Vormgeving van het middeneiland mag de weggebruiker niet afleiden. Gelukt?
Vormgeving van het middeneiland mag de weggebruiker niet afleiden. Gelukt? Foto:

De grote worsteling met
begrip 'Roekeloos rijgedrag'

Roekeloos rijgedrag – en alles wat hieronder wordt verstaan – gaat veel strenger worden aangepakt. Bijvoorbeeld doorrijden na een ongeval en rijden onder invloed kan in nieuwe wetgeving die op komst is maximaal worden bestraft met één jaar gevangenisstraf. Dat is nu drie maanden. Nog beter is, zo meent de Raad voor de Rechtspraak, om het begrip roekeloosheid te schrappen.

De term 'roekeloosheid' die in rechtszaken wordt gebruikt bij de zwaarste verkeersdelicten, moet wat de Raad voor de Rechtspraak betreft uit de Wegenverkeerswet worden geschrapt. In juridisch opzicht betekent roekeloosheid in het verkeer namelijk iets heel anders dan in het dagelijkse taalgebruik en dat verschil leidt tot onbegrip bij de slachtoffers en nabestaanden en bij de samenleving, zegt de Raad voor de Rechtspraak. De Raad geeft dit als advies aan minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid, die een wetsvoorstel voor zwaardere straffen voor verkeersdelicten voorbereidt. Gedrag dat op mensen al snel overkomt als roekeloos - zoals met een slok op gevaarlijk rijden - is dat in een rechtszaak vaak niet, schrijft de raad.

Omstreden

Roekeloos rijgedrag is de meest omstreden juridische term in het strafrecht. Er zijn uiterst strenge criteria waaraan roekeloos rijgedrag door een strafrechter kan worden beoordeeld en dat is de reden dat veel daders wegkomen met relatief lichte straffen na ongevallen met soms heftige gevolgen. Slachtoffers en nabestaanden ervaren dit als teleurstellend. Uit onderzoek in opdracht van het Fonds Slachtofferhulp 'You are leaving' blijkt dat 65 procent van de slachtoffers en nabestaanden straffen in verkeerszaken te laag vindt.

Drie criteria

Er zijn momenteel drie criteria waaraan roekeloos verkeersgedrag moet voldoen: Een verdachte moet zich buitengewoon onvoorzichtig hebben gedragen, door zijn gedrag moet hij een zeer ernstig gevaar hebben veroorzaakt en hij moet zich hiervan bewust zijn geweest of had dat moeten zijn. Pas als de rechter in de ogen van de Hoge Raad voldoende motiveert dat dit allemaal het geval was bij een verkeersdelict, is roekeloos rijden bewezen. Voor roekeloos rijden geldt een gevangenisstraf en die is op dit moment niet heel hoog. Over het advies van de Raad heeft Grapperhaus zich nog niet uitgelaten, maar wel is helder dat hij met een wetsvoorstel komt waarin de straffen flink zwaarder worden.

Ophoging

Allereerst is er de gewenste (de Tweede Kamer moet zich uitspreken over het wetsvoorstel) ophoging van drie maanden naar een jaar gevangenisstraf bij doorrijden na een ongeval of rijden onder invloed. Daarnaast worden de twee maanden voorlopige hechtenis bij gevaarlijk rijgedrag verhoogd naar zes maanden. De categorie 'zeer gevaarlijk rijgedrag zonder gevolgen' kent nu nog geen straf, maar Grapperhaus zet hier zwaar in: hij wil dat de straf hiervoor maximaal twee jaar wordt. Een automobilist die appt achter het stuur kan een maximale straf van twee jaar krijgen en wie al append een dodelijk ongeluk veroorzaakt, kan wat de minister betreft voor maximaal zes jaar de cel in.
Ook andere vormen van roekeloos rijden vallen onder de aangescherpte regels, zoals onverantwoorde inhaalmanoeuvres en door rood licht rijden.


Wat mag nu wel en wat niet op de rotonde?

Rotondes zijn er tegenwoordig in veel soorten en maten en ook worden steeds meer wegbeheerders blijkbaar verleid om wat leuks te doen met het zogeheten middeneiland. Wildgroei? Dat scheelt niet veel. Wij hebben daarom eens opgezocht wat er in het Algemeen Programma van Eisen van Inrichting Wegen staat over de aankleding van het middeneiland.

-Aankleding van het middeneiland moet zodanig zijn dat er op afstand geen doorzicht mogelijk is. Dit verhoogt het attentieniveau van de naderende automobilist om zich te concentreren op het verkeer op de rotonde. Uiteraard moet er wel voldoende overzicht zijn om de naderende weggebruikers te kunnen waarnemen.
-Vormgeving van het middeneiland mag geen gevaar opleveren voor de veiligheid van de weggebruiker.
- Vormgeving van het middeneiland mag de weggebruiker niet afleiden.
- De middenberm uitvoeren met een bolling, zodat vrijwel direct het doorzicht wordt belemmerd.
- Inrichten met onderhoudsarme beplanting of gras. Te denken valt aan lage beplanting waarbij onderhoud een maal per 1 à 2 jaar nodig is. Sierbeplanting vraagt meer onderhoud.
- Een combinatie van beplanting met een kunstwerk is mogelijk. Het plaatsen van een kunstwerk dient echter altijd in overleg met de afdeling Beheer te geschieden.
- Het aanbrengen van bewegwijzering op het middeneiland is toegestaan, mits deze is uitgevoerd als enkele mast met draagarmen in verlichte vorm. De locatie is het midden van het middeneiland. Een combinatie van kunstwerk en bewegwijzering is niet toegestaan in verband met het creëren van een complexe situatie en mogelijk afleidend karakter.
- Afbakening middeneiland met zwart-witte elementen.

Wij durven bijna te wedden dat u minimaal één rotonde kent bij u in de buurt die in strijd is met deze inrichtingseisen.