Auto's hebben geen periscoop

In deze serie wordt een verkeersongeval aan de hand van politiegegevens geanalyseerd. Om de privacy van de betrokkenen zo veel mogelijk te waarborgen is het verhaal erachter bewerkt en zijn namen en plaatsnamen veranderd en eventuele kentekens onzichtbaar gemaakt.

Met zijn gebrek aan focus doet een Fordbestuurder de typenaam van zijn voertuig geen eer aan. Doordat hij bij het afslaan pas op het laatste moment het naastgelegen fietspad checkt, kan een scooterrijder de Focus niet meer ontwijken. Het eindigt in een botsing met flinke schade aan de snorfiets en hersenletsel voor de bestuurder daarvan.

Tekst: Irma van den Berg
Foto's: Team Verkeer, Politie Den Haag

Jan Willem is op weg naar een autopoetsbedrijf. Nadat hij enkele maanden geleden zijn rijbewijs had gehaald kon hij vanwege een hoge kilometrage voor weinig geld een Focus station met trekhaak overnemen. De alleszins meevallende prijs gaf ruimte om de nieuwe aanwinst nog wat extra op te leuken, want een kale bolide voldoet in Jan Willems ogen niet. Hij koopt meteen een flinke geluidsinstallatie waar je gehoorbeschermers bij nodig hebt. Niet lang daarna merkt hij dat de auto kuren begint te vertonen. Het lijkt alsof de schokdemping plotseling minder goed is.

APK

Soms start de auto ook niet of valt plotseling helemaal uit. De ruitenwisser op de achterruit is er ook mee gestopt en de kentekenverlichting brandt niet meer. Hij realiseert zich dat de auto over drie maanden zijn APK moet krijgen. Daar heeft hij eigenlijk geen rekening mee gehouden. Omdat hij vermoedt dat de verborgen gebreken aan deze auto hem weleens veel geld kunnen gaan kosten, besluit hij om deze 'kat in de zak' toch maar weer snel te verkopen. Maar dat lukt vast beter na een professionele schoonmaak- en poetsbeurt.
Als Jan Willem er bijna is en moet afslaan, ontneemt een autotrailer hem het zicht op het fietspad. Hij remt af, stuurt naar rechts en kijkt dan of het fietspad vrij is. Veel te laat, want al rijdend realiseert hij zich dat hij eigenlijk helemaal geen zicht heeft. Maar dan is het al te laat.

Beetje links

Schuin rechts achter de Ford nadert op het fietspad Peter op zijn snorfiets. Hij rijdt hier dagelijks en weet dat hij de uitritten langs dit fietspad goed in de gaten moet houden omdat er regelmatig auto's uit komen zetten zonder op het fietspad te letten. Daarom houdt hij veiligheidshalve altijd een beetje links op het fietspad. Dan kunnen ze hem eerder zien en rijden ze niet meteen tegen hem aan als ze hem over het hoofd zouden zien.
Peter houdt zijn blik daarom strak gericht op de uitritten rechts, maar schrikt plotseling vreselijk van een blauwe autoneus die van links achter een trailer tevoorschijn komt. Hij remt zo hard als hij kan, maar kan niet meer voorkomen dat hij ertegenaan knalt en ten gevolge daarvan met zijn hoofd tegen de voorruit en dakrand van het voertuig slaat. Omdat Peter op zijn snorfiets geen helmplicht heeft, wordt hij met hersenletsel naar het ziekenhuis gebracht.

Rijervaring en risicobewustzijn

Jan Willem had veel eerder op de situatie moeten anticiperen. Snorfietsers of e-bikes rijden met circa 25 km/u over de fietspaden en voor je het weet zijn ze dichtbij. Peters keuze om vanwege de uitritten meer links te gaan rijden lijkt verstandig, maar minimaliseert zijn uitwijkmogelijkheden bij verkeer van links. Als hij rekening had gehouden met verkeer dat de inrit wil inrijden was de Focus hem misschien al opgevallen vóór de gevarenzone van de onoverzichtelijke situatie. Wellicht had hij de botsing dan door eerder te remmen kunnen voorkomen. Om gevaar tijdig te kunnen waarnemen helpt het om de blik niet te fixeren, maar regelmatig actief van links naar rechts te richten om veranderingen in de positie van verkeer van zijwegen eerder op te merken.
Hoewel Peter zich dus wel bewust was van het risico bij de uitritten heeft hij het gevaar van links over het hoofd gezien en de uitwijkmogelijkheden door links te gaan rijden beperkt.
En als Jan Willem werkelijk goed had waargenomen had hij de snorfietser natuurlijk al ruim voor de autotrailer kunnen zien. Met verkeersinzicht had hij moeten concluderen dat hij tegelijk met de snorfietser bij de in/uitrit zou aankomen. En aangezien de auto niet is voorzien van een periscoop waarmee je om het hoekje kunt kijken, had hij daar een andere manier voor moeten vinden.

Schuldig

Jan Willem is schuldig aan het veroorzaken van het ongeval. Hij heeft geen gevolg gegeven aan de regel 'rechtdoor op dezelfde weg gaat voor' en had al veel eerder naar het fietspad moeten kijken. Ruim voor de geparkeerde trailer was er al zicht op het fietspad. Peter moet daar al hebben gereden toen Jan Willem daar evenwijdig aan reed en snorfietsers gaan niet zomaar in rook op.