orde dat Samen Sterk er is en de kwaliteit in de branche wil verbeteren, maar hij heeft ook vragen en mist een aantal zaken. Met name vraagt hij zich af of het CBR wel klaar is voor een revolutie in de branche.
Hij schreef hierover een zeer uitgebreide brief aan Ruud Rutten, kartrekker van Samen Sterk, en stuurde deze ook aan de redactie. Hieronder staat de ingekorte brief.
Beste Ruud Rutten,
Allereerst mijn felicitaties voor jou en het hele team van de Alliantie Samen Sterk met wat je in zeer korte termijn hebt weten te realiseren. Je hebt de stoute schoenen aangetrokken en een voet tussen de deur weten te krijgen bij de minister. Daar heb je lef voor nodig.
Eerder heb ik geconstateerd dat het in de branche niet goed gaat en ik heb toen oplossingen aangedragen die mij haalbaar leken. Oplossingen, die in de buurt komen van wat Samen Sterk heeft uitgewerkt.
'Moeten wij, de 8200 rijschoolhouders die dagelijks op een professionele manier met hun werk bezig zijn, straks veranderen omdat het CBR 800 slecht presterende rijscholen niet de baas is?'
Genoeg draagvlak
Voor de branche ligt nu de taak om aan de minister te bewijzen dat er genoeg draagvlak is voor een totaal nieuwe rijopleiding welke automatisch een nieuwe bedrijfsvoering gaat vergen van ons, en met ons bedoel ik ook het CBR. Maar daar zit gelijk ook mijn grootste twijfel. De afgelopen maanden vraag ik mij af of de coronacrisis de verdeeldheid die er al was tussen het CBR en de rijschoolbranche heeft verergerd, of juist niet? Neem het protocol ‘Veilig blijven werken in tijden van COVID19’, volgens welke mondkapjes niet verplicht worden gesteld. Maar twee dagen later zie ik het bericht dat examinatoren en kandidaten verplicht werden om mondkapjes te dragen tijdens het praktijkexamen.
Dus: er wordt door alle stakeholders iets beslist, dat wordt uitgewerkt en gecommuniceerd, maar vervolgens beslist het CBR het toch anders te doen. Ook de situatie vanaf dat er met meer dan twee personen in een auto gereisd mag worden, vertaalt het CBR anders. Het CBR vaart zijn eigen koers en laat de opleider niet meerijden. Ik heb de heer Pechtold daar een mail over gestuurd en krijg bericht terug dat het CBR zich beroept op een rapport van TNO (ik ken het niet, u wel?) en dat hij het vanuit goed werkgeverschap vindt getuigen dat een mondkapje verplicht wordt. Het is geen goede zaak, kwalijk zelfs, om niet mee te kunnen rijden. Laat ons meerijden, desnoods alleen met de tussentijdse toetsen met een mondkapje. Niet meerijden zorgt ervoor dat de kwaliteit van de rijopleiding onder druk komt te staan.
Anders
Dus: er wordt door alle stakeholders iets samengesteld, dat wordt uitgewerkt en gecommuniceerd, maar vervolgens beslist het CBR het toch anders te doen. En ook de situatie vanaf dat er met meer dan twee personen in een auto gereisd mag worden, vertaalt het CBR anders. Het CBR vaart zijn eigen koers en laat de opleider niet meerijden.
Luchten
De eigenzinnigheid van het CBR gaat door, want niet veel later komt het CBR met maatregelen om de lesauto minimaal zeven minuten te laten luchten op de examenlocatie door alle ramen open te zetten. Als ondernemer moet je straks kiezen tussen: of je bedrijfsvermogen blootstellen aan regen met alle gevolgen van dien of het risico lopen dat je examen wordt afgelast omdat je niet voldoende hebt gelucht.
Met deze voorbeelden wil ik aangeven dat het CBR geen enkele vorm van enige harmonie of samenwerking toont naar de branche toe. Maar het lijkt allemaal weer volledig op het bordje van de rijinstructeurs te komen.
Ik heb de heer Pechtold daar een mail over gestuurd en krijg bericht terug dat het CBR zich beroept op een rapport van TNO (ik ken het niet, u wel?) en dat hij het vanuit goed werkgeverschap vindt getuigen dat een mondkapje verplicht wordt.
Kwalijk
Het is geen goede zaak, kwalijk zelfs, om niet mee te kunnen rijden. Dit zorgt ervoor dat de kwaliteit van de rijopleiding onder druk komt te staan. Wij kunnen de kwaliteit van de rijopleiding niet meer waarborgen in het belang van de leerling. En zo zijn er meer voorbeelden de afgelopen periode de revue gepasseerd, waarbij het CBR zich eigenzinnig opstelt. Ik wil hiermee maar aangeven dat het CBR geen enkele vorm van harmonie of samenwerking toont naar de branche toe. Je zou verwachten dat het juist in tijden van crisis een mooie start zou zijn om de beloofde brug te realiseren tussen de rijschoolbranche en het CBR, zodat er sprake van samenwerken is. Maar het lijkt allemaal weer volledig op het bordje van de rijinstructeurs te komen en dat is jammer: wij moeten weer schikken naar het beleid van het CBR.
Aanpakken
En hadden we eindelijk een beetje adem, alles een beetje op de rails en dan roept de baas van het CBR in juli op de voorpagina van het AD: “CBR wil rijscholen aanpakken: ‘Slagingspercentage is véél te laag’”. En waarom, vroeg ik mij af. Wat is de nieuwswaarde en wat draagt dit bij aan eenstemmigheid als je in mei nog zegt in een film tijdens ‘de week van de rijschool’ dat je wilt samenwerken met de branche?
Rust en welzijn
De nieuwe Alliantie zal straks moeten zorgen voor rust en welzijn in de hele sector en dan is de manier waarop je communiceert met elkaar heel belangrijk, maar ook wat je precies over elkaar communiceert en of dat wel correct is wat er beweerd wordt. Want wié bedoelt Pechtold eigenlijk in het artikel in het AD. Alle rijscholen? Volgens mij gaat het hier maar om een klein aantal rijscholen die het voor het gros van de rijscholen verpesten. Het CBR heeft mij in een persoonlijke brief (juni 2018) laten weten dat het maar om 800 rijscholen gaat die slecht presteren.
Niet de baas
Moeten wij, de 8200 rijschoolhouders die dagelijks op een professionele manier met hun werk bezig zijn, straks veranderen omdat het CBR 800 slecht presterende rijscholen niet de baas is? En heel belangrijk: tegen welke prijs moeten wij dan veranderen? Dit jaar 2020 zou het jaar van samenwerken moeten worden, maar een nog grotere verdeeldheid tussen het CBR en de rijschoolbranche ligt op de loer.
Het slagingspercentage van 48% waar Pechtold het over heeft is niet realistisch. En ik kan de bal terugkaatsen door hetzelfde te beweren over het verouderd examineersysteem van het CBR, dat zo gebouwd is dat dat maar 48 procent van de kandidaten kan slagen. Want een rijinstructeur die gewoon zijn werkt doet, het beste uit zijn leerlingen weet te halen en rond de 50% slagingspercentage haalt, is in mijn ogen even professioneel bezig als een examinator die de helft van de kandidaten laat zaken op een dag. Bij wie ligt het probleem nou eigenlijk zou je kunnen afvragen?
Tegen welke prijs
De hamvraag is dus tegen welke prijs de Alliantie Samen Sterk er gaat komen? Behouden wij straks met alle nieuwe regels en verplichtingen onze omzet of zal deze veranderen en in welke richting dan? Nu duurt een praktijkopleiding circa 35 klokuren, straks moet er misschien meer gebeuren in een tijd die wij al jaren hetzelfde indelen en wat doet dat dan met de kostprijs? Er wordt in het eindrapport een hele nieuwe bedrijfsvoering opgezet, maar hoe het kostenplaatje eruit gaat zien is mij een raadsel.
Machtspositie
Waar ik ook mijn bedenkingen bij heb, is de machtspositie van het CBR. Enerzijds zou zij met de nieuwe Alliantie meer bevoegdheden moeten krijgen zodat ze zich kan inmengen met de koepelorganisatie die er gaat komen en het profiel van de rijinstructeurs die het eindrapport beschrijft. Anderzijds zou het CBR ook meer zeggenschap horen te krijgen zodat zij adequater kan inspelen op de heersende problematiek in onze branche. Want wij roepen al heel lang heel veel, maar het CBR zegt altijd dat zij gebonden is aan regels en beperkt is in aanpassen omdat zij alleen uitvoert namens de minister.
Eigen budget
De Alliantie Samen Sterk zou in mijn ogen een eigen budget moeten krijgen en een eigen macht zodat zij zelf kan stemmen en niet zoals het er nu naar uitziet alleen maar zal adviseren. Wil je de verdeeldheid binnen de rijschoolbranche wegnemen dan zal je vroegtijdig moeten bewijzen dat de nieuwe Alliantie omzetverhogend zal uitpakken. Het gaat niet alleen om de kwaliteit en de verkeersveiligheid, het mes moet zichtbaar aan twee kanten snijden.
Gevolgen
Het eindrapport gaat uitgebreid in op hoe we met z’n allen het slagingspercentage zouden kunnen verhogen, maar ik mis wat de gevolgen hiervan zijn voor de omzet van de rijschool. En als onze omzet gaat dalen, wat staat daar dan tegenover, wat kunnen wij precies verwachten? Worden er garanties gegeven door de minister? De beoogde professionalisering zal tot in de diepte moeten worden uitgewerkt. Denk hierbij aan een verplicht minimumaantal rijlesuren, goedkopere tarieven voor de examenonderdelen en het verplicht stellen van het volgen van theoriecursussen bij gecertificeerde rijscholen en een minimum lestarief.
Juridisch haalbaar
Ook is het niet alleen de vraag of de nieuwe Alliantie commercieel haalbaar is, maar ook juridisch? Mag de overheid zich bemoeien met prijzen of tarieven? Wat vindt de Autoriteiten Consument en Markt hiervan? En daarbij ook nog de kanttekening dat onze klanten straks nog steeds ervan overtuigd moeten zijn dat ze beter af zijn bij de 8200 aangesloten gecertificeerde rijscholen en niet bij de 800 rijscholen die straks voor € 25 een rijles aanbieden. Kijk maar eens hoe het CBR is omgegaan met eendaagse theoriecursussen. Iedereen was erop tegen want het zou onveilig zijn. Dit jaar viert dit verdienmodel zijn tienjarig bestaan en nog steeds kiezen duizenden cursisten dagelijks voor deze cursussen omdat het nog steeds werkt.
Opvoeden
We zullen daarom de klanten en hun ouders opnieuw moeten gaan opvoeden door ze op een correcte wijze te informeren. Informeren kost heel veel tijd en geld. Er zal dan ook een marketingapparaat moeten worden opgezet. Een systeem waarbij alle stakeholders hetzelfde moeten uitstralen en zo via allerlei kanalen de nieuwe Alliantie gaan promoten met als doel: Dat er maar één type rijschool is waar je beter en goedkoper af bent. Maar is dat haalbaar? Als we kijken hoe het CBR bijvoorbeeld nu onze klanten informeert door middel van campagne voeren via allerlei kanalen zoals Facebook, dat gebeurt helemaal niet op correcte wijze en ik weet zeker dat dit zelfs onrechtmatig is. Ik heb het CBR al meerdere keren gewaarschuwd om onze slagingspercentages niet voor dit soort doeleinden in te zetten. In onderstaand voorbeeld zegt het CBR: “Jouw kind heeft een grotere slagingskans bij een rijschool met een goed slagingspercentage”. Ze doelen hier op de ouders van onze klanten, maar deze groep is niet goed op de hoogte over het feit dat de slagingspercentages manipulatief zijn. Dit soort campagnes zorgen dan ook voor oneerlijke concurrentie, leiden zelfs tot discriminatie en verdeeldheid binnen de branche.
Fonds
Het opzetten van een fonds door de nieuwe Alliantie zou een investering van € 350.000 nodig hebben om te kunnen starten. Dit fonds klinkt goed, maar dit bedrag is bij lange na niet genoeg. Mijn advies: begin nu reeds rijscholen aan te schrijven of start een enquête en onderzoek hoeveel rijscholen er bereidt zijn te willen investeren in dit fonds want vanuit dit fonds moet ook de marketing bekostigd worden die de concurrentie moet aangaan met de klaplopers, want die zullen er zijn, meer dan we misschien bewust van zijn.
Je zou kunnen stellen dat 8200 rijscholen bereidwillig zijn om zich straks te onderscheiden van de overige 9% die onderpresteren op de markt. Rijscholen die nu bereid zijn te willen investeren die horen straks daarvan de vruchten te plukken. En of dat misschien een privilege, garantie, subsidie of btw verlaging wordt dat moet nog blijken en is aan de minister, maar mogelijkheden zat lijkt mij.
Management CBR
Een essentiële vraag naar mijn idee is: zolang het CBR de eigen keuken niet op orde heeft, niet op orde is moet je dan wel iets nieuws willen ontwikkelen als de Alliantie Samen Sterk? Het CBR heeft er altijd een handje van gehad om de aandacht weg te trekken als het bij hun even allemaal niet lukt. In onze branche mag misschien 9% niet op een correcte manier functioneren, maar ik vermoed dat dit percentage binnen het management van het CBR hoger ligt. Het rapport van Pier Eringa (juli 2020) onderschrijft dit ook.
Op gelijke voet
Helaas hebben wij door de monopolypositie van het CBR niet de mogelijkheid de kwaliteit van het CBR met een andere organisatie te vergelijken zoals dat met onze branche wel kan. Met een nieuwe Alliantie kan daar gelukkig verandering in komen in die zin dat ze op gelijke voet komen te staan met de hele branche en de nieuwe Koepel Rijopleidingen en Verkeersveiligheid. Maar hoe dan ook: als wij moeten veranderen dan moet het CBR ook mee veranderen, want hoe kun je straks een ‘nieuw gerecht’ aan je klanten aanbieden als je niet in staat bent om een gewoon gerecht van de menukaart aan je klanten te serveren? Iets waar veel vraag naar is, is niet eens normaal op voorraad bij het CBR en daar ondervinden wij de problemen van iedere dag weer opnieuw.
Wat ik verder nog mis in het eindrapport:
- De financiële uitwerking op de Autoriteit Rijopleiding en Verkeersveiligheid (ARV) en van de Koepel Rijopleidingen en Verkeersveiligheid (KRV).
- Hoe komt er een omslag in het ICT-systeem van TOP online?
- Tot slot: het CBR zou toegang krijgen tot het portfolio van de rijinstructeur, maar ik vraag mij af of het CBR het inzien en beheren van de portfolio’s wel aankan? Weet u het nog? Nog niet zo lang geleden belandden complete medische dossiers van klanten van het CBR in de brievenbussen van verkeerde mensen. Onze privacy zal door de nieuwe Alliantie gewaarborgd moeten zijn.
En in het kader van het openbaren van onze profielen ben ik er voorstander van om tegelijkertijd de slagingspercentages van de examinatoren inzichtelijk te maken voor de aangesloten rijinstructeurs. Dit zal een positieve werking hebben op de samenwerking en kunnen we de kwaliteit op gelijke voet bewaken.
Het doet de samenwerking alleen meer deugd.