'Een rijassistentsysteem moet wel iets toevoegen'
Bax Verkeersopleidingen in Elshout is anno nu een van de grootste verkeersopleiders in de regio Noordwest-Brabant en biedt vrijwel alle denkbare opleidingen aan (alleen LZV uitgezonderd). Het FAM-lid zweert bij kwaliteit en heeft daarom recent een nieuwe Volvo uit de FH-serie aangeschaft. De reden: er is geen andere truck met zo veel veiligheidsvoorzieningen en zo veel gemak voor de bestuurder én de andere inzittenden dan deze Volvo. De zeer ervaren C/CE-instructeur Barry Dahmen legt het hoe en waarom uit.
27 jaar. Zo lang is Barry Dahmen bij Bax Verkeersopleidingen rijinstructeur voor vrachtwagen, bus en E achter B en dat bevalt hem zeer goed. "Hoe groter de categorie, hoe gemotiveerder over het algemeen de leerling en hoe meer je als instructeur kunt toevoegen aan de opleiding", vindt hij.
Bax Verkeersopleidingen heeft voor het zware werk twee vrachtwagens, een Scania en een Volvo, en één autobus van het merk Scania. Scania was eigenlijk het 'huismerk' van Bax, maar eind vorig jaar is bewust gekozen voor een Volvo. "Er moest een nieuwe vrachtwagen komen en daarbij stel je je altijd de vraag wat het moet gaan worden", vertelt hij. "Toen dit speelde, kwamen er een paar nieuwe modellen van verschillende merken op de markt en dan maak je een afweging. Natuurlijk hebben we serieus gekeken naar weer een Scania. Inmiddels is dat anders, maar toen we voor die keus stonden had Scania geen truck die aan al onze eisen voldeed. We hebben ook een DAF overwogen, maar die voldeed ook niet aan onze eisen. Het werd dus Volvo."
Gaan voor kwaliteit
De eisen van Bax laten zich, los van de financiële kant van het verhaal, simpel omschrijven. "We gaan in alles voor kwaliteit en willen dat iedereen zo goed mogelijk wordt opgeleid", zegt Dahmen. Hiermee doelt hij vooral op alle voorzieningen op de truck die de veiligheid van de inzittenden én het overige verkeer ten goede komen. "Wat er allemaal op zit? Wat niet kun je beter vragen." Hij begint met een opsomming: "Een systeem die de bestuurder waarschuwt dat je over de lijnen heen rijdt (Lane Keeping Support, LKS), Adaptive Cruise Control (ACC) waarmee je eenvoudig een bepaalde snelheid kunt aanhouden, een Driver Alert Support (DAS) systeem dat opmerkt of de chauffeur dreigt weg te dommelen, een modern remsysteem dat uit zichzelf begint te remmen op het moment dat je bijvoorbeeld een file nadert (Forward Collision Warning met noodremfunctie), een systeem dat aan de rechterkant de dode hoek in de gaten houdt en de chauffeur een seintje geeft wanneer iemand in de dode hoek zit (Lane Chaning Support, LCS), een camera achterop en een camera waarmee je kunt zien of er iemand voor je truck zit."
Prachtig
Dahmen vindt al die systemen trouwens prachtig. "Onze Scania is elf jaar oud en als je dan ziet wat er nu allemaal technisch mogelijk is, dat is ongelooflijk. En dat is natuurlijk ook waar: stel dat deze Volvo een jaar of negen meegaat - dat is in ieder geval de bedoeling - dan is deze Volvo waarschijnlijk qua voorzieningen ook verouderd. Maar dat is nu eenmaal niet anders. Los daarvan is mijn stelling dat alle systemen die bijdragen aan de veiligheid van de bestuurder en de overige weggebruikers welkom zijn, zolang ze maar hout snijden. En het zijn hulpmiddelen; geen vervanger van taken van de chauffeur. Als een systeem ertoe leidt dat de chauffeur minder alert wordt, dan schiet het z'n doel voorbij."
Het vak verandert
Een belangrijke vraag is in hoeverre het vak van instructeur is veranderd door al die systemen. Dahmen: "Vroeger had je het idee dat je iemand een kunstje aan het leren was. De leerling moest leren omgaan met de truck, er kwamen wat andere verkeersregels voor alleen vrachtwagenchauffeurs bij die je moest uitleggen en dat was het. Van vroeger stamt ook de uitspraak 'Als je niets kunt, kun je altijd vrachtwagenchauffeur worden' en die gaat allang niet meer op. Los van het feit dat een truckchauffeur het visitekaartje is van een bedrijf, moet hij tegenwoordig langzamerhand verstand hebben van ICT. En vergeet niet het effect van het fenomeen 'Big brother is watching you'. Elke beweging die een chauffeur maakt, wordt geregistreerd en dat legt extra druk om hem. Veel chauffeurs zijn van huis uit vrijbuiter, maar dat is er tegenwoordig wel vanaf. Dat is overigens wel begrijpelijk, want de verantwoordelijkheid die die jongens hebben is groot."
Niet te veel spiegels
Is er trouwens een ontwikkeling in dit hele spectrum die hij maar 'zozo' vindt? "We moeten oppassen dat er niet te veel spiegels komen, want achter elke spiegel zit een dode hoek. Het zou mooi zijn als er voor dit fenomeen nog een technische oplossing komt. En er moeten niet te veel camera's komen, want dan zit de chauffeur constant in de camera's te kijken en dan heeft hij geen zicht op de weg. Of ik nog iets mis? Een systeem dat de complete dode hoek detecteert. De dode hoek wordt steeds kleiner, maar is er nog steeds en kost nog steeds ongevallen en zelfs mensenlevens. In steeds meer steden worden tegenwoordig extra bolle spiegels onder verkeerslichten aangebracht en dat is een goede ontwikkeling. Wat mij betreft mogen die verplicht worden gesteld. Maar zelfs daarmee heb je niet gegarandeerd 100 procent zicht op alles wat zich naast de truck afspeelt. Hoe dan ook moet de chauffeur blijven opletten."
Eenduidigheid in verkeersregels
En er is nog iets wat hem betreft: "Ik snap werkelijk niet waarom er geen eenduidigheid is in verkeersregels. Vooral bij rotondes is het onduidelijk. Steeds vaker heeft het verkeer op de rotonde voorrang, maar dat geldt lang niet altijd. Dit geldt ook voor die plateaus binnen de bebouwde kom die aangeven dat je maximaal 30 km/uur mag. De ene keer staat er nog wel een bord bij en de andere keer niet. Het moet toch niet zo heel ingewikkeld zijn om dit in het hele land gelijk te trekken?"
"En nu ik toch bezig ben: bij wegwerkzaamheden moeten verkeersborden beter worden geplaatst. Je moet eens letten op hoeveel borden bij vooral wegwerkzaamheden zijn verbogen omdat er een vrachtwagen tegenaan heeft gezeten. En wegbeheerders moeten vaker snoeien, want er staan soms struiken op plaatsen waarvan ik me afvraag hoe dat toch mogelijk is."
