Veranderingen in het praktijkexamen zijn noodzakelijk.
Veranderingen in het praktijkexamen zijn noodzakelijk. Foto:

'Er is al te vaak met knip-en-plakwerk iets veranderd'

In het artikel op de pagina hiernaast laten de brancheorganisaties plus Chris Verstappen van VERJO (uitgever van leer- en lesmiddelen) weten dat omgaan met hulpverleningsvoertuigen in het praktijkexamen in feite onhaalbaar is. Maar er zijn meer onderdelen die het examen zouden kunnen verrijken.

Auto te water, rijden in het donker en liefst ook bij regen en gladheid, rijden in en parkeergarage, omgaan met ADAS-systemen, hoe om te gaan met de smartphone. Het zijn zomaar wat onderdelen die het praktijkexamen zeker zouden verrijken, maar die het examen vaak ook langer en dus veel duurder maken, zo ze sowieso al zouden passen. Hoe staan de brancheorganisaties hierin?

'Je kunt niet zomaar één deel dat actueel is verplicht stellen'

Eric Bakker, voorzitter VRB:

"Auto te Water kun je als rijschool alleen facultatief aanbieden waarbij je aanstuurt op deze cursus. En zo is het met alle zaken die je (in je vragenlijstje) opsomt. Het smartphonegebruik wil ik wel een extra plekje geven: stel in je lesvoorwaarden gewoon verplicht dat de telefoon UIT staat en niet alleen op stil. Je merkt namelijk aan alles dat de leerling die gebeld wordt onrustig wordt. Aan de andere kant zie je maar al te vaak dat instructeurs hele gesprekken voeren, met de telefoon in de hand, wanneer ze rijles aan het geven zijn. Daarmee geef je het verkeerde signaal af. En als er iets dringend aan de hand is: houd het kort. En zet je telefoon op handsfree."
"Voor ADAS-systemen die op het lesvoertuig zitten geldt: gebruik ze op het juiste moment en voor de leerling die eraan toe is. Verplicht stellen tijdens het rijexamen is voorlopig niet aan de orde. De meest ingevoerde en geaccepteerde systemen gewoon inzetten en verder de ontwikkelingen goed in de gaten houden. Misschien is dit wel iets voor een 'verplicht' terugkommoment als onderdeel van het examentraject. Maar dat is voorlopig een utopie."
"Je kunt ook niet zomaar één deel dat nu actueel is verplicht stellen. Zo lang we geen volledig plaatje kunnen presenteren, is het zaak om rust in te tent te houden. Er is in het verleden maar al te vaak met knip-en-plakwerk, alle goede bedoelingen ten spijt, geprobeerd om iets te veranderen. En later bleek dat niet iedere verandering heeft geleid tot verbetering."

'Het wordt tijd voor een heel nieuw examen'

Ruud Rutten, voorzitter FAM:

"ADAS-systemen zijn zeker van belang voor de toekomst van het lesgeven en van het examen. In nieuwe lesauto's zitten steeds vaker snufjes en vernieuwingen die de leerling ook moet kunnen toepassen en/of benoemen. Immers, wanneer de kandidaat geslaagd is en in de auto van pa met de nieuwste snufjes rijdt, moet hij of zij er wel mee kunnen omgaan."
"Wat mij betreft komt er een totaal vernieuwd examen en wel zo snel mogelijk. Het wordt hoog tijd dat we ons met zijn allen sterk maken voor een totaal nieuw praktijkexamen, mogelijk geïntegreerd met de theorie."

'Dit hoort thuis in de theorie'

Chris Verstappen, directeur VERJO:

"In de theorie-examens wordt al wel aandacht besteed aan ADAS, rijden in het donker, voorrangsvoertuigen en hoe hierop te reageren. Daar hoort het ook thuis. Wat niet goed te toetsen is in een praktijkexamen moet getoetst worden in het theorie-examen."
"De duur van het praktijkexamen is ook veel te kort om aan alle onderwerpen aandacht te besteden. Hierbij moeten we ook de veiligheid (zowel tijdens het praktijkexamen als de rijlessen) goed in de gaten houden. Internationaal zijn er wel interessante ontwikkelingen op dit gebied. In Duitsland en Finland zijn bepaalde onderdelen (rijden in donker, rijden in slecht weer) een verplicht onderdeel van de rijopleiding. Een ander zeer interessante ontwikkeling zijn de terugkomdagen waar met name aandacht aan de hogere ordevaardigheden GDE besteed kan worden."
"Wel wil ik een pleidooi houden dat het juist gebruik van ADAS zo snel mogelijk wordt opgenomen in het praktijkexamen. Er is geen auto meer te koop die niet uitgerust is met een vorm van ADAS. Een andere ontwikkeling is de snelle opkomst van de automaat. Elke kandidaat die we opleiden, krijgt na zijn opleiding hier al snel mee te maken. Kortom, we moeten ze hierop voorbereiden en dat is geen taak van een leek (lees ouder)."