Hoe zit het met uw pensioen?
In Nederland zijn steeds meer zzp'ers en ook onder de rijschoolhouders is dit een snelgroeiende soort. Regelmatig zullen we hen op deze plek bijpraten over een aantal actuele zaken aangaande de zzp'er. Deze keer staan we stil bij het pensioen.
Hoe zit het met de aangekondigde pensioenplicht van minister Koolmees?
Die komt er niet. Het kabinet wil de pensioenopbouw van zzp'ers stimuleren, onder andere door vrijwillige deelname aan pensioenfondsen mogelijk te maken. Het kabinet handelt daarmee geheel in lijn met de standpunten van Stichting ZZP Nederland, waar brancheorganisatie LBKR een partnership mee heeft. "De minister houdt daarmee serieus rekening met de positie van zzp'ers als zelfstandige ondernemer en dat is hoopgevend", zegt voorzitter Maarten Post van die stichting.
Is dit definitief?
Nou nee. Het is politiek en dan kan het altijd nog anders lopen natuurlijk. PvdA, GroenLinks en SP bijvoorbeeld balen er stevig van dat dit allemaal zo gelopen is en azen nog op een mogelijkheid de pensioenplicht wel in te voeren. Deze partijen hebben bij lange na geen meerderheid in de Tweede Kamer (samen zijn ze goed voor 37 zetels), maar het venijn kan zitten zit in de komende verkiezingen voor de Provinciale Staten en daarmee voor de Eerste Kamer.
Die pensioenplicht, dat was toch een eis van de vakbonden?
Je pensioen moet je als zzp'er zelf regelen
Dat klopt en de intensieve lobby daarvoor heeft dus geen succes opgeleverd.
Welke situatie is hierdoor ontstaan?
ZZP Nederland vindt dat er nu ruimte is voor een constructieve discussie over de mogelijkheden van zzp'ers om op hun eigen manier pensioen op te bouwen. ZZP Nederland zal in elk geval, zo laat het weten, gehoor geven aan de oproep van de minister om met pensioenfondsen de mogelijkheden tot vrijwillige deelname van zzp'ers te onderzoeken. "De liefde kan echter niet van één kant komen." zegt Post.
Wat bedoelt Post hier precies mee?
Binnen de huidige wetgeving is vrijwillige aansluiting bij pensioenfondsen door zelfstandigen niet mogelijk. Die mogelijkheid geldt alleen voor werkgevers die hun werknemers vrijwillig willen aansluiten.
Dus moet de wet veranderen?
Dat is inderdaad de wens van ZZP Nederland. "De minister kan niet aan de kant blijven staan en zal de wet moeten veranderen om vrijwillige aansluiting en dispensatie mogelijk te maken", laat de organisatie weten.
Hoe regelen zzp'ers inmiddels hun pensioen?
Velen doen niets en laten het erop aankomen. Anderen sparen en dat doen ze relatief goed, want het Centraal Planbureau liet vorig jaar weten dat zelfstandigen (ook zzp'ers) meer vermogen opbouwen dan werknemers bij een vergelijkbaar bruto inkomen en leeftijd. Er is één nadeel: veelal zit dat in stenen, in het huis dus waarin wordt gewoond.
Ah, dat is wel een dingetje: het geld zit in stenen. Veel zzp-rijschoolhouders zullen dat erkennen. Is er tegenwoordig een goede mogelijkheid om de stenen om te zetten in munten?
Er zijn tegenwoordig, naast gewoon verkopen, vier manieren om de overwaarde van je huis te gebruiken als aanvulling op je (pensioen)inkomen.
- De krediethypotheek en aflossingsvrije hypotheek zijn het meest geschikt als je voldoende inkomen hebt. Heb je een laag (pensioen)inkomen (bijvoorbeeld alleen een AOW-uitkering), dan kun je een opeethypotheek en het verkopen en terughuren van je woning (sale-and-lease-back) overwegen. We nemen ze kort door:
- Beschik je over voldoende inkomen en kun je de rentelasten dragen, dan kun je in aanmerking komen voor een krediethypotheek. Banken hanteren standaardregels die bepalen hoeveel hypotheek er verstrekt mag worden: de CHF-normen. De norm houdt kort gezegd in dat de aanvrager gedurende 30 jaar de lasten van een annuïteitenhypotheek kan dragen.
- Beschik je over voldoende inkomen en kun je de rentelasten dragen, dan kun je in aanmerking komen voor een aflossingsvrije hypotheek. Ook hiervoor gelden normen en de regels zijn de laatste jaren flink aangescherpt. Het voordeel ten opzichte van de krediethypotheek is dat je de rente voor een langere periode kunt vastleggen. Dat biedt meer zekerheid.
- Heb je onvoldoende inkomen (bijvoorbeeld alleen een AOW-uitkering) om een krediet of aflossingsvrije hypotheek te kunnen afsluiten, dan kun je een opeethypotheek overwegen om je overwaarde te benutten. Een opeethypotheek is bedoeld als een aanvulling op het inkomen en bestaat meestal uit 2 delen. Het ene deel van de lening kun je ineens of in maandelijkse termijnen opnemen. Vanuit het andere leningdeel wordt de hypotheekrente betaald.
- De 'sale-and-lease-backconstructie' is een dure manier om de overwaarde van je huis te benutten. Daarom is het alleen het overwegen waard als een hypotheek afsluiten niet mogelijk is, als je nog een beperkt aantal jaren in je huis wilt blijven wonen of als er geen nabestaanden zijn en je wilt maximaal profiteren van de overwaarde.