'Het Rijleskeurmerk moet terug naar de tekentafel'
De gang van zaken inspireerde Leendert Roos, eigenaar van rijschool LessenbijLeendert dat actief is op de Veluwe (vanuit Radio Kootwijk), tot een doordacht advies.
Tekst: Leendert Roos
Een onafhankelijk keurmerk voor rijles. Dit is een prijzenswaardig initiatief binnen onze zo verdeelde branche. Waar onze branche echter niet verdeeld in lijkt, is de totale afkeur die vrijwel zonder nuance wordt uitgesproken. Doet dit recht aan het initiatief? Aan de initiatiefnemers? Gezien de reacties uit de branche is het wel een oplossing. Maar dan een oplossing voor een probleem dat niet gezien of erkend wordt. Ook ik heb een aantal kanttekeningen bij het ontwerp van het keurmerk, die ik hieronder zal benoemen.
Statisch
Het keurmerk is allereerst statisch en meet louter de huidige situatie van de rijschool in kwestie. Er zal voor sommige rijscholen veel werk verzet moeten worden voordat er überhaupt aan het keurmerk voldaan wordt. Het nodigt echter niet uit om daarna door te gaan met kwaliteitsverbetering. Alsof het keurmerk een eindstation is. Zou de gemiddelde rijschoolhouder - mocht die al bestaan - in staat zijn om op zo veel punten tegelijkertijd wijzigingen in de bedrijfsvoering door te voeren?
Geen overleg
Verder is bij het ontwerp van het keurmerk geen overleg geweest met de langzittende branchepartijen zoals BOVAG, FAM, VRB en last but not least het CBR. Indien dit wel het geval was geweest, zouden er op z'n minst wat meer positieve geluiden te horen zijn vanuit die richting.
Slagingspercentage
Inhoudelijk heb ik een moeilijk punt met het gewenste slagingspercentage. Vanwaar toch altijd die hang naar een slagingspercentage? Dit zegt namelijk echt niet alles. Er zijn rijscholen die een goed proces leveren op weg naar het examen, maar leerlingen laten het resultaat liggen in verband met, bijvoorbeeld, overmatige spanning. Er zijn rijscholen die een hoog percentage als resultaat zien, maar die in het proces ernaartoe duidelijk steken laten vallen.
In relatie tot het Rijleskeurmerk vraag ik me af: wat gebeurt er als mijn percentage nu voldoet, maar na het binnenhalen van het keurmerk onder de eis duikt? Daarover zijn geen consequenties beschreven.
Non-argument
Over de kosten van het keurmerk zijn veel mensen negatief. Mijns inziens ten onrechte. Als de directe kosten à 280 euro per jaar verdeeld worden over de directe uren, moet het prima te doen zijn. Als er een fulltime werkweek gewerkt wordt (circa 1800 uur per jaar), dan is dat ongeveer 16 eurocent per les. Ongeveer evenveel als de dieselprijs per liter 2 cent omhoog of omlaag gaat. Dit lijkt mij echt een non-argument.
Wijzigingen
Het is geenszins mijn intentie het keurmerk af te branden, maar er zijn meer wijzigingen wenselijk die mijns inziens doorgevoerd moeten worden om het Rijleskeurmerk levensvatbaar te maken. Die zijn zodanig drastisch dat niet meer over een kanttekening gesproken kan worden.
Het zou daarom beter zijn het Rijleskeurmerk in zijn geheel terug te sturen naar de tekentafel. Niet om kanttekeningen te verwerken, maar om het ontwerp aan te passen, en dan in samenspraak met branchepartijen. Dat vergt enerzijds een hoop lef en anderzijds een beetje zelfkritiek, maar vervolgens wordt het er wel sterker van.
Sterren
Ikzelf pleit in een nieuw ontwerp onder meer voor een systeem dat met medailles of sterren werkt. Een bronzen ster voor als je één jaar het keurmerk voert, een zilveren ster voor een langere periode en een gouden ster voor de volhouders. Voor degenen die wel met het Rijleskeurmerk aan de gang willen maar nog niet zover zijn, komt er een aspirant-keurmerk. Zo kan het Rijsleskeurmerk stapsgewijs groeien. Ook voor diegenen die wel willen maar die van zichzelf weten dat ze nooit in één stap een bronzen ster halen, kan er een aspirant-keurmerk komen. Met ondersteuning van een coach kunnen zij de gewenste verbeteringen doorvoeren. En elke upgrade naar een volgende medaille levert voor de rijschool een mediamoment op. Dan komt de branche ook eens positief in het nieuws.
Presentatie achter gesloten deuren
Nadat het keurmerk opnieuw is ontworpen, volgt wat mij betreft een presentatie achter gesloten deuren voor rijschoolhouders. In die presentatie wordt ook duidelijk gemaakt aan de hand van rekenvoorbeelden hoe dit keurmerk niet alleen onderscheid oplevert, maar ook meer inkomsten kan genereren. De inkomsten die broodnodig zijn om te kunnen blijven investeren in kwaliteit, verzekeringen en pensioenen. Hoe hoger het keurmerk, hoe meer je extra mag vragen per rijles. Pas daarna volgt de grote introductie, compleet met pers en al.
We zouden natuurlijk kunnen proberen om de voorgestelde wijzigingen in het ontwerp door te voeren zonder het 'officieel' terug te halen naar de ontwerpkamer. Echter, dit zal vast en zeker tot gevolg hebben dat de negatieve sfeer die om het keurmerk hangt zal blijven en het wantrouwen nooit wordt weggenomen.Dat dit wantrouwen wordt weggenomen gun ik de klant: de leerlingen en hun ouders. Zij hebben recht op meer transparantie in de branche en een gelijkmatige hoge kwaliteit, voor welke rijschool ze dan ook kiezen. Maar ik gun het ook de makers van het keurmerk. Ere wie ere toekomt. En tenslotte gun ik het de rijschoolhouders die keihard aan het werk moeten om met zijn allen de branche te verbeteren. Zij worden uitgedaagd om te verbeteren en meer over te houden aan het eind van de streep.
Tot slot: ik ben bereid om mijn gedachten te delen met het Centrum voor Certificatie en om actief mee te werken aan de verbeteringen.