Praktijkbegeleiding: 'Geef vooral les op je eigen manier'
Een toneelstukje. Dat is zoals veel rijinstructeurs aankijken tegen de praktijkbegeleiding, en zelfs zeer ervaren instructeurs die 100 procent kwaliteit leveren. Maar dat het geen toneelstukje is, probeerde Rob Sauvé van IBKI tijdens de ledenvergadering van het IBI aan te tonen.
"Je moet tijdens de praktijkbegeleiding gewoon lesgeven op je eigen manier en wij beoordelen dan of alle zaken die in het beoordelingsprotocol staan goed zijn gegaan of niet." Want laat daar geen misverstand over bestaan: dat beoordelingsprotocol is leidend.
Het beoordelingsprotocol is de meetlat waarlangs de controleur van IBKI de instructeur legt. Het protocol bestaat uit drie delen: 15 beoordelingen over de wijze van instructie, 15 vragen over de manier van coachen en vier algemene vragen.
Sauvé hield een verhaal waarin hij de ongerustheid bij de rijschoolhouders in de zaal probeerde weg te nemen. De kern van zijn betoog: als je je eigen manier van lesgeven hebt dan is dat prima, zolang daarin maar alle onderdelen van het protocol zijn terug te vinden.
Sanctie op onvoldoende
praktijkbegeleiding blijft
Zowel Peter van Neck van VRB als Ruud Rutten, voorzitter van de FAM, is inmiddels goed te spreken over de contacten met de politiek en beiden weten inmiddels één ding zeker: de sanctie op een onvoldoende praktijkbegeleiding gaat niet verdwijnen.
Rutten geeft in deze editie een uitgebreid interview en geeft onder andere aan dat de sanctie wat hem betreft vooral niet moet verdwijnen zodat de rotte appels uit de mand verwijderd kunnen worden. En binnen de achterban van de VRB zijn ook morrende rijschoolhouders. Dat mag, maar Van Neck liet weten dat de sanctie niet zal verdwijnen. "Het is een utopie om te denken dat dit zonder sanctie zou kunnen gaan. Dat dit niet het zwaard van Damocles moet zijn, ook dat is aan de orde. Maar geen gevolgen? Nee mensen, dat gaat nergens werken. Als men zelfs het risico durft te nemen om zonder geldige papieren te gaan lesgeven dan is het scheppen van een verwachtingspatroon dat de sanctie er helemaal vanaf gaat niet reëel. Bij geen enkele politicus is hier draagvlak voor! Niet in de huidige Kamersamenstelling en ook niet in een nieuwe samenstelling. Zeker niet als de PVV de grootste partij zou worden, want die hebben nog nooit enige steun of reactie gegeven!"
Geen inmenging, daar
vroeg de politiek om
Het verwijt dat de brancheorganisaties VRB, FAM en BOVAG Rijscholen uit de branche krijgen dat ze eigengereid en zonder inmenging van andere partijen het Startdocument hebben opgesteld, glijdt langs de schouders van de voorzitters af.
De reden dat het is gegaan zoals het is gegaan: de politiek had de drie organisaties gevraagd: 'Beschrijf vanuit je eigen visie en beleving waar jullie als professionals denken dat een werkbare en goede rijschoolbranche aan moet voldoen.' En aan die opdracht hebben ze zich strikt gehouden.
Peter van Neck, voorzitter van VRB, zei er onlangs dit over: "We hebben de poot stijf gehouden en geen concessies gedaan. Aan niemand."
Zenuwachtig
En er is nog een reden, opperde Van Neck. Die is dat er ook minder goede ervaringen met niet met naam en toenaam genoemde branchepartijen zijn. "Dat sommige hier erg zenuwachtig van werden (en een paar partijen nu nog steeds) ja, dat is dan maar zo."
9 procent instructeurs stroomt
in via geschiktheidstest
Het IBKI ziet eigenlijk het nut niet in van het afschaffen van de geschiktheidstest. Dit zegt de organisatie niet letterlijk, maar valt af te leiden uit een onderzoek dat IBKI hield. De reden is dat maar een klein percentage (771 van de 859 kandidaten die hebben meegedaan aan een onderzoek) is begonnen aan de opleiding tot rijinstructeur nadat de geschiktheidstest met succes was afgelegd. Afschaffen zet dus geen zoden aan de dijk. Bovendien blijkt dat de mensen die de opleiding volgen met de geschiktheidstest uiteindelijk niet slechter (eerder beter) lesgeven dan de andere cursisten.
Schrappen
De brancheorganisaties pleiten in het Startdocument voor het schrappen van de geschiktheidstest en voor IBKI was dat aanleiding om uit te zoeken of er verschil is tussen de kandidaten die op basis van de geschiktheidstest zijn toegelaten en de kandidaten met een regulier schooldiploma.
De 'diploma-bezitters' doen het bij de fasen 1 en 2 beter dan de geschiktheidstesters: 63 tegenover 53 procent wordt toegelaten tot de stage. Daarbij valt op dat de geschiktheidstesters vooral meer moeite hadden met fase 2 (didactische voorwaarden). Zij doen die examens gemiddeld meer dan twee keer.
Stage
Van de 482 die zijn toegelaten tot de stage is nog maar 8 procent via de geschiktheidstest gestart. Ook in deze fase vallen er mensen uit zonder een stagebeoordeling te doen: 22. Beide groepen doen vrijwel even vaak een stagebeoordeling (gemiddeld 1,3 keer), maar de geschiktheidstesters scoren iets beter: 100 procent haalt de WRM-lesbevoegdheid tegenover 96 procent van de overige kandidaten. Daardoor zijn uiteindelijk 9 op iedere 100 nieuwe rijinstructeurs gestart via de geschiktheidstest.
Cursus Coaching ligt klaar
Lauk Woltring (Lauk Woltring Innovatie, Advies, Coaching & Training) heeft een cursus Coaching in de rijopleiding klaar liggen, maar hij krijgt het bij IBKI niet voor elkaar om deze op te nemen in het bijscholingsaanbod. De reden: er is geen vergelijkbare training, dus is er geen concurrentie en dus wordt de cursus niet toegevoegd.
Lauk Woltring, ervaren in de rijscholensector (hij droeg onder andere bij aan de ontwikkeling van Rijopleiding in Stappen) houdt in deze editie van Rij-instructie een stevig onderbouwd betoog waarom coaching veel beter is dan instructie tijdens de rijles. Voor iedere instructeur is dit verplichte kost en Woltring wil graag met een pilot starten om zijn leermethode aan de man te brengen. De cursus omvat drie dagen plus een terugkomdag die hij in België al twee keer heeft verzorgd.
Maar bij IBKI vangt hij vooralsnog bot. "Een bijscholingscursus wordt alleen toegelaten als meerdere instellingen die kunnen aanbieden, zodat de cursist kan kiezen. Maar dit is een kip-eiverhaal, want dat kan pas als ik de eerste mensen de training heb gegeven zodat zij de kennis zelf kunnen doorontwikkelen en doorgeven."
Woltring wil het materiaal na een pilot aanpassen aan de huidige situatie in Nederland en vervolgens overdragen aan instituten die daarvoor gekwalificeerd zijn. "Het lijkt een patstelling, maar als een aantal rijscholen interesse heeft dan mogen ze me bellen, want ik sta in de startblokken, desnoods dan maar zonder punten; ik tracht de prijs laag te houden."
Meer informatie is te vinden op laukwoltring.nl.
Een uitgebreid interview met Lauk Woltring staat op pagina 8.
Check je polis
Het CBR gaat onderzoeken of veel rijscholen tijdens de rijtest onverzekerd zijn. Inmiddels zijn hier Kamervragen over gesteld door SP-Kamerlid Eric Smaling. En twee verzekeraars, Bovemij en Blaak Verzekeringen, hebben laten weten dat de instructeurs die bij hen zijn verzekerd ook zijn verzekerd tijdens de rijtest. Het beste advies: check je polis of je wel of niet verzekerd bent tijdens de rijtest.
De kwestie is aangezwengeld door rijschoolhouder Hans Pierik in Twente. Volgens hem is sinds een wetswijziging in 2015 de lesauto niet meer automatisch verzekerd bij een rijtest zoals bij rijlessen en praktijkexamens. Een probleem is volgens hem dat de deskundige van het CBR geen WRM-bevoegdheid heeft en dat is een eis om verzekerd te zijn.
Dat van de WRM-bevoegdheid klopt, maar volgens het CBR valt het mee. "De enige verandering in 2015 met betrekking tot rijtesten is dat rijscholen sindsdien zelf rijtesten kunnen reserveren via het reserveringssysteem van het CBR."
SP-kamerlid Eric Smaling heeft minister Schultz van Infrastructuur en Milieu om opheldering gevraagd.
