Groot draagvlak voor gebruik Intelligente Snelheidsassistentie (ISA

Uit een SWOV-onderzoek onder Nederlandse automobilisten naar het draagvlak de Intelligente Snelheidsassistentie (ISA) blijkt dat meer dan 80% van de ondervraagden zegt het systeem onder verschillende omstandigheden en tijdens verschillende ritten te zullen gebruiken. Het draagvlak is het laagst onder automobilisten die doorgaans de snelheidslimiet met meer dan 10 km/uur overschrijden. Wat betreft de verschillende varianten van ISA, is het draagvlak het grootst voor de variant met een akoestische waarschuwing, gevolgd door ISA met automatische snelheidsregulerin.

SWOV heeft een vragenlijstonderzoek uitgevoerd naar het draagvlak in Nederland voor Intelligente Snelheidsassistentie (ISA), een systeem dat de bestuurder ondersteunt bij het naleven van de snelheidslimiet. De aanleiding hiervoor is de sinds 6 juli 2022 geldende Europese wetgeving die voorschrijft dat alle nieuwe voertuigmodellen uitgerust moeten zijn met ISA. 

Vanaf 7 juli 2024 geldt dat voor alle nieuwe voertuigen. Het gaat hier om een niet-dwingende ISA: een automobilist kan het systeem uitschakelen en het systeem overrulen. Wel is de ISA standaard actief bij het starten van de auto. ISA is een veelbelovend systeem dat naar verwachting lagere rijsnelheden zal bevorderen en daarmee tot minder ongevallen en slachtoffers zal leiden. Hoe groot het veiligheidseffect zal zijn, is afhankelijk van verschillende factoren. Schattingen lopen uiteen van een reductie van een paar procent tot de helft van het aantal dodelijke verkeers­slachtoffers en ernstig verkeersgewonden. Om verkeersveiligheidseffecten te kunnen bereiken is een belangrijke voorwaarde dat automobilisten ervoor kiezen om het systeem te gebruiken. Er moet dus draagvlak voor zijn. En dat is er, blijkt nu.

De meerderheid van de duizend respondenten (83%) gaf aan ISA in ieder geval weleens, dat wil zeggen vaker dan nooit, te (willen) gebruiken: ongeveer een vijfde van alle respondenten zou ISA tijdens elke rit (willen) gebruiken. Meer dan een vijfde geeft aan ISA tijden bijna elke rit te (willen) gebruiken en bijna een derde tijdens sommige ritten. Iets meer dan een achtste van de respondenten wil ISA bijna nooit gebruiken. Deze resultaten wijzen er volgens SWOV op dat er in Nederland een aanzienlijk draagvlak voor ISA is. Het draagvlak is van alle leeftijdsgroepen het grootst onder oudere automobilisten (vanaf 65 jaar). 

Verschillende antwoorden

Op vragen of zij het ISA-systeem op bepaalde wegen en in bepaalde omstandigheden aan (zouden) laten staan, antwoordden respondenten verschillend, afhankelijk van de voorgelegde wegen en omstandigheden. Wat opvalt is dat het (verwachte) gebruik op 30km/uur-wegen het laagst is. Dit is zorgelijk omdat automobilisten op deze wegen mengen met kwetsbare verkeersdeelnemers en een lage snelheid dan cruciaal is voor de veiligheid. Wat betreft de verschillende omstandigheden, blijkt dat respondenten ISA met name aan willen laten staan wanneer zij vermoeid zijn, een lange rit maken of een onbekende route rijden. Dit kan erop wijzen dat respondenten ISA zien als ondersteuning in de meer uitdagende situaties.

Verder blijkt dat de belangrijkste redenen om ISA te gebruiken het voorkomen van verkeers­boetes en het bevorderen van de veiligheid zijn. Ook respondenten die zeiden ISA nooit te (willen) gebruiken, gaven aan dat dit voor hen de twee eerste redenen zouden zijn om het systeem toch te gebruiken.

ISA is nog niet goed bekend onder de Nederlandse bevolking. Slechts iets meer dan een kwart van de respondenten gaf aan voor het onderzoek al van ISA gehoord te hebben. Eenmaal geïnformeerd over het systeem, blijkt dat een aanzienlijk deel van de respondenten ISA weleens zou (willen) gebruiken. Voor een zo snel en zo groot mogelijk verkeersveiligheidseffect lijkt het daarom kansrijk om in te zetten op het informeren van bestuurders over de beschikbaarheid en werking van ISA, in combinatie met het faciliteren van retrofit van het systeem in oudere automodellen.