'Over paar jaar train ik alleen nog mensen om een betere automobilist te zijn'
Toen onlangs Leendert Roos van LessenbijLenedert liet weten te gaan starten met lange trips met leerlingen (lesautotoertocht genoemd), liet Mike van den Bos van BOS Driver Academy weten dit al heel lang te doen. Van den Bos blijkt bij nadere beschouwing ook op andere vlakken best een opvallende eend in de bijt. Je mag hem best eigenzinnig noemen en dat is aanleiding genoeg om eens met hem te praten.
"Leerlingen die een rijbewijs willen behalen, moeten niet bij mij zijn." Is getekend Mike van den Bos van BOS Driver Academy, gevestigd in Velserbroek. Wat Van den Bos wél wil, is mensen opleiden om een goed automobilist te worden. Hij is ervan overtuigd dat beginnende bestuurders, maar eigenlijk iedere automobilist, veel meer moet kunnen dan een kunstje achter het stuur. Het B-examen noemt hij een momentopname. "Echt veilig autorijden komt pas zodra je een rijbewijs hebt behaald. Mijn doel is om leerlingen voor te bereiden op de praktijk. Het examen komt dan op de tweede plaats", zijn krasse uitspraken op zijn website. Die website ziet er trouwens ook opvallend anders uit dan vrijwel elke website van een rijschool in Nederland. Er worden namelijk niet alleen rijlessen aangeboden, maar ook een DriverTraining (gericht op hulpdiensten), Driving Events (van allerlei evenementen, rally's tot aan een antisliptraining aan toe) en particuliere rijtrainingen voor mensen met een rijbewijs die beter willen leren autorijden.
Rijtrainingen
Het zijn stuk voor stuk activiteiten die Mike van den Bos kenmerken. Voor zijn eerste activiteiten op het gebied van rijtrainingen gaan we terug in de tijd, naar de periode dat Mike als jonge jongen werkzaam was bij de slipschool op Circuit Zandvoort. Hij werkte daar zeven jaar, waarvan de beginperiode zonder noemenswaardige rijopleiding. Toen jaren geleden duidelijk werd dat hij voor zijn werk waarschijnlijk een WRM-certificaat nodig zou hebben, aarzelde hij geen moment en besloot dit certificaat direct – we hebben het dan over 2008 - te halen. Dat was toevallig ook het jaar dat de crisis uitbrak en er bij Slotemakers mensen uit moesten volgens het principe 'last in, first out'. Aangezien Mike als laatste was binnengekomen, kwam hij op de keien te staan.
Kansen
Een bedreiging zou je zeggen, maar Mike is nogal van de kansen in plaats van bedreigingen. Hij besloot zich als zzp'er met een karrenvracht aan unieke ervaringen in zijn bagage aan te bieden als specialist in rijvaardigheidstrainingen en dergelijke. Al die activiteiten vormen nog steeds een belangrijk onderdeel van BOS Driver Academy, maar inmiddels is hij ook 'gewoon' rijinstructeur. "Ik ben daar niet mee begonnen omdat het economisch nodig was, en dat is nog steeds niet nodig, maar omdat het mijn passie is om mensen te leren goed en veilig auto te rijden."
'Er is nog genoeg te verbeteren op ons vakgebied'
Kieskeurig
Hij is daarbij wel kieskeurig wie hij in de auto krijgt. "Ik ga mezelf niet verloochenen en daarom weiger ik ook mensen als klant die aangeven zo snel mogelijk een rijbewijs te willen halen. Prima, of eigenlijk niet prima, maar dan ben je bij mij aan het verkeerde adres."
Examen
Hij kent de rijscholenbranche inmiddels goed en hij heeft zo zijn ideeën over eigenlijk van alles en nog wat. Zoals over het examen. "Wat ik ideaal zou vinden? Een rijopleiding die is ingericht zoals de motoropleiding. Eerst de theorie, daarna leer je de auto beheersen op een afgesloten terrein, vervolgens ga je de weg op enzovoort, en elke keer als je een module hebt afgerond, leg je een examen af. Ik realiseer me wel dat dat niet haalbaar is, maar je vroeg naar mijn ideaalplaatje. Of ik RIS-gecertificeerd ben? Nee, want daar zie ik de toegevoegde waarde niet van. Er heeft in al die jaren nog nooit iemand gevraagd of ik RIS-instructeur ben. De methode is heel goed en die gebruik ik ook, maar het certificaat zelf vind ik niet belangrijk."
Schakelen
Maar dat terzijde. Even terug naar wat Mike het 'technisch gedeelte' noemt: volgens hem stappen veel instructeurs hier veel te makkelijk doorheen. "Neem het schakelen. Als je weet hoe de versnellingspook werkt en die ook kunt bedienen, wil dat niet zeggen dat ze weten waar ze mee bezig zijn. Laatst kreeg ik een nieuwe leerling die al dertig lessen had gehad bij een andere rijschool en die had echt geen benul wat ze aan het doen was. Op het moment dat het rustig is op de weg komt ze er nog wel mee weg, maar als het ook maar een beetje drukker wordt gaat het verkeerd. Ik vind dat opvallend."
Proefles
Ook zoiets, het fenomeen proefles. "Als iemand bij mij een proefles afneemt, dan moet hij in een uur tijd zo veel mogelijk handelingen verrichten die er zijn. Als de persoon het aankan, dat is natuurlijk wel een voorwaarde, laat ik een noodstop uitvoeren – ik bedien dan wel zelf het gas- en koppelingspedaal - en ik laat de auto ook stilvallen zodat ik kan waarnemen hoe daar op wordt gereageerd. Klopt, in die proefles krijgt de leerling heel veel prikkels binnen, maar dat is juist de bedoeling. Niemand heeft beweerd dat autorijden makkelijk is hè."
Wat Mike ook niet doet, is een leerling bij zijn eerste les een andere leerling naar huis laten rijden. "Dan zit zo iemand helemaal vol met nieuwe indrukken en dan zit er ook nog iemand achterin. Ik vind dat onwenselijk."
Verhoogde rijvaardigheidstrainingen
Natuurlijk, Mike is nog maar 36 jaar. Een broekie nog, zullen velen ongetwijfeld vinden. Maar wat hij wel voor heeft op veel anderen is zijn ervaring als instructeur voor verhoogde rijvaardigheidstrainingen. Niet voor niets ook zat hij in de klankbordgroep van het Instituut Fysieke Veiligheid dat enkele jaren geleden alweer een nieuw 'richtinggevend kader' heeft opgezet voor de opleiding tot OGS+-instructeur (optische en geluidssignalen). Dat 'richtinggevend kader' kan worden beschouwd als, zegt Mike, de Rijprocedure voor deze instructeurs. En vanuit deze achtergrond laat hij 'gewone' leerlingen, en dat was de aanleiding om bij hem langs te gaan, ook rijden op allerlei verschillende ondergronden en in zo veel mogelijk verschillende omstandigheden.
Dag op pad
"Ik ga regelmatig met drie cursisten een dag lang op pad. Dan maak ik echt lange afstanden en dan zoek ik ook bospaden op, of rul zand, dat soort dingen. Ik verzorg ook rally's en de wegen waarop daarbij wordt gereden, zijn dan ook de wegen die we met de leerlingen op gaan. De navigatie gaat uit en dan gaan we echt autorijden. Ik heb dan bij voorkeur drie cursisten die verschillend zijn en die in een andere fase zitten van de opleiding, want dan kunnen ze ook van elkaar leren."
"Klopt, ik bied ook aan leerlingen die dat aankunnen een antisliptraining aan. Waarom niet? Het kan toch geen kwaad dat iemand zo snel mogelijk leert wat een auto onder bepaalde omstandigheden doet en reageert en hoe je kunt voorkomen dat je in een slip terecht komt? Ik vind dat je daar niet genoeg over kunt weten. Overigens, laat dat duidelijk zijn: ik lees niemand de les. Iedereen moet het doen zoals hij denkt dat het goed is. Maar ik heb alleen mijn methode en daarvan weet ik dat die leerlingen opleidt tot een goede automobilist."
Slechter gereden
En dat is geen overbodige luxe, want volgens Van den Bos, en daarin staat hij zeker niet alleen, wordt er, globaal gesproken, steeds slechter gereden op de Nederlandse wegen. "Ik merk vooral dat steeds meer automobilisten gemakzuchtig zijn, dat zie je gewoon. En in dit kader snap ik werkelijk niet dat je, zeker met het huidige verkeer, op je 17de een rijbewijs haalt en dat je daar tot je zeventig bent mee kunt doen. Dat slaat nergens op. Moet je zien wat er alleen al de afgelopen tien jaar is veranderd in het verkeer en moet je vervolgens zien hoe weinig mensen van de nieuwe regels afweten. Een voorbeeld? Een groen kruis boven de vluchtstrook dat aangeeft dat je daar mag rijden. Echt heel veel automobilisten hebben geen idee, want die zien die doorgetrokken streep en gaan daar niet overheen."
Geen les meer
Mike verwacht eerlijk gezegd dat uiteindelijk de wal het schip wel zal keren. De vraag hoe hij zichzelf over pakweg tien jaar ziet als instructeur wordt namelijk niet voor niets beantwoord met: "Ik denk dat ik dan geen les meer geef aan leerlingen, maar dat ik alleen nog bezig ben om mensen die het rijbewijs al hebben te trainen een betere automobilist te zijn. Gelukkig merk ik dat steeds meer mensen daar voor openstaan en dat wordt een specialisme binnen dit vakgebied, daar ben ik van overtuigd."
ADAS
Hij heeft in dit licht nog wel een voorbeeld: "Neem nou die ADAS. Hoeveel mensen dat in hun auto hebben zitten, maar echt geen idee hebben wat al die systemen doen en hoe ze ermee moeten omgaan. Ik heb eens iemand in de auto gehad die het maar vervelend vond dat zijn adaptive cruisecontrol in actie kwam op het moment dat hij te dicht een andere auto naderde. Ik zeg dan: je moet daarmee leren omgaan, maar veel belangrijker is om voldoende afstand te houden, want blijkbaar gaat het dan daar verkeerd." Lachend: "Klopt, er is nog genoeg te verbeteren op dit vakgebied. Maar dat is juist leuk."