Lesprijs van 50 euro of meer
is heel goed te verdedigen
Lesprijzen van 30 euro of zelfs minder komen nog steeds voor, helaas. Daarmee verdien je het zout in de pap niet, en veel pap is het ook al niet. Maar er zijn ook rijschoolhouders die lesprijzen van 50 euro of zelfs meer afrekenen en het gewoon razenddruk hebben. Het kan dus wel, een gezond tarief.
Frans Jacobs, eigenaar van rijschool IKS in Nijmegen, publiceerde onlangs op Facebook een opvallend en gelijktijdig alleszeggend bericht. "Mijn agenda gevonden van 1994! Wat mij verbaast is de lesprijs! 50 gulden per uur! Alles na het jaar 2000 naar euro's gegaan en alles van guldens is nu euro's! Alle jaren btw-verhoging, brandstof, enz! (een friet met kostte toen 1,75 gulden en nu 2,15 euro}. Met als resultaat dat wij als rijscholen niet zijn meegegaan met de europrijs! 50 gulden naar euro's + verhogingen de laatste jaren! Dan zou de lesprijs per uur 58,- moeten zijn! Of ben ik nu gek!"
57 procent
Nee, Frans Jacobs is niet gek, maar zijn gevoel klopt ook niet helemaal. Het CBS heeft een prachthulpmiddel om een gemiddelde prijs van een product of dienst die in elk jaar vanaf 1900 werd betaald te vertalen naar de huidige prijs. Volgens het CBS staat 10 gulden in 1994 (een mooi ijkjaar, want een kwart eeuw geleden) gelijk aan 7,13 euro nu. Dat is een stijging met 57 procent. En 50 euro staat gelijk aan 35,63 euro. Diezelfde 50 euro was in 2000 31,45 waard, hetgeen een stijging is met 38,6 procent. Waarmee ten eerste duidelijk is dat de redenering van Frans niet klopt en ten tweede dat de prijzen niet met een rechte lijn zijn gestegen. En het zegt ook dat de frietboeren het prima voor elkaar hebben, maar dat terzijde.
50 euro per uur
We doken nog een mooi bericht op. Het intro in een bericht op (toen nog) Verkeerspro.nl luidt: 'De adviesprijs voor een uur autorijles ligt ongeveer op minimaal 50 euro per uur (incl. 19% btw). Als rijscholen besluiten een lager prijsniveau te hanteren, kunnen zij beter adverteren met 'Nu tijdelijk 20 procent korting' dan met 'Nu rijles voor 40 euro'." Waarom dit zo'n leuk bericht is? Omdat het niet van vorig jaar is, maar uit 2011!
'Ik ben niet van plan ben om me voor heel weinig scheel te werken'
Afwegingen
Gedoe over de lesprijs is van alle tijden en dat het niet makkelijk is om een goed tarief te berekenen is evident; daar is iedereen het roerend over eens. Want wat weeg je wel en niet mee? Is een arbeidsongeschiktheidsverzekering een eis, moet je pensioen reserveren of is je woning je pensioen, in wat voor auto wil je rijden en hoe hard wil je werken; het zijn stuk voor stuk persoonlijke afwegingen.
41,21 euro
Vroeger hanteerde BOVAG een adviesprijs, maar sinds de Mededingingswet is dat op straffe van een heel fikse boete streng verboden, want dat riekt naar kartelvorming. Rij-instructie mag dat advies wel geven, want wij zijn geen belangenorganisatie, En dat doen we dus elke laatste editie van het jaar. Afgelopen jaar lag deze berekening in handen van Henk Kwant, directeur/eigenaar van financieel adviesbureau Tafka, die met een minimumtarief voor 2019 van 41,21 euro inclusief btw op de proppen kwam. Zoals elk jaar kwamen er ook deze keer reacties van rijschoolhouders die het tarief veel te laag vinden, maar Henk Kwant kent zijn pappenheimers en nog veel belangrijker: hij kent de branche.
Basisinkomen
Hij laat in een toelichting onder andere weten: "Het basisinkomen van € 15,- per uur voor de ondernemer lijkt wellicht aan de lage kant. Echter, ook hier geldt weer dat we uitgegaan zijn van een gemiddelde. In onze branche zijn er veel ondernemers die ternauwernood het hoofd boven water houden en zelfs lager zitten dan dit bedrag. Maar die € 15,- is een onderdeel van het inkomen van de ondernemer. Wij hebben ook rekening gehouden met een bijdrage voor pensioen en arbeidsongeschiktheidsverzekering. Samen een bedrag van € 5,62 per uur. Zo beschouwd houden we rekening met € 20,62 ondernemersinkomen per uur. Is voor veel ondernemers al luxe. Ook houden we rekening met een winstopslag van 10%. Deze winstopslag is noodzakelijk voor het sparen voor investeringen. Maar zoals gebruikelijk wordt dit meestal door de ondernemer gebruikt om privékosten mee te betalen. Uiteindelijk houden we dus rekening met een persoonlijk ondernemersinkomen van € 23,72."
41 euro
Deze minimumprijs ligt niet ver af van de gemiddelde lesprijs van 41 euro die volgens het CBR wordt berekend en die met de goedkeuring van de drie brancheorganisaties FAM, BOVAG en VRB wordt gecommuniceerd op de website. Net zoals het totale bedrag van 2300 euro dat een rijbewijs gemiddeld in Nederland kost. Overigens, deze lesprijs staat er sinds juli 2018 op en is niet op 1 januari geïndexeerd. En onlangs dook er op de sociale media ook een bericht op waarin een gemiddelde lesprijs van 50 euro wordt aanbevolen.
Meningen
Meningen over de lesprijs zijn er ook. BOVAG liet bijvoorbeeld in december afgelopen jaar weten: "Over de hele linie gaat het geweldig in Nederland en vrijwel alle prijzen stijgen... behalve die van rijlessen. Die stagneren of dalen zelfs en dat zet een gezonde bedrijfsvoering onder druk. De rijschoolondernemer moet daarom, zeker gezien het aantal ontwikkelingen dat op de branche afkomt, nu duidelijke keuzes maken."
Nieuwe toetreders
En ook: "Het feit dat veel nieuwe toetreders geen kosten calculeren voor zaken als pensioenopbouw, afschrijving van materieel of opleiding van instructeurs, maakt dat ze uurtarieven hanteren die op lange termijn niet houdbaar zijn. Dit zorgt voor hevige concurrentie op prijs en druk op de bedrijfsvoering van gevestigde partijen (…). Voor rijscholen is het van belang om uit deze negatieve spiraal te komen."
Naar 70 euro per les
Ook Leendert Roos, eigenaar van rijschool LessenbijLeendert in Radio Kootwijk (ja, dat is echt een gemeente in Nederland, onder de rook van Apeldoorn) heeft een heldere mening over de lesprijs. Zijn stelling: "In 2030 moet de lesprijs zijn bijgewerkt tot 70 euro per les. We mogen nu beginnen om meer te vragen, puur omdat we meer nodig hebben."
Achterstand
Hij onderbouwt zijn stelling aldus: "We hebben in onze branche een achterstand in sparen. We hebben achterstand in reserveren voor nieuwe investeringen. We hebben achterstand in onze pensioenopbouw. We hebben achterstand in onze verzekeringen. We houden nog steeds weinig over."
Grote ontwikkelingen
"We staan voor grote ontwikkelingen. Die ontwikkelingen vragen om vooruitkijken en vooruitplannen. De transitie naar een milieuvriendelijker en modernere auto. De transitie naar zelfrijdende voertuigen of op z'n minst een ADAS-voertuig. Immer durende bijscholing. Een VOG. De nieuwe WRM die meer van ons gaat vragen."
Prijs moet omhoog
"We zullen af moeten van het idee dat het allemaal zo goedkoop mogelijk moet. We zullen af moeten van het idee dat iemand die prijs niet aan mij wil betalen. De prijs van een rijles moet omhoog (…). Vanaf nu gaan we géén aanbiedingen meer doen op goedkoper, maar op meer kwaliteit. Vanaf nu gaan we niet meer zomaar gratis lessen weggeven. Gratis is het blad dat op de grond valt in de herfst. Het is dood. Gratis is afgelopen. Het begin van een nieuw tijdperk is geen utopie, maar een proces dat we samen in gang zetten. Zonder prijsafspraken. Maar met een doel in het oog. Laten wij voorsorteren op de toekomst. En richting aangeven in onze branche."
Ook Ruud Rutten, voorzitter van de FAM, maakt zich al jaren zorgen over de lesprijs en hij liet aan het eind van afgelopen jaar weten dat hij de lesprijzen per 1 januari 2019 verhoogt. Alle prijzen stijgen, dus waarom de lesprijs niet, is zijn uitgangspunt. Het zou trouwens goed zijn als er wat beter geluisterd wordt naar de voorzitters, want calculeren hoef je hen niet te leren. Jos Post, voorzitter van de kersverse vereniging LBKR, vraagt voor een losse les van een uur 50 euro, Peter van Neck, voorzitter van de VRB, rekent 45 euro en bij Bruinsma Verkeersopleidingen, de rijschool van BOVAG-voorzitter Frank Hoornenborg, kost een losse les 49,75 euro en Ruud Rutten zelf berekent 47 euro en weet nu al dat het daar niet bij zal blijven.
ANWB
De belangrijkste vraag is natuurlijk hoe rijschoolondernemers die gewoon 50 euro of meer durven te vragen, dat doen en of ze het volhouden. Ja dus.
Alle rijscholen die vallen onder de ANWB Rijopleidingen (ARO) hanteren een losse lesprijs die vaak ver boven de 50 euro uitkomt. Eén voorbeeld: ANWB Zwolle rekent 54,50 euro voor een losse lesprijs, 59,50 euro voor een uur les in een automaat en 49,50 euro is het 'vanaftarief.' De andere ANWB-rijscholen zitten in ongeveer dezelfde range en dat is logisch, want het prijsbeleid wordt centraal in Eindhoven geregeld. We hadden directeur Sander Borsten graag laten uitleggen hoe dit tarief tot stand komt, maar op ons terugbelverzoek is niet gereageerd. Hoe dan ook kunnen we vaststellen dat de ANWB Rijscholen het goed doen - dit is de grootste franchiseorganisatie in Nederland op basis van het totaalaantal rijlessen - en er is geen aanleiding te veronderstellen dat de klad erin zit.
A28
Paul ter Agter is eigenaar van Autorijschool A28 in Zwolle en heeft passie voor het vak dat hij uitoefent. Hij hanteert voor een losse les op de kop af 50 euro. In een pakket wordt het voordeliger, maar hoe dan ook komt Ter Agter altijd boven de door Henk Kwant berekende adviesprijs uit. Voor hem is dit vanzelfsprekend. "Het is heel simpel", zegt hij. "Neem alle kosten mee, hou ook rekening met een arbeidsongeschiktheidsverzekering en een pensioenvoorziening en dan heb je dit gewoon nodig. Dan is het zelfs nog geen vetpot, eigenlijk zou het nog hoger moeten zijn. Ook ik zie natuurlijk lesprijzen van 35 euro of nog lager voorbijkomen en dan wordt er ook nog gereden in een dikke auto en dan vraag ik me serieus af hoe dat kan. Nou, ik weet het antwoord eigenlijk wel: het kan niet."
Prijs maakt niet uit
Agterberg ziet in de discussie ook meningen van rijschoolhouders voorbijkomen die melden dat ze nu eenmaal moeten, omdat de concurrentie moordend is. Met rond 150 rijscholen is die concurrentie in Zwolle, zegt hij, echt niet veel minder, maar dat leidt er niet toe dat hij het minder druk heeft en ook niet dat hij gaat stunten. "Als je gewoon goed je werk doet, maakt de prijs niet uit. Ik maak zelden mee dat een leerling niet voor mij kiest vanwege een te hoge lesprijs en ik hoef het ook nooit uit te leggen. Sterker: ik hoor eerder dat ik nog goedkoop ben."
Agterberg snapt trouwens niet dat het CBR een gemiddelde lesprijs (dat is dus wat anders dan een adviesprijs-red.) van 41 euro en een prijs van een rijbewijs van 2300 euro communiceert. "Doen ze dat echt? Belachelijk. Dat is ook helemaal niet de taak van het CBR, vind ik."
Geen pensioenvoorziening
En dan is er ook het verhaal van een rijschoolhouder die best wat wil zeggen over zijn lesprijs van 50 euro, maar ook niet met naam en toenaam wil worden genoemd. Hij laat onder andere weten dat zelfs met deze lesprijs er geen pensioenvoorziening in zit en kwaliteit is volgens hem alles. "Ik ga voor kwaliteit. Dat kost veel tijd en geld, maar werpt op den duur zijn vruchten af en daar betalen mijn kandidaten graag iets meer voor."
