'Als je van instructeurs wat
gedaan wil krijgen, moet je ze ook wat bieden'
Peter Hanemaaijer werkt als rijschoolhouder in het Zeeuwse Serooskerke (kring 50, Vlissingen, Middelburg, Souburg) al 27 jaar in de rijscholenbranche en daarbij heeft hij zich ontpopt als een kritische luis in de pels en bovendien als eentje die het goed kan verwoorden. Zo is hij ook kritisch op de Alliantie Samen Sterk. Maar wat is zijn punt? Die en andere vragen legden wij hem voor.
Je bent kritisch op het ei dat de Alliantie Samen Sterk heeft gelegd. Waarom?
"Laat ik vooropstellen dat ik geen moeite heb met het idee. De rijschoolbranche is heel verdeeld en alleen al het feit dat Ruud Rutten een aantal partijen rond de tafel krijgt waarvan de standpunten toch behoorlijk uit elkaar liggen, is een compliment waard. Alleen de manier waarop het gegaan is verdient geen schoonheidsprijs."
"Er wordt over de instructeur gepraat, maar ik zie aan tafel het CBR, het IBKI, opleidingsinstituten, uitgevers van verkeersleermiddelen. Allemaal met hun eigen belangen. En ja, er waren ook enkele vertegenwoordigers van brancheorganisaties. Ik heb aan het begin ook aangegeven bij Ruud Rutten dat ik de instructeur, met name in de rode groep, niet goed vertegenwoordigd vond. Hij was het min of meer met mij eens en zou er eens naar kijken. Uiteindelijk is er niets mee gedaan."
"Vervolgens zie je dat er een concept gemaakt wordt. In plaats van dat er met dat concept naar de branche gegaan wordt, zet ieder zijn handtekening en wordt het aangeboden aan de minister met de vraag of zij er vooral spoed achter wil zetten. Daarna mogen de mensen waar het uiteindelijk om gaat hun zegje doen. Dit is toch volslagen de omgekeerde wereld."
Vind je dat Samen Sterk ook andere partijen had moeten uitnodigen?
Dat hele modulaire traject van Samen Sterk? Tjonge. Ik ben blij dat ik mijn rijbewijs al heb'
"De samenstelling van Samen Sterk is geen goede weerspiegeling van de rijschoolbranche. Brancheorganisaties hadden eerst beter met hun eigen leden moeten communiceren en dan met een duidelijk mandaat aan tafel moeten zitten. CBR, IBKI en opleidingsinstituten zijn te veel gericht op hun eigen belangen en het in stand houden van een verdienmodel."
Kritiek mag, natuurlijk, maar is het niet per definitie goed dat een groep uit de branche eens kritisch kijkt naar de branche met als doel deze als het ware 'opnieuw uit te vinden?
"Natuurlijk is het goed dat er kritisch naar de branche gekeken wordt. Maar ik denk dat dat voor iedere branche geldt. In iedere branche heb je mensen die het goed doen en mensen die er een rommeltje van maken. Wat nu gebeurt, is dat de hele branche het op zijn bordje krijgt. Ook diegenen die wel goed bezig zijn. De branche hoeft niet opnieuw uitgevonden te worden. Als je dingen wilt verbeteren, moet je de dingen die wel goed gaan zo laten en de dingen die niet goed gaan aanpakken. Ik vind het jammer dat er heel erg naar de overheid gekeken wordt en geroepen wordt om maatregelen. Als branche moet je toch de intentie willen hebben om op eigen benen te staan en niet afhankelijk willen zijn en gecontroleerd willen worden door de overheid.
Als je kritiek hebt dan kun je dat uiten, maar je kunt ook bij een branchepartij invloed uitoefenen. Waarom kies je niet voor die weg?
"Ha, ha. Dat is een aanname. Nee hoor, flauw. Ik ben ook lid van een brancheorganisatie. De LBKR. Dat is voor mij de partij die het meest in de buurt komt van mijn standpunten. Ik heb daar ook zeker mijn zorgen neergelegd. Alleen wat je ziet, is dat ook de LBKR nu ook weer naar het midden opschuift. Dat heb ik ook aangegeven en je ziet het ook in het ontstaan van RST (Rijschool Samenwerkings Team). Aan de andere kant ben ik ook realistisch genoeg om te beseffen dat het geven en nemen is. Maar inderdaad, ik ben ook regelmatig te vinden op sociale media. Of je er nu wel of niet blij mee bent, ook sociale media horen erbij. Dat hoeft niet bij uitstek negatief te zijn. Brancheorganisaties kunnen er ook hun voordeel mee doen."
Er is veel kritiek op sociale media over het gegeven dat de branchepartijen niets voorstellen en niet het branchestandpunt verwoorden. Ik denk dan: word lid, dan worden ze vanzelf groter en invloedrijker. Waarom gebeurt dat maar niet?
"Het zou inderdaad fijn zijn als meer instructeurs lid zouden zijn van een brancheorganisatie. Met elkaar kun je de toon zetten. Maar wat je ziet is een behoorlijk gebrek aan vertrouwen. Dat heeft ook te maken met dingen uit het verleden. Instructeurs en rijscholen zijn de afgelopen jaren behoorlijk gepiepeld door IBKI en CBR en daar zijn brancheorganisaties niet goed op ingesprongen. Ook is het ontzettend belangrijk dat brancheorganisatie naar hun leden luisteren. En dan niet één keer per jaar op een ledenvergadering. Wat dat betreft is er nog veel winst te behalen."
Persoonlijk zie ik op sociale media commentaar dat hout snijdt, onder anderen van jou en Anton Vos, maar ook zie ik vaak kritiek om de kritiek van branchegenoten die per definitie alles afbranden wat er gebeurt. Herken jij dit?
"Ik herken het wel. Niet iedereen geeft op sociale media een even genuanceerde mening. Het zou best wel wat netter en socialer kunnen. Maar daar kun je doorheen lezen. Ook die mensen hebben een mening. Die hebben een bepaalde manier van werken. En hoe je het ook wendt of keert: Samen Sterk tornt wel aan de vrijheid van die mensen. Sociale media zijn voor hen een uitlaatklep om hun ei kwijt te kunnen."
Kun je een aantal punten aangeven van Samen Sterk waarvan jij vindt dat die absoluut niet haalbaar zijn of waar de branche niet verder mee vooruit kan?
"Op zich vind ik dat niet alles wat Samen Sterk bedacht heeft negatief is. Zo is het goed dat de opleiding voor instructeurs op de schop gaat en dat de lat hoger moet liggen. Of een certificering werkt, betwijfel ik. Dat is toch een papieren tijger. Een van de ideeën waar ik mij het meest aan stoor bij Samen Sterk is het plan voor het modulaire opleidingssysteem. Hoe ingewikkeld willen we het maken? En hoe duur? Minimaal twee keer langs bij het CBR. En dan twee deelexamens die afgenomen worden door een gecertificeerde opleider. Hoezo gecertificeerde opleider? Dat ben ik toch al. Meerdere keren zelfs, met dank aan het IBKI. En om mezelf te laten certificeren mag ik weer kosten gaan maken. Wie wordt hier nu beter van? Laat mij alsjeblieft zelf bepalen hoe ik mijn kandidaat opleid. Als branche moet je toch niet aan het handje willen lopen van IBKI, CBR en opleidingsinstituten."
"Kijk, ik snap het probleem wel. Een gemiddeld slagingspercentage van 50 procent is niet hoog. Maar dat is van veel meer factoren afhankelijk. Als instructeur moet je schipperen tussen kandidaat, ouders en CBR. Ook ik loop regelmatig tegen het probleem aan van kandidaten of ouders die druk zetten en te snel examen willen doen. Wat mij betreft komt er alleen een verplichte CBR instaptoets. Toets niet voldoende? Dan een langere wachttijd. Maar dat hele modulaire traject van Samen Sterk? Tjonge. Ik ben blij dat ik mijn rijbewijs al heb."
"Plus: wil je als Samen Sterk het vertrouwen van de instructeurs krijgen, dan moet je er ook open voor staan om de rotzooi uit het verleden op te ruimen. Inmiddels heb ik nu vier keer het overbekende IBKI protocol afgedraaid. Ik heb het nu wel gezien. Het is niks en het wordt nooit wat. Het zou Samen Sterk sieren als zij in hun document opnemen dat de PB binnen 5 jaar afgebouwd wordt. Als je van instructeurs wat gedaan wilt krijgen, moet je ze ook wat kunnen bieden."
