Rechtergaspedaal tijdens rijles en examen: zin of onzin?
Wij stimuleren altijd lezers om een bijdrage te leveren aan een discussie of om een nieuwe discussie te starten. Immers, rijschoolhouders die een mening hebben en daarover willen en kunnen schrijven voegen iets toe. Stef Peek, eigenaar van Rijschool Peek in Fijnaart, stuurde ons een mail met bijgaande visie; of eigenlijk is het een vraag. Een vraag waar we graag antwoorden op zouden willen zien.
Niet elke lesauto is rechts voorzien van een tweede gaspedaal; dat is namelijk niet verplicht in Nederland. Het is dus de keuze van de rijinstructeur, waarbij het kostenplaatje mede kan bepalen om geen tweede gaspedaal te laten monteren. De dubbele bediening mag van elk merk zijn en er is geen keuring verplicht in Nederland.
Verplicht
In de ons omringende landen is een keuring wel verplicht en moet er ook verplicht een tweede gaspedaal aanwezig zijn, ook tijdens het rijexamen. In Nederland gelden deze verplichtingen voor wat betreft het tweede gaspedaal dus niet. Hier mag je ook zelf een dubbele bediening monteren, als er maar een rem en een koppeling aan de rechterkant zitten die goed vastzitten en werken.
Demonteren
Er zijn dubbele bedieningen waarbij het gaspedaal kan worden verwijderd door dit te demonteren of de kabelaansluiting los te maken aan de rechterkant. Een van de bekendere inbouwstations is Peter Claassen. Hier monteren ze goede en degelijke kabel-dubbele bedieningen en kunnen ze er ook een tweede gaspedaal bij monteren waarbij het rechtergaspedaal omhoog kan worden geklapt zodat er geen gas meer kan worden gegeven.
Verwijderd of opgeklapt
Het CBR hanteert vele regels, voorschriften en protocollen maar ten aanzien van de pedalen van de lesauto's wordt er niet zo nauw gekeken. Wel stelt het CBR in het vademecum dat het eventueel aanwezige tweede gaspedaal voor het begin van het examen moet worden verwijderd of opgeklapt. De reden dat het gaspedaal niet zou mogen werken tijdens het examen is dat de examinator per ongeluk tijdens een ingreep op het rechtergaspedaal zou kunnen trappen.
Nog nooit
Ik ben al 28 jaar rijinstructeur en heb nog nooit abusievelijk op het gaspedaal getrapt tijdens een ingreep. Dat zit gewoonweg niet in je systeem. Van een beginnende leerling kun je alles verwachten, dus is het toch wel prettig dat je in de eerste lessen zo nodig zelf even wat extra gas kan (bij)geven.
Ook een leerling die al wat verder is in zijn opleiding kan soms nog verrassen, waarbij het wenselijk kan zijn om snel wat extra gas bij te geven. Denk maar aan de situatie dat een leerling achterom kijkt bij het invoegen en daarbij vergeet om gas te geven. Of in de situatie waarbij we een voorrangskruispunt naderen en rechtsaf slaan en de voorrangsweg op draaien, geeft een leerling soms te weinig gas na de bocht, waarna de achteropkomende weggebruiker flink moet remmen om een aanrijding te voorkomen (tenzij de instructeur ingrijpt door extra gas te geven). Dit vaak gevolgd door een harde toeter of lichtsignaal van de achteropkomende weggebruiker, gevolgd door wilde armgebaren die aangeven dat je moet doorrijden.
Stem verheffen
Ook heb ik toch wel een aantal keren tijdens het examen mee moeten maken dat de examinator flink zijn stem ging verheffen door GAS GAS GAS te roepen om maar schade of erger te voorkomen. Als de examinator de beschikking had over het gaspedaal aan de rechterkant zou dat toch veel beter en veiliger zijn?
Ernstige ongelukken
Maar nog veel erger is het dat er de laatste jaren diverse ernstige ongelukken zijn gebeurd tijdens het rijexamen bij spoorwegovergangen waarbij het gebrek aan een tweede gaspedaal misschien toch wel cruciaal was. Als de examinator ook de beschikking had gehad over een gaspedaal dan waren de lesauto's hoogstwaarschijnlijk niet total loss gegaan, en hadden de betrokken personen niet ternauwernood uit de lesauto's hoeven vluchten, met alle gevolgen van dien.
Veel veiliger
Mijns inziens is het dus veel veiliger als de examinator wel de beschikking heeft over het gaspedaal aan de rechterkant en zou het CBR dus het vademecum beter kunnen aanpassen hierin.
Overigens klopt het vademecum nu ook niet, daar er staat dat het eventueel aanwezige tweede gaspedaal moet worden verwijderd óf opgeklapt. Mijn ervaring bij een examinator in Roosendaal is dat die deze keuze pertinent niet accepteert en het tweede gaspedaal altijd direct losmaakt, tot ongenoegen van menig instructeur.
Losse onderdelen
Het kan weleens voorkomen dat je als instructeur vergeet om het gaspedaal voor de toets of het rijexamen los te maken, te ontkoppelen of omhoog te klappen. De betreffende examinator maakt dan alsnog het gaspedaal los en legt vervolgens wat onderdelen - zoals rubbertjes - ergens los in de auto. Maar er zijn ook examinatoren die het wel prettig vinden dat het paspedaal rechts nog in werking is; zeker tijdens een T.T.T. kan dit een groot voordeel zijn.
Na de T.T.T. of het rijexamen mag je vervolgens zelf weer het tweede gaspedaal vastmonteren, want ik heb eigenlijk nog nooit meegemaakt dat de examinator dit ook weer netjes vastmaakt.
Ik heb weleens meegemaakt dat ik na de T.T.T. of het rijexamen vergeet om het gaspedaal weer aan te sluiten en dat ik dan bij een volgende leerling mijn gaspedaal moet gebruiken maar dat dan niet kan, wat erg hinderlijk is. Het is tenslotte ook een extra ingrijpmiddel in de lesauto waar je eigenlijk blindelings op vertrouwt.
Conclusie
Mijn conclusie: moeten we in Nederland niet eens goed nadenken over het belang van een verplicht tweede gaspedaal bij elke (nieuwe) lesauto en deze bediening door een erkende installateur laten plaatsen. D.m.v. een verklaring van de erkende installateur die aanwezig moet zijn in de lesauto kan zowel de instructeur als de examinator dus altijd vertrouwen op een goed werkende bediening, met als groot voordeel dat er een veilig extra ingrijpmiddel is.
Misschien kan er een proef gedaan worden om dit tijdens de T.T.T. en/of examen te bewerkstelligen en/of kan het SWOV hier een rol in spelen? En hoe staan de brancheverenigingen hierin?
Ik zou graag de mening willen weten van collega-rijinstructeurs en examinatoren.
