'Als ik de toverformule zou hebben om iedereen de eerste keer te laten slagen, dan begin ik daar vandaag nog mee'
André Hufman bouwt al jaren stilletjes en zonder opsmuk en gebral aan een rijschoolimperium in Amersfoort en omgeving. Inmiddels heeft hij de grootste rijschool in Nederland (op basis van het aantal B-examens) en zijn ambitie is om op korte termijn 20 procent van het aantal B-examens in de kring Leusden af te nemen. Hij ligt met ruim 1100 eerste examens op koers. Hoe hij dat doet? Hij vertelt het hieronder.
"Als ik het niet meer naar mijn zin heb, ga ik verder kijken." Aldus verklaart André Hufman de aanleiding waarop hij in 1997 is gestart met rijschool Hufman, dat is gevestigd in Hooglanderveen. Hij was nadat hij zijn instructeursbewijs in 1989 had gehaald acht jaar lang franchisenemer bij een Amersfoortse rijschool en dat begon op een gegeven moment te knellen. "En als je vindt dat iets niet goed gaat, moet je het zelf beter doen, zo sta ik in het leven. Of ik eigenwijs kan zijn? Ja, best wel. Maar ik neem dan wel de consequenties, zoals in dit geval het feit dat ik voor mezelf begon."
Ambitie
Hij had daarbij geen moment de ambitie om een grote rijschool te starten. "Ik wilde als éénpitter een van de beste rij-instructeurs zijn, dat was mijn ambitie. Buiten het slagingspercentage kun je dat moeilijk meten in onze branche, helemaal waar, maar ik vind dat een goede ambitie. En ik had nog twee ambities: ik wilde op een leuke manier mijn boterham verdienen en ik wil altijd eerlijk doen. En ik hoef jou niet te vertellen dat het daar in deze branche nog wel eens aan schort. Je leest regelmatig verhalen over instructeurs die iemand in de auto krijgen die al veertig lessen heeft gehad en er helemaal niks van bakt. Nou, die krijgen wij ook. Het is echt ongelooflijk wat we allemaal meemaken op dat gebied. Ik snap daar helemaal niks van. Het is toch gewoon veel leuker als iemand tevreden is, en je daar de waardering voor krijgt en doordoor nieuwe leerlingen.
Een goede naam
Hij bouwde in vrij korte periode een goede naam op in het Amersfoorste en collega's klopten bij hem aan of ze bij hem in dienst konden komen. "Op een gegeven moment kon ik het werk niet meer aan, toen heb ik de eerste instructeur voor me laten rijden en zo begint het dan", zegt hij. En ook: "De klant is natuurlijk niet gek. Als je beter bent dan je concurrent, dan gaat dat rondzingen en dan gaat het eigenlijk vanzelf." Geloof mij: de mond op mond reclame is echt het beste. Daar valt niet tegenop te adverteren. Daarom adverteren wij ook niet.
Zo bouwde hij stukje bij beetje een rijschool op met momenteel 33 B-instructeurs die momenteel volgens de officiële statistieken van het CBR ruim 1100 eerste B-examens op jaarbasis afneemt. Die instructeurs zijn trouwens niet bij hem in dienst, maar zijn franchisenemer. " Iedere franchisenemer werkt 100 procent voor mij, dat is in het franchisecontract vastgelegd. Ze werken onder mijn naam en onder mijn nummer."
Twee manieren
"Er zijn twee manieren waarop een franchisenemer aan leerlingen kan komen", vervolgt hij. "Ik heb natuurlijk het liefst dat iedere franchisenemer zelf haar of zijn leerlingen aandraagt want dan heb ik er geen omkijken naar. De franchisenemer moet het in die gevallen hebben van de goede naam die hij helemaal zelf heeft opgebouwd. Er zijn ook franchisenemers die dat niet lukt, bijvoorbeeld omdat ze net zijn begonnen. Zij krijgen dan leerlingen die binnenkomen via het centrale systeem. Als iemand zich bij ons aanmeldt, dan kan de favoriete instructeur worden aangegeven. Geeft iemand dat niet aan, dan zorgen wij voor een eerlijke verdeling onder de instructeurs want in alle instructeurs hebben we het volste vertrouwen. Wij zien of iemand ruimte in zijn agenda heeft en wij vullen dat dan aan."
Voor elk wat wils
Het korps instructeurs biedt voor elk wat wils: vrouwen en mannen en jong en oud. De meesten werken al jaren voor Hufman. "Als je een goed werkklimaat en een beter contract biedt dan je collega's, dan blijven mensen graag voor je werken. Je ziet dan ook dat veel instructeurs die het elders niet naar hun zin hebben graag voor mij werken. Wat ik zoek? Instructeurs met passie. Binnenkort start er weer een nieuwe instructrice en oud-profvoetballer Robert Roest start binnenkort ook. Dat vind ik leuk en zo'n jongen hoef je echt niet te vertellen hoe je je moet focussen. De ene instructeur komt hier binnen met een karrenvracht ervaring en de ander, zoals Robert, komt net van de opleiding. Is dat laatste het geval, dan verplicht ik ze eerst honderd uur stage te laten lopen bij een van de instructeurs die bij ons al jarenlang bewijzen hun vak te beheersen."
Fundament
Ervaren instructeurs is de fundament van je rijschool. Die moet je belonen. Daarom krijgt elke instructeur na 5 jaar korting op de franchise. Hierdoor gaat er ook nooit een instructeur van mij naar een concurrent. Het werkt juist andersom, instructeurs benaderen mij en ik kan op dat moment de beste instructeur uitzoeken. Wat ik bied: een goede naam, een volle agenda en zorgeloos ondernemen. Wij verzorgen bijvoorbeeld de theorie en de examenreserveringen, daar hebben ze geen omkijken naar. En ze hebben de zekerheid dat ze niet in een gat vallen als ze ziek worden. Laatst kon een instructrice door een ski-ongeval een paar maanden geen lesgeven. Los van het feit dat ze het goed had geregeld met een AOV-verzekering - het is trouwens aan henzelf om dat wel of niet te regelen - hebben wij haar leerlingen opgevangen en toen ze weer aan de bak kon, pikte ze de draad weer op met een volle agenda. Die zekerheid vinden de instructeurs fijn."
54 procent
Momenteel heeft Hufman een gemiddeld slagingspercentage van 54 procent, dus 4 procent boven het landelijk gemiddelde. Hij heeft niet veel met het fenomeen slagingspercentage (daar komen we zo op terug), maar zolang dat het enige harde criterium is om een rijschool te beoordelen is het voor hem een halszaak dat dit minimaal zo blijft. Hoe bewaakt Hufman de door hem gewenste kwaliteit? "Leerlingen die zijn geslaagd krijgen een enquête met verschillende vragen. Een daarvan is of ze onze rijschool zouden aanbevelen bij anderen en waarom wel of waarom niet. Elk jaar maken wij aan de hand daarvan per franchisenemer een rapport op met cijfers en dan zien we hoe de vlag erbij hangt. Door de bank genomen krijgen de franchisenemers gemiddeld het rapportcijfer 8. Sommigen zitten daarboven, sommigen eronder, maar dat zijn geen grote verschillen. Scoort iemand wel heel laag, dan hebben we een gesprek en blijft het dan laag, dan nemen we afscheid. Maar dat gebeurt eigenlijk nooit."
TTT buiten CBR om
Om het slagingspercentage op peil te houden, biedt Hufman leerlingen aan een tussentijdse toets te doen, maar dan wel buiten het CBR om. "Drie instructeurs en ikzelf hebben een cursus gedaan om een tussentijdse toets te kunnen afnemen en dat regelen we vervolgens zelf. De reden? Waarom laat je dat het CBR regelen als je het zelf ook kunt regelen? Ik zal je eerlijk vertellen dat ik helemaal niks heb met die tussentijdse toets van het CBR. Ik weet uit mijn ervaringen namelijk zeker dat een leerling liever na 30 of 35 lessen echt examen doet en dan het risico loopt dat hij niet slaagt, dan dat er een tussentijdse toets wordt gedaan om te horen dat hij nog tien lessen nodig heeft. Voor hetzelfde geld slaagt zo iemand wel de eerste keer. En zo niet, dan weet de leerling echt precies wat ie kan verwachten. 60% slaagt voor zijn / haar herexamen. Dus ruim 80% van onze leerlingen slaagt de 1e of 2e keer. Daar zijn we trots op.
En dan dat zaligmakende slagingspercentage: "In de branche wordt in mijn ogen veel te overspanen gedaan over dat slagingspercentage. Natuurlijk weet ik ook dat dit het enige harde criterium is van kwaliteit in onze branche, maar er wordt gedaan of dit het enige criterium is en daar kan ik niks mee. De meeste leerlingen hebben er ook geen benul van. Kwaliteit is toch veel meer. Ik hou mijn instructeurs altijd voor dat ze iedereen achter het stuur moeten behandelen alsof het hun eigen kind is. Dan schiet je al lekker op."
Wachttijden
En nu hij toch bezig is met een helikopterview: hij snapt helemaal niets van de lange wachttijden voor het examen. "Ja, als je iedereen een tussentijdse toets laat doen, dan heb je een probleem. Stop daarmee en het probleem is opgelost. Maar los daarvan is het een kwestie van plannen. Na pakweg vijf rijlessen weet je wel wat voor vlees je in de kuip hebt en hoeveel lessen iemand nodig heeft. Je schat dan iemand in op, zeg, 35 uur, je rekent vervolgens uit over hoeveel weken iemand examen kan doen, je reserveert die datum en je vertelt je leerling dat er naar die datum wordt toegewerkt. Hoe moeilijk kan het zijn? Ja, als je alles laat afhangen van de tussentijdse toets en dan ga je pas plannen, dan heb je een probleem. Van Gaal zei ooit 'Zijn jullie nou zo dom, of ben ik nou zo slim?'. Daar moet ik altijd aan denken als ik al die verhalen lees."
Groei
André Hufman heeft de ambitie om te groeien, maar doet dat wel met beleid. "Ik wil niet tornen aan mijn goede naam en kwaliteit", zegt hij. "Waar mijn ambities liggen? Ik wil 20 procent van het totaal aantal B-examens in de kring Leusden afnemen, dat lijkt me een leuke uitdaging. Eerlijk gezegd verwacht ik dat ik daar dit jaar al aan kom, want er zit nog steeds groei in. Andere steden? Dat zou kunnen, maar momenteel niet. Hilversum ligt bijvoorbeeld dichtbij, klopt, maar ik heb het nu al zo druk dat ik daar niet aan ga beginnen. Maar wie weet maak ik die sprong nog eens."
Groei in beroepsopleidingen ziet hij niet zitten. "Ook weer vanwege het feit dat ik het nu al druk heb, maar ook omdat je daar toch niet tussenkomt omdat de jongens die daarin opereren elkaar de bal toespelen."
Eigen pand
En wat de toekomst verder betreft: hij wil best een eigen pand. Momenteel bestiert Hufman de rijschool vanaf zijn woning in Hooglanderveen en hij beseft dat een pand op een zichtlocatie ideaal is. "Ik zoek er niet actief naar, maar als het voorbij komt dan doe ik het. Het biedt namelijk wel veel voordelen. Ik heb nu bijvoorbeeld mijn kantoor aan huis en daar staat ook een rijsimulator. Die wordt bijna niet gebruikt. Dat is best zonde. Ik zie mogelijkheden om er meer mee te doen en dat kan beter in een eigen locatie. En een eigen pand is ook handiger met onze eigen tussentijdse toets, want de leerling kan dan naar de locatie komen in plaats van dat hij wordt opgehaald."
Toverformule
Alles bij elkaar wordt helder dat Hufman het allemaal op zijn eigen manier doet en in ruim twintig jaar 'op z'n egeltjes' (heel voorzichtig) een grote rijschool heeft opgebouwd. Rare vraag misschien, maar waar weet eigenlijk niemand dat hij zo groot is? Hij moet lachen: "Dat is toch ook mooi. Ik hoef niet hoog van de toren blazen, ik zie daar totaal het nut niet van. Laatst was ik bij een bijeenkomst met rijschoolhouders en dat ging over van alles en nog wat, maar niemand heeft de wijsheid in pacht. Het is in mijn ogen heel simpel: wij proberen leerlingen op een leuke, eerlijke manier aan het rijbewijs te helpen. Op het moment dat een leerling op examen gaat, ben je van teveel factoren afhankelijk wat het resultaat gaat worden. Factoren waar je als rijinstructeur niets aan kan doen, zoals de spanning bij de leerling, de route tijdens examen en een klik tussen de leerling en de examinator of niet. Als ik de toverformule zou hebben om iedereen de eerste keer te laten slagen, dan begin ik daar vandaag nog mee. Maar ik heb die niet en niemand heeft die, want we hebben te maken met mensen en mensen maken nou eenmaal fouten. Anders zouden er ook geen verkeersdoden meer vallen."
