Integrale aanpak gericht op
kwaliteit die ongewenst gedrag van rijscholen voorkomt
Team blauw houdt zich bezig met de kwaliteit van de branche richting consument.
De kwaliteit van de branche moet en kan verhoogd worden. Daarvoor is een integrale aanpak noodzakelijk, gericht op kwaliteit, (en daardoor) consumentenbescherming en het voorkomen van ongewenst gedrag van rijscholen. Om de kwaliteit te verbeteren, te verhogen binnen de rijschoolbranche is regulering en handhaving noodzakelijk. De multi-problematiek waar de branche mee kampt op het gebied van kwaliteit, consumentenmisleiding en ongewenst, tot zelfs crimineel gedrag kan alleen op deze manier aangepast worden. Enkel (vrijwillige) certificering of andere pogingen tot kwaliteitsverbeteringen hebben geen significante effecten opgeleverd. We pleiten om de juiste mengvorm van regulering (regelgeving), kwaliteitsverbetering, controle, handhaving en sanctionering te creëren.
Daarnaast is het streven om de consument een zekere mate van bescherming te bieden door het instellen van een gedegen rijscholenregister waar de consument en hun ouders adequate en actuele informatie op kunnen zoeken. Het register moet duidelijke inhoud- en kwaliteitsverschillen inzichtelijk maken waardoor iedere leerling (ouder) de keuze voor een passende rijopleiding kan maken.
Fraude die op grote schaal mogelijk is in de theorie-opleidingen of de stagefraude als onderdeel van het WRM examentraject vragen om oplossingen die huidige instanties zoals het CBR en IBKI niet altijd weten te voorkomen dan wel te tackelen. Genoemde instanties hebben te maken met vraagstukken die zij niet zelf kunnen oplossen omdat hun rol als ZBO hierin niet voorziet. Er is behoefte aan heldere communicatie en informatievoorziening over vraagstukken en uitdagingen in onze branche.
Dit document beschrijft allereerst de uitdagingen in de branche en vervolgens de oplossingsrichtingen die een bijdrage kunnen leveren om eenheid en professionalisering van de rijschoolbranche te creëren. We betrekken in de verbetervoorstellen alle partijen die zich toeleggen op de professionalisering van de branche om zodoende een wezenlijke bijdrage te leveren aan de verkeersveiligheid van zowel de beginnende bestuurder als ook de beroepschauffeur.
Uitdagingen in de Branche
De rijschoolbranche heeft behoefte aan oplossingen die het vaak negatieve imago uit de wereld moeten helpen. Recente incidenten (lees faillissementen, betaling in natura en opleidingen met fraude) zijn eerder gemeengoed zijn geworden dan uitzonderingen. Ook verloopt de onderlinge communicatie tussen meerdere partijen in de branche niet altijd helder en transparant en is deze hierdoor niet effectief en oplossingsgericht.
Tijdens de sessies kwamen de onderliggende problemen van de rijschoolbranche aan het licht:
- Gebrek aan structuur, regulering en handhaving. Zolang deze problemen niet worden aangepakt en/of opgelost, zal de kwaliteit van de rijschoolbranche niet verbeteren. Als de basis niet goed is, dan hebben goede initiatieven als een rijschoolregister, kwaliteitslabel en garantiefonds geen kans van slagen.
De primaire problematiek binnen de branche gaat over de volgende aspecten:
- Kwaliteit: een deel opleiders laat zich leiden om met een ‘zesje’ de kandidaat zo snel mogelijk en alleen examengericht te laten slagen, terwijl de opleiding veel meer ruimte biedt voor een gedegen voorbereiding op verkeersdeelname dan (alleen) de eisen tijdens het examen. Niet zelden wegen de commerciële belangen zwaarder dan de verkeersveiligheidsaspecten.
- Consumentenbescherming: het is een prijsvechtersmarkt, waar rijscholen soms onder de kostprijs rijden en dit terugverdienen met veel examens met een eigen opslag, dat de kandidaat niet doorheeft. Kandidaten, meestal jongvolwassenen, zijn ‘first time buyers’ die vanwege hun beschikbare middelen ook gericht zijn op zo snel mogelijk tegen zo weinig mogelijk kosten hun rijbewijs te halen. Misleiding is vaak aan de orde. Recent is de opkomst van ‘turbo theorie-opleiders’ een specifiek vraagstuk.
- Ongewenst gedrag opleiders: opleiders, ook door de al genoemde prijsvechtersmarkt, vertonen onwenselijk gedrag in relatie tot het CBR. Overvraging van het reserveringssysteem, oneigenlijk/verboden gebruik van persoonsgegevens zijn voorbeelden hiervan. Het CBR is beperkt in staat dat te voorkomen zonder verdere regulering.
- Criminaliteit: door de laagdrempelige toetreding is sprake van zelfs (mogelijk georganiseerde) criminele activiteiten. Het aantal veroordeelde rijinstructeurs de afgelopen jaren is daar een indicatie voor. Het CBR wordt veelvuldig geconfronteerd met (pogingen tot) het stelen van theorievragen, inzet van look-a-likes en andere criminele activiteiten. Ook het aanbieden van rijlessen in natura of in ruil voor andere zaken en belastingontduiking komen nog steeds op frequente schaal voor in deze branche.
