Afbeelding
Foto: Hans Peijs

Doelstelling Kwaliteit van de rijinstructeur


  1. Kwaliteit, kwaliteit en nog eens kwaliteit

  2. Er zijn drie heldere doelstellingen van de alliantie SAMEN STERK.

Opleiding van professionals Instroom, door en uitstroom

Rijinstructeurs zijn verantwoordelijk voor het opleiden van verkeersveilige weggebruikers. Om hen daartoe in staat te stellen is het belangrijk dat zowel nieuwe rijinstructeurs als ook het huidige instructeurskorps de juiste kennis en kunde opdoen, behouden en zich blijvend kunnen ontwikkelen. Lifelong learning doet zijn intrede in de rijschoolbranche. De lesbevoegdheid hebben is niet langer voldoende.

-Omdat ontwikkelingen op het gebied van ADAS en mobiliteit razendsnel gaan;
-omdat rijinstructeurs op de hoogte moeten blijven van wet- en regelgeving;
-omdat soft skills steeds belangrijker worden;

is het nodig om de opleiding en bijscholing van rijinstructeurs op punten te optimaliseren. De branche is het erover eens dat 3,6 uur per jaar bijscholen volstrekt onvoldoende is om als rijinstructeur bij te scholen, door te ontwikkelen en op de hoogte te blijven van de laatste wet- en regelgeving.

Daarom doen we een negental aanbevelingen om:

- tot de ontwikkeling van een goed profiel voor het vak rijinstructeur te komen;
- de fraudegevoeligheid van de stage te beperken;
- de kwaliteit van de stage te verbeteren;
- te werken aan extra docenteisen voor docenten die zich toe (willen) leggen op de bijscholing van rijinstructeurs;
- de kandidaat echt voorbereid is op de beroepspraktijk;
- het geven van klassikale theorielessen weer op te nemen in het curriculum van de opleiding rijinstructeur;

Alleen dan kan een rijinstructeur doen, wat van hem verlangd mag worden.

Doelstelling Kwaliteit verbeteren van opleiding en examinering

  1. Het huidige praktijkexamen biedt aan examinatoren (te) weinig mogelijkheden om alle gewenste onderwerpen met voldoende diepgang af te toetsen, o.a. door:
    - De tijdsduur        is (te) beperkt
    - Bepaalde vaardigheden (bv. 130 km/u rijden en rijden in het donker) kunnen niet of onvoldoende worden getoetst
  2. - Hogere orde vaardigheden kunnen nauwelijks worden getoetst
  3. - Er wordt - zowel voor de theorie als voor de praktijk - onder druk van de markt vooral examengericht opgeleid. Dit leidt tot een feitelijk onvoldoende opgeleide beginnende bestuurder, bij wie tevens de kennis en vaardigheden onnodig snel eroderen na het behalen van het rijbewijs.
  4. - Bij de theorie-examens speelt daarnaast de problematiek dat malafide 'opleiders' met frauduleus verkregen examenvragen en onderwijskundig dubieuze 'lesmethoden' op grote schaal leerlingen door het examen loodsen.

  5. Als gevolg van bovengenoemde punten hebben kwalitatief hoogwaardige opleiders, die wél een zo veilig mogelijke beginnende bestuurder willen afleveren, het extra moeilijk om een positie op de markt te behouden. Zij worden aan alle kanten commercieel afgetroefd door puur examengerichte 'opleiders'

Om te komen tot een ontwikkelingsgericht systeem van opleiden en examineren waarin de kwaliteit centraal staat en het afleveren van een zo veilig mogelijke beginnende bestuurder het (enige) doel is, stelt team wit de volgende verbeteringen voor:

  1. - Het theorie- en praktijkgedeelte van de rijopleiding en het -examen moeten in één geïntegreerd modulair traject worden verwerkt, waarbij 'volgorde', 'fasering' en 'gespreid leren' worden afgedwongen. Dat laatste kan het beste worden gerealiseerd door het invoeren van verplichte voortgangstoetsen en examens op vastgelegde momenten tijdens het traject, die voorwaardelijk zijn om tot de volgende fase te worden toegelaten.
  2. - Opleiders die aan (nader te bepalen) kwaliteitseisen voldoen, krijgen - onder toezicht van het CBR - de mogelijkheid om genoemde voortgangstoetsen af te nemen. Hiermee wordt het voor kwalitatief hoogwaardige opleiders mogelijk zicht te onderscheiden op de markt. Bovendien biedt het aan het CBR de mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de kwaliteit van de ingeschreven rijopleiders.
    - Onderwerpen die in het (huidige) praktijkexamen onvoldoende aan bod kunnen komen, kunnen in bovenstaand model verplicht onderdeel van de opleiding worden, en afgetoetst worden in de voortgangstoetsen

Deze aanpak is (op hoofdlijnen) vergelijkbaar met de werkwijze bij Apk-keuringen, waarbij gecertificeerde garagebedrijven onder toezicht van de RDW de keuringen uitvoeren, en kan zonder (grote) aanpassingen in de wet- en regelgeving worden doorgevoerd.

Om de voorstellen te realiseren, zijn deze stappen noodzakelijk:
- Het omarmen van het voorgestelde modulaire traject en de daarin gedefinieerde rollen voor het CBR en gecertificeerde opleiders.
- Het gedetailleerd uitwerken van de inhoud per module, de voortgangstoetsen en de examen.
- Het uitwerken en invoeren van het voorgestelde systeem van certificering en toezicht.

Wij menen dat het e.e.a. binnen 12 tot 18 maanden gerealiseerd kan worden.

In een volgende fase achten we een systeem van (verplicht) begeleid rijden wenselijk om de ongevalskans van beginnende bestuurders verder te reduceren. De wijze waarop dit kan worden gerealiseerd, dient nader te worden onderzocht.

Doelstelling Kwaliteit van de branche

Momenteel is de rijschoolbranche een examen gestuurd systeem, dit betekent dat er direct toegang is tot de examens en dat er geen scholingsverplichting is. Dit wringt met de doelstelling om kwaliteit te gaan afdwingen. Tevens neemt 99,9 % van de kandidaten voor iedere categorie rijbewijs een opleiding bij een rijschool af. Enige verplichting tot het volgen van een opleiding zou in de maatschappij dus geen weerstand opleveren. Met de verplichting tot het volgen van een opleiding ontstaat vervolgens de mogelijkheid om vanuit de branche deze opleiding verder te optimaliseren om zo de kwaliteit verder omhoog te brengen.

Actiepunt ministerie

Na aanbieding van het document op korte termijn (wij denken dat de opdracht daartoe voor Q3 2020 gegeven kan zijn waarna uiterlijk Q2 2021 op basis van reeds bestaande onderzoeken en bronnen een definitief groen licht gegeven kan worden tot gefaseerde omzetting) dit de aanbevelingen van team rood en wit over het loslaten van examen-gestuurde modellen in zowel de opleiding tot rijinstructeur en de rijopleiding van de kandidaat te onderzoeken.

Voorwaarden starten van een rijschool

Op dit moment is er een laagdrempelige toegang tot de branche. Naast het behalen van een lesbevoegdheid is het ook eenvoudig een rijschool te starten. Het instructeurs-vak is een ervarings-vak. Op dit moment is het mogelijk om direct na het behalen van de WRM-bevoegdheid een eigen rijschool te starten. Uit de cijfers van de Kamer van Koophandel blijkt dat meer dan driekwart van de branche bestaat uit eenmanszaken. Met name voor beginners is het gebrek aan begeleiding en ontbreken van reflectiekader en een coach/mentor een zorg. Hierdoor adviseren wij te onderzoeken (referentiegroepen) of het wenselijk is om beginnende rijinstructeurs, voordat zij een eigen rijschool mogen starten, eerst een periode onder toezicht te plaatsen, dan wel in loondienst ervaring op te laten doen. In bijvoorbeeld Duitsland wordt dit al toegepast.

Actiepunt ministerie

Curriculum van de opleiding rijinstructeur WRM uit te breiden met opleidingen op het gebied van bedrijfsvoering, administratie en marketing. (Geef aan erkende marktpartijen de opdracht voor 31.12.2020 om binnen aangeven grenzen en de scope van dit plan, materiaal te ontwikkelen t.b.v. aangegeven onderwerpen, e.e.a. is het customizen van reeds geaccrediteerde modules). Wij zien dit in Q3 2021 afgerond worden)

Regulering en handhaving

Om het gedrag in de branche aan te pakken is het noodzakelijk dat er vanuit de politie en het ministerie van Justitie meer gehandhaafd gaat worden op de wet- en regelgeving binnen de rijschoolbranche. Door het instellen van een ARV en een KRV zal het aantal rijscholen dat aan de kwaliteitsvoorwaarden wil voldoen stijgen. Handhaving wordt hierdoor efficiënt toepasbaar. En bij recidive gedrag is uitschrijven en ontnemen van de bevoegdheid toepasbaar.

Vraag aan de minister
Realisatie of onderzoek haalbaarheid of het instellen van een Autoriteit Rijopleiding en Verkeersveiligheid en de koppeling van een Koepel Rijopleidingen en Verkeersveiligheid bij het kabinet draagvlak kan vinden. (Beoogde looptijd / termijn 2021).

Garantiefonds, rijscholenregister en kwaliteitslabel

Om het rijscholenregister, de ARV en alle voorstellen in de KRV te realiseren en in stand te houden is het hebben van een financiële buffer noodzakelijk.

Actiepunt ministerie

Onderzoek of er draagvlak is om via de CBR en IBKI examentarieven funding van een deel van de financiële middelen mogelijk is.