Verwijderen van verkeersborden doe je niet zomaar

In Nederland zijn zeker 600.000 verkeersborden overbodig, ongeveer 20 procent van het totaal aantal. Hierdoor raken weggebruikers eerder in de war dan dat ze helpen bij een veilig verkeer. Aan schrappen zitten echter wel haken en ogen. 

Dit stelt Veilig Verkeer Nederland (VVN) op basis van eigen bevindingen. VVN meent dat de oorzaak is dat zowel de nationale, als provinciale en lokale overheden verkeersborden plaatsen en dit werkt wildgroei in de hand. VVN pleit daarom voor landelijke, eenduidige afspraken.
Volgens de VVN komt het nu vaak voor dat weggebruikers in de war raken door wat de organisatie noemt 'creatieve verkeersborden'; borden die door de provinciale en gemeentelijke wegbeheerders zelf zijn bedacht. Dat kan leiden tot onveilige situaties. De organisatie is voorstander van innovaties en experimenten, maar die moeten dan wel leiden tot meer verkeersveiligheid.

Nieuw is de oproep trouwens niet: in 2018 deed VVN al een soortgelijke oproep, waarbij ze werd gesteund door kennisplatform CROW en de HR Groep, die verantwoordelijk is voor de registratie van verkeersborden in Nederland. Bovendien zijn steeds meer gemeenten bezig met het 'opschonen' van het verkeersbordenwoud. De gemeente Horst aan de Maas is een van de eerste gemeenten die hiermee is begonnen en heeft sinds eind 2011 ook al 20 procent van de 900 verkeersborden en –palen verwijderd en in Barendrecht is in 2010 een vergelijkbaar project gestart, waarbij een kwart van alle rond de duizend verkeersborden is gesneuveld. Ook Spijkenisse en Ede zijn hiermee begonnen.

Maar schrappen is niet zomaar even gedaan. Er is jurisprudentie van meerdere rechtszaken waaruit blijkt dat de veiligheid er niet op vooruit is gegaan. In een uitspraak van het Hof Arnhem in 2005 ging het om een verkeersongeval waarbij de gemeente onder andere bij een bepaalde wegsituatie het bord 'Verkeerssituatie gewijzigd' had opgehangen. Het Hof kwam tot het oordeel dat van de borden 'Verkeerssituatie gewijzigd' voor automobilisten die ter plaatse niet bekend zijn op zichzelf onvoldoende specifieke waarschuwing uitgaat voor het gevaar van een aanrijding met de bussluis. Uit die borden kon immers niet worden opgemerkt dat de doorgang voor auto's fysiek onmogelijk was gemaakt.

In een andere zaak die in 2007 diende voor de Rechtbank Maastricht ging het om een fietser die 's nachts tegen een paaltje reed dat zich op de overgang van de ventweg in het fietspad bevond. Deze fietser kwam lelijk ten val, heeft zwaar lichamelijk letsel en stelde de gemeente Maastricht hiervoor aansprakelijk. De rechtbank kwam tot het oordeel dat de gemeente Maastricht enkel het verkeersbord had geplaatst dat aangeeft 'Verplicht fietspad' (bord G11). Op geen enkele manier werd gewaarschuwd voor de paaltjes en dit werd de gemeente aangerekend.

De Rechtbank Almelo bepaalde in 2011 dat de gemeente in een andere situatie had verzuimd voldoende borden te plaatsen en ook dat kwam de gemeente duur te staan.
"Uit deze drie uitspraken kan de conclusie worden getrokken dat de wegbeheerder ervoor moet zorgen dat verwarring bij verkeersdeelnemers die tot schade kan leiden, zo veel mogelijk voorkomen moet worden door middel van het plaatsen van duidelijke en voldoende bebording en markering", aldus De Korte.

.