Afbeelding
Foto: Hans Peijs

Diesel steeds verder het
verdomhoekje in gedrongen

De Duitse onderdelenfabrikant Bosch claimt dat het een doorbraak heeft bereikt in dieseltechnologie. Maar het beeld dat de laatste tijd vooral beklijft is dat diesel zijn langste tijd heeft gehad. Toyota, Suzuki en Fiat Chrysler stoppen met de productie en veel andere merken hebben al geen diesel meer in de laagste segmenten.

"Vandaag willen wij voorgoed een halt toeroepen aan de discussies over het einde van diesel", zei CEO Volkmar Denner van Bosch onlangs tijdens de presentatie van de jaarcijfers. Bosch verfijnde de bestaande technologie, met als gevolg dat de NOx-uitstoot naar 13 milligram per kilometer wordt verlaagd. Dat is slechts een tiende van de geldige grenswaarden vanaf 2020.

Grote speler

Bosch is een grote speler in de automotive sector en ze weten hier goed waar ze mee bezig zijn, maar het lijkt in alles op een achterhoedegevecht dat niet te winnen lijkt.
Op zich is dit opmerkelijk, want de zelfontbrander is veel efficiënter dan de benzineversie. Het is dan ook niet voor niks dat diesel al jaren enorm populair is, ook in kleine auto's. Het succes begint in 1976, als Volkswagen deze motor in de kleine Golf aanbiedt. Na de oliecrisis in de jaren zeventig (ouderen weten zich deze nog te herinneren) is er behoefte aan een motor die zuiniger omspringt met brandstof. Er zijn ook nadelen, zoals meer lawaai, trillingen en uitstoot van schadelijke stoffen van met name stikstofdioxide (NOx) en roet, maar de auto-industrie heeft er veel aan gedaan om deze nadelen te elimineren.

Doorbraak

Een doorbraak was de komst van de 'common rail', waarmee de diesel zich nagenoeg gelijk gedraagt aan een benzinemotor. Ook de katalysator en roetfilter hielpen mee om de uitstoot van nadelige gassen te beperken, evenals een systeem om uitlaatgassen na te behandelen. Alle systemen bij elkaar zorgen ervoor dat de diesel zelfs tot de schoonste jongetjes van de klas behoort. Niets lijkt een nog groter succes van diesel in de weg te staan. Tot het grote dieselschandaal in 2015 losbarst.

Sjoemelen

Van Volkswagen wordt bekend dat ze jarenlang hebben gesjoemeld met de software van diesels, waardoor ze tijdens een test prima resultaten konden overleggen, maar in de dagelijkse praktijk zijn de cijfers beduidend slechter. Het is het begin van het mogelijke einde, helemaal nadat ook de milieulobby er met gestrekt been in is gegaan. Die weet de wetenschap ook aan haar zijde. Een studie legde onlangs zelfs het verband met hartaanvallen. Of dit waar is, is vers twee, maar in elk geval helpt het diesel niet. Met dieselgate ging de doos van Pandora open, om niet meer dicht te gaan.

Elektrische auto

En er is trouwens nog een oorzaak waarom de dieselmotor (en een benzine-uitvoering ook) het langzaam maar zeker aflegt: die is dat de elektrische auto steeds populairder én ook steeds goedkoper wordt. Bloomberg New Energy Finance heeft berekend dat elektrische auto's al in 2022 goedkoper zijn dan auto's met conventionele verbrandingsmotoren. De EV wordt – niet onbelangrijk voor het succes – ook steeds praktischer. Een batterij die een elektrische actieradius van 500 kilometer aankan, is straks zelfs weggelegd voor zeer betaalbare stekkerauto's. De verwachting is dat binnen afzienbare tijd snelladen – waarbij men slechts vijf minuten nodig heeft om honderd kilometer aan actieradius bij te 'tanken' – gemeengoed is.

Gevolgen

De gevolgen zijn er dan ook naar. Steeds meer landen, aangevoerd door Noorwegen, laten weten helemaal klaar te zijn met al die vervuilende auto's (ook benzine) en hebben laten weten dat er vanaf 2025 een verbod komt op de verkoop van auto's met een ouderwetse verbrandingsmotor. Het voorstel van PvdA-Kamerlid Jan Vos waarin gesteld wordt dat in 2025 fossiele brandstoffen niet meer te koop zijn in Nederland, haalde het niet. Toch stemde een meerderheid van de Kamer dit voorjaar in met de stelling dat Nederland moet streven naar het louter verkopen van emissieloze (nieuwe) auto's in 2025. Dat staat ook in het regeerakkoord van Rutte. Net zoals: "Door het instellen van een milieuzone en het hanteren van lagere parkeertarieven voor emissieloze auto's hebben gemeenten instrumenten om de luchtkwaliteit in binnensteden te verbeteren."

In de ban

Hier komt bij dat steeds meer steden de diesel ook in de ban doen, vooral in de binnensteden. Stuttgart, Düsseldorf, Hamburg, München, Londen, Parijs, Mexico-Stad, de staten Californië en New York en in Nederland Amsterdam, Rotterdam en Utrecht zijn enkele steden waar de diesel niet langer welkom is. En Arnhem, Maastricht en Leiden hebben vergevorderde plannen in deze richting. Een schrikbeeld voor de diesellobby is ook wat er in Oslo gebeurde. Begin vorig jaar verbood de overheid uit het niets alle diesels in de stad vanwege de zeer slechte luchtkwaliteit van dat moment. De boete voor overtreders bedraagt 165 euro.

Daling

En dat wordt gevoeld. Uit cijfers van de ACEA, de Europese koepel van autofabrikanten, blijkt dat in het eerste kwartaal van 2018 37,9 procent van de nieuwe personenauto's op diesel rijdt. Dat is een daling van 17 procent ten opzichte van de eerste drie maanden van vorig jaar. In de eerste drie maanden dit jaar zijn in de EU 1,57 miljoen dieselauto's verkocht, 322.622 minder dan in dezelfde periode vorig jaar. En in Nederland is dit niet anders. Uit cijfers van onderzoeksbureau RDC blijkt dat de verkopen van diesels in Nederland de laatste drie jaar flink zijn gedaald. Terwijl 29 procent van de nieuwe autoverkopen drie jaar geleden nog te danken was aan de diesel, zien we dat dit in 2017 gedaald is tot 17 procent.

Omslagpunt

Wat betekent dit nou allemaal voor de rijscholenbranche? Op dit moment is het nog steeds zo dat het omslagpunt bepalend is om te kiezen voor diesel of benzine en dat omslagpunt ligt rond de 25.000 tot 30.000 kilometer. Mits niet parttime ingezet, voldoet elke lesauto daaraan. En elektrisch dan? Dat is voor de rijscholensector nog amper een optie. De moed die Ernest Alvares van Veronica Verkeersschool heeft om alleen nog lessen in elektrische auto's aan te bieden is mooi, maar de praktijk zal leren of dit het gaat redden. Probleem is namelijk dat een elektrische auto hoe dan ook een automatische versnellingsbak heeft en in ons land is handgeschakeld nog steeds de norm. Wel kun je je afvragen hoe lang dat, met al deze ontwikkelingen in het verschiet, nog zo zal blijven. Maar als we een voorspelling mogen doen: zeker de komende drie, vier jaar blijft diesel financieel nog de beste keus. Maar dat er steeds minder modellen op de markt komen én dat het daarna billenknijpen wordt, is geen boude veronderstelling.